آسيب شناسي مشترك
از نظر ملاصدرا می‌توان توسط خیال متصل(در درون انسان) با خیال منفصل(عالم خارج از انسان، عالم مثال) ارتباط برقرار کرده، عالم مثال را مکاشفه کرد. نکته اصلی این است که معنویت‌های نوظهور با روشی غلط این مسیر را طی می‌کنند و باعث آسیب دیدن افراد در این جریانات می‌شوند.
در انسان‌شناسی، اومانیسم «انسان محور» معتقد است که انسان، مرکز عالم و خالق همه چیز حتی خدای خویش است. از نظر آن‌ها، یک ندای درونی در انسان می‌گوید که انسان، خدا است.
«شیفتینگ» فعالیتی است که فرد با انجام کارهایی از زندگی واقعی، وارد یک زندگی در دنیای خیال می‌شود. البته برخی مروجان شیفتینگ مدعی هستند که این دنیا وهم کامل نیست و بهره‌ای از واقعیت دارد. به اذعان شیفتینگ‌کاران، آسیب روانی و افسردگی از عوارض شیفتینگ می‌باشد.
یکی از بسترهای ایجاد اختلال روانیِ ترنس شدن وهمجنس‌گرایی، شیفتینگ است. مثلاً یک دختر با شخصیت و جنسیت یک پسر در جهان خیالی«DR» خود را تصور می‌کند و این تمرینی برای انحراف است.
ارتباط « واقعیت‌پنداری خیال» در معنویت‌های نوپدید و فراواقعیت در مکتب «سوررئالیسم» هر دو بر روی قوه خیال و استفاده از آن در خلق جهانی واقعی‌نما اشتراک دارند، بستر رشد شیفتینگ، قانون جذب و... در جریان فرهنگی سوررئالیسم وجود دارد.
افراد عضو جریانات انحرافی، برای شناخت انحرافات و تناقضات آموزه‌های فرقه، می‌توانند با ملاک فطرت الهی و مباحث فطری، انحرافی بودن جریان را متوجه و از آن خارج شوند.
عدم سلامت معنوی، بستر اصلی گرایش به معنویت‌های کاذب می‌باشد. در تعریف سلامت معنوی، آقای دکتر محققی معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی وزارت بهداشت چنین می‌گویند: «معنویت همان دین‌داری است و سلامت معنوی یعنی سلامت در دین‌داری.»
برای نابودی بُعد معنوی و الهی انسان یک هجمه جهانی به راه افتاده است. بسیاری از افراد در معنویت های نوظهور خودکشی معنوی کردند و معنویتی مخالف فطرت خود را انتخاب نمودند. گرایش به ادیان خودساخته و انحرافی بعد از خودکشی‌های معنوی بشر شکل می‌گیرد.
اعضای معنویت‌های نوپدید با وجود آشکار بودن برخی آسیب‌ها و غلط بودن آموزه‌های معنویت کاذبی که در آن عضو هستند، آن را درک نمی‌کنند و عبرت‌پذیر نیستند، عدم درک و عبرت‌پذیری به علت از دست دادن حیات معنوی(طیبه) است.
برخی گسترش یوگا را به خاطر عملکرد مثبت و اثرگذار آن می‌دانند، ولی باید دانست که یکی از علل پایداری و رشد جریانات این‌چنینی در ایران، گردش مالی زیاد آن می‌باشد.
سوءاستفاده از اعتبار اماکن و مراکز علمی، دانشگاهی، فرهنگی، دولتی، نظامی و... موضوعی است که در ترویج یک جریان انحرافی اثر می‌گذارد؛ تشکیل جلسات و دوره‌های آموزشی توسط حسن فراهانی، محمد علی طاهری، بهاره شهیدی، علیرضا آزمندیان و... از جمله این موارد است.
بی‌دینی در کشور فرانسه، مبتنی بر اصل «لائیسیته»، سعی در نفی دین و تمامی مظاهر ادیان را دارد؛ اما فرقه رائیلیان که اعتقاد به خدایی موجودات فضایی دارد، چون سازگار با تمدن الحادی غرب است، آزادانه فعالیت می‌کند. این تناقض، آشکارکننده هویت تمدن غربی است.
رویکرد غرب برای نفی ادیان الهی، ایجاد جنبش‌های معنوی نوپدید است و هدف، سوق دادن مردم به سمت یک دین دنیایی است تا جلوی گرایش به ادیان الهی را بگیرند. ملحدان عالم زمانی با ساخت بت، و حالا با معنویت کاذب مردم را از دین حق دور می‌کنند.
در حال حاضر یک قدرت جدید به اسم معنویت مورد توجه حکومت‌های مادی جهان قرار گرفته است؛ یک قدرت جدید و اثرگذار در معادلات جهان به نام قدرت معنویت که یکی از ویژگی‌های آن بی اثر کردن هیمنه قدرت‌های مادی؛ مثل داشتن ثروت و امکانات رفاهی و تکنولوژی و قدرت نظامی است.