ملی گرایی
منابع تاریخی؛ اعم از کتیبه‌های هخامنشی و متون روایی یونانی گویای آن هستند که پادشاهان هخامنشی خود را مالک مردم (و مردم را بندگان خود) می‌نامیدند و رفتار آنان با مردم تحقیرآمیز بود.
شیخ بهایی (بهاءالدین محمد بن حسین عامِلی)، مهندس، معمار، ریاضی‌دان و شیمی‌دان نخبه لبنانی در قرن 10 هجری خورشیدی بود. این دانشمند در عصر صفویه از لبنان به ایران آمد. او یک روحانی دینی و از بزرگترین مروّجان مذهب شیعه و یکی از مراجع دینی عصر خود بود. یکی از رسانه‌های زرتشتی، گزارشی منصفانه پیرامون شیخ بهایی منتشر کردند که آن را سزاوار تقدیر یافتیم.
شاه اسماعیل صفوی، پس از حدود 900 سال، ایران از لحاظ سیاسی زنده کرد. او همچنین با رسمیت بخشیدن به مذهب شیعه، وفاق مذهبی در ایران پدید آورد و این گونه توانست ایران و هویت ملی ایرانی را از نابودی مصون بدارد. او علاوه بر شعائر مذهب شیعه، به فرهنگ ایران باستانی هم علاقه بسیار داشت.
جریان باستان‌گرا می‌گویند: نام چیرو که به معنی کوروش است، در ایتالیا پرطرفدار است. در پاسخ می‌گوییم: اولاً چیرو معانی متفاوتی دارد. ثانیاً محبوبیت این نام در ایتالیا رو به کاهش است. ثالثاً نام اَلِساندرو (که معادل اسکندر، نابودکننده سلسله هخامنشی است) طرفداران بسیار بیشتری در ایتالیا دارد.
اسکندر مقدونی می‌گوید انسانی که سختی بکشد، رشد می‌کند. اما تن‌پروری و عیش و نوش، انسان را ناتوان می‌کند. هخامنشیان، به خوش‌گذرانی پرداختند و این موجب ضعف و ذلت آنان شد.
دلیلی وجود ندارد که کاخ چرخاب مربوط به کوروش باشد. در حوالی بُرازجان استان بوشهر، محوطه‌ای تاریخی وجود دارد که بدون دلیل علمی و عقلانی، به کوروش نسبت داده می‌شود.
گفته شد که شاه عباس صفوی باستان‌گرا بود. حال آنکه شاه عباس شیعه و دوستدار اهل بیت بود. به نمادهای باستانی علاقه داشت، اما باستان‌گرا نبود. واژه باستان‌گرا بار معنای خاصی دارد؛ لذا شایسته و بلکه بایسته بود که شاه عباس، «دوستدار برخی آداب باستانی» نامیده می‌شد، نه باستان‌گرا.
روز 9 و 10 ماه آو در گاهشماری یهود، روزی نحس شمرده می‌شود. روزی که مصیبت‌های سختی بر قوم یهود وارد شد. آنان برای دفع سختی این روز، روزه می‌گیرند. محبت حاکمیت هخامنشی در حق یهودیان و بازسازی معبد، نتوانست مانع از نحسی این روز برای یهودیان شود.
شادروان دکتر پرویز رجبی، متفکر، مترجم و تاریخ‌پژوه ایرانی معاصر، نگاه انتقادی به جریان باستان‌گرا داشتند. ایشان، باور داشتند که ایران اسلامی از جهت فرهنگی و تمدنی بسیار متعالی‌تر و برتر از عصر باستان است.
مرحوم دکتر پرویز رجبی، تاریخ‌دان معاصر: هخامنشیان، محاسن و معایب بسیار داشتند، اما بدترین دشمنِ هخامنشیان، طرفداران افراطی آن هستند؛ چون تاریخ را، واقعیت‌ها را، حقایق را تحریف می‌کنند.
اسرائیل مدعی است که ما فقط با حکومت ایران سر ستیز داریم؛ اما تاریخ به ما می‌گوید که اسرائیل، هم با اسلام، هم با ایران و هم با بشریت سر ستیز دارد.
شبکه منوتو در گزارشی مغرضانه اداره میراث فرهنگی کردستان را به خیانت متهم کرد. با این مغلطه که آنها در یک نامه از اصطلاح «دفینه» استفاده کردند و «دفینه» و «گنج» اصطلاحات مورد استفاده توسط قاچاقچیان است! و حال آنکه این سخن، به غایت غیر منطقی است؛ زیرا این دو واژه در زبان فارسی، رایج و مورد استفاده عموم مردم است و کاربرد این دو واژه منحصر در قاچاقچیان نیست.
یکی از خدایان هندوئیزم، Kamadhenu نام دارد که در حقیقت، یک گاو ماده است. این گاو، مادر همه گاوها و همه اشراف هندو شمرده می‌شود. همچنین هر هندوی معتقد، گاوها را تجسم زمینی آن گاو مقدس می‌خواند.
شاپور دوم، شاهنشاه ساسانی به روم تاخت و طبق یک معاهده، شهر نُصَیبین را از روم گرفت، اما هنگامی که مردم نصیبین از معاهده آگاه شدند، سپاه ایران را به شهر راه ندادند، پس لشکریان شاپور، بسیار اهل نصیبین را کشتند و بسیاری را اسیر کردند. آنان نیز ناگزیر، چیرگی و سروریِ ایران را پذیرفتند.