امیرالمؤمنین
از مهمترین اختلافات بین مکاتب اهل تسنن و شیعه، اختلاف در روش انتخاب امام است. اهل تسنن بر این باورند که انتخاب امام وظیفه مردم است، اما شیعه ضمن نقد مبانی اهل تسنن در این مساله، به آیات و روایات فراوانی استدلال می‌کنند که به روشنی انتخاب امام را مختص خداوند دانسته و به کسی اجازه دخالت در این مساله مهم الهی را نداده است.
پیامبر اکرم از ابتدای اعلام نبوت خویش، در جریان یوم الدار، امام علی را به عنوان جانشین خویش معرفی کرده است، اما برخی از مخالفین که تاب و تحمل قبول جایگاه امام علی را ندارند، به شبهاتی از جمله کم سن بودن امام علی دامن زده‌اند، که شیعه با استناد به آیات قرآن به این شبهه پاسخ می‌دهد.
در امامت برخلاف زعم مخالفین، آیات فراوانی وجود دارد؛ به نحوی که ابن عباس گفته: سیصد آیه در حق امیرالمؤمنین نازل شده است؛ علاوه بر آن، محتوای آیاتی که در امامت نازل شده، با عظمت‌تراز آیاتی است که در دیگر مسائل دین نازل شده‌اند، همچون آیه تبلیغ و آیه اکمال.
وهابیان معاصر اینگونه شبهه می‌کنند که چرا امام علی (علیه‌السلام)، بلافاصله بعد از شهادت حضرت زهرا (علیهاالسلام) ازدواج کردند که در جواب آنها ادله‌ای بیان می‌شود و ثابت می‌کند که این حرف، اساسی ندارد و نادرست است.
فرمایش رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) «هرکس علی را بیازارد، مرا آزرده است»، با سندهای متعدد نقل شده است که در مجموع نمی‌توان در صحت آن تردید کرد، و در صدف این کلام نبوی، جواهرات گران‌بهایی نهفته است.
ولادت امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) در خانه کعبه به حدّی مسلّم و مشهود است که علاوه بر وجود شواهد و مستندات قطعی در متون روایی مورد قبول وهابیت، برخی از آنان ادعای تواتر نموده‌اند که به برخی از مطالب موجود در کتب اهل سنت و مورد قبول وهابیت اشاره می‌کنیم: مسعودی مورّخ، و ادیب مشهور شافعی مذهب درباره ولادت امیرمؤمنان...
قبل از رحلت پیامبر اکرم، ایشان درخواست قلم و کاغذ کردند، برخی از صحابه، مانع از این درخواست شدند و سخنان نابه‌جایی گفتند، طوری‌که پیامبر اکرم ناراحت شدند و دستور دادند که از کنار بسترش بروند. برخی علمای اهل سنت گفته‌اند که آن حضرت می‌خواست جانشین پس از خود را معین و به اسم او تصریح کند، تا پس از وی نزاع و فتنه برپا نشود.
لقب امیرالمومنین از مهمترين القاب آن حضرت است و از ميان القابی همچون سيد المسلمين و يعسوب الدين و قائد الغرالمحجلين و امام البررة و قاتل الفجرة و خليفة رسول‌الله و امثال اينها، در درجه بالاتری قرار دارد و به همين جهت رسول الله مردم را امر کردند که به حضرت علی سلام نموده و او را بدين لقب نام برند و تحيت گويند.
حضرت علی (ع) نیز با آگاهی از آسیبهای قیام او برای جامعه اسلامی، از برخورد مسلحانه خودداری کرد تا اصل اسلام محفوظ بماند و برای کسانیکه با سخنان امام علی (ع) آشنایی دارند، به خوبی روشن است که امام در نهج البلاغه گاهی به حق غصب شده خویش نظر داشته است.
دفاع امام از عثمان بدان معنا نیست که حضرت حکومت وی را قانونی می‌دانست و ازاین رو، از او دفاع کرد و مانع قتلش شد، بلکه این کار به دلایلی صورت پذیرفت. از باب نمونه: رفع اتهام، جلوگیری از خلیفه کشی و جلوگیری از فتنه بود.
گزینش افراد شورای شش نفره، از شگردهای سیاسی برای جلب کردن توجه مهاجران و انصار و پایان یافتن داستان به نفع دیگران بود؛ یعنی خلیفه می‌خواست شورایی برپا شود تا نتیجه شور آن را مهاجران و انصار بپذیرند. او ناچار بود که امام علی (ع) را در این شورا بگنجاند، اما به حقیقت، به امام علی (ع) خدمت نکرد.
«ابن کثیر» در «البدایه و النهایه» از «سیف بن عمر» نقل می‌کند هنگامیکه عمر به بیت المقدس رفت، امام علی (ع) را جانشین خود کرد که سیف از جاعلان حدیث و دروغگویان تاریخ است و به هیچ روی به روایت او نمی‌توان اعتنا کرد و همه نویسندگان علم رجال او را تضعیف کرده‌اند.
با توجه به جمع بودن فراز "وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ" در آیه ولایت، استدلال بر انحصار سرپرستی امام علی (علیه‌السلام)، زیر سوال می‌رود. پاسخ این شبهه این است که امکان استفاده از لفظ جمع و اراده مفرد مورد پذیرش قرار گرفته است. در این آیه نیز بر طبق اعتراف علمای اهل‌سنت، قرینه بر استفاده از لفظ جمع و اراده مفرد جاری است.
امام در امت اسلامی از جایگاه کعبه برخوردار است؛ میلاد امیرالمؤمنین به عنوان اوّلین امام در کعبه، معرفی فرزندان آن حضرت به عنوان وارثان کعبه، پاک کردن کعبه از لوث وجود بت‌ها، اعلان برائت در سرزمین وحی به‌وسیله امیرالمؤمنین به عنوان شخصی از خاندان پیغمبر و اوّلین امام، ظهور امام عصر (عج) در این سرزمین و از کنار کعبه، همگی حاکی از پیوند عمیق میان امام و کعبه است و نمی‌تواند اموری تصادفی و بدون ارتباط با یکدیگر باشد. امام نیز مانند کعبه ملجأ و پناهگاه مردم و مدار و محور زندگی توحیدی است.