قرآنیون
به اعتقاد شیعه، مقام امامت انتصابی است و امام از سوی خداوند انتخاب می شود، ولی قرآنیون معتقدند که امامت انتخابی است و یکی از راههای انتخاب امام، شورا است؛ اما در حقیقت، شورا راهبردی بود برای غصب خلافت.
امام رضا (ع) در حدیثی تأکید می کند که امامت، قدرش والاتر و شأنش بزرگتر و منزلتش عالی تر و مکانش منیع تر و عمقش بیشتر از آن است که مردم با عقل خود به آن برسند یا با آرائشان آن را دریابند و به انتخاب خود امامی منصوب کنند.
قرآنیون، قرآن را یگانه منبع تشریع دانسته و خود را بی نیاز از احادیث و روایات می دانند و بر این عقیده اند که هر کس که با زبان عربی آشنا باشد، می تواند از قرآن، تمام چیزهایی که لازم دارد را برداشت کند در حالیکه در عمل چنین نیست.
قرآن و حديث از مهمترين منابع فهم اسلام هستند که غالب شیعیان و اهل سنت، حجیت آن دو را قبول دارند. آيات و احاديث زيادی بر حجیت آن دو، به همراه هم تأکید دارند و آن دو با هم را مايه سعادت مسلمانان میدانند. اما افراط برخی از مسلمانها در قرآن و در حديث، سبب به وجود آمدن جريانهايی خاص شد.
قرآن و حديث، از مهمترين منابع فهم اسلام هستند که غالب شیعیان و اهل سنت، حجیت آن دو را قبول دارند. آيات و احاديث زيادی بر حجیت آن دو، به همراه هم تأکید دارند و آن دو با هم را مايه سعادت مسلمانان میدانند. اما افراط برخی از مسلمانها در قرآن و در حديث، سبب به وجود آمدن جريانهايی خاص شد.
شخص معصوم در اطاعت از فرمان خدا به علم باطنی (علم غیب) خویش عمل نمی کند و همانند دیگر افراد عادی رفتار می کند و اگر شخص معصوم بخواهد به علم غیب خود عمل کند دیگر نمی تواند الگو و اسوه مردم باشد.
شیخ مفید می نویسد: «اتفاق نظر همه دانشمندان و همه محققان شیعه و عقیده حق این است که امیرالمؤمنین علی (ع) هرگز با خلیفه دوم بیعت نکرد.»
حضرت علی (ع) می فرماید: وصيت من به شما اين است كه به خدا شرك نورزيد! و سنت محمد (ص) را ضايع مگردانيد؛ اين دو ستون دين را استوار بر پا داريد و اين دو چراغ را روشن نگهداريد و ديگر از هيچ ملامت و مذمتى نترسيد.
حضرت علی (ع) بارها خلافت و امامت خویش پس از رسول اکرم (ص) را به خداوند منتسب کرده و آن را تکلیف و حق انحصاری خود دانسته است. اینگونه نبوده است که همیشه استناد به بیعت مردم کرده باشند.
روایت بریده اسلمی از ماجرای سپاه یمن، یکی از مهمترین روایاتی است که مورد استناد توجیه کنندگان واقعه غدیر قرار گرفته است؛ آنان مدعی اند که مقصود پیامبر (ص) از بیان خطبه غدیر از بین بردن شایعاتی است که در بین مسلمین در مورد سپاه یمن و امام علی (ع) وجود دارد! در حالی که این ماجرا مربوط به حجة الوداع نیست، بلکه در سال هشتم هجری واقع شده است.
مفسران مسلمان همگی بر این نظرند که مقصود از «مقام محمود» همان مقام شفاعت است و می گویند در روز رستاخیز، پیامبر خدا (ص) پرچم سپاس گزاری را به دست می گیرد و تمام پیامبران زیر آن پرچم میایستند. او نخستین شفاعت کننده و نخستین کسی است که شفاعت او پذیرفته می شود.
حیدرعلی قلمداران مدعی است که هیچگونه نصی از اهل فضل و صالحین در بحث امامت اهل بیت (ع) وجود ندارد؛ اما نه تنها اهل فضل، بلکه شخص پیامبر (ص) بارها به امامت و خلافت اهل بیت (ع) تصریح داشتند.
قرآن مجید انتخاب وسیله و توسل را جایز دانسته و بلکه به آن سفارش کرده است. خداوند در آیه 35 سوره مائده می فرماید: «ای کسانی که ایمان آوردهاید! تقوای الهی پیشه کنید و وسیله ای برای تقرب به خدا بجویید و در راه او جهاد کنید! باشد که رستگار شوید.»
قرآن مجید انتخاب وسیله و توسل را جایز دانسته و بلکه به آن سفارش کرده است. خداوند در آیه 35 سوره مائده می فرماید: «ای کسانی که ایمان آوردهاید! تقوای الهی پیشه کنید و وسیلهای برای تقرب به خدا بجویید و در راه او جهاد کنید! باشد که رستگار شوید.»