جشن ها و آیین ها
میتراپرستی یکی از ادیان کهن دنیا است که دین زرتشتی با آن دشمن بود. از سویی دیگر، ایرانیان در طول تاریخ، شب تولد میترا را به شب‌نشینی و جشن و سُرور می‌گذراندند. از این سخن می‌توان نتیجه گرفت که عامه ایرانیان، هیچ گاه آن گونه که برخی گمان می‌کنند، به دین زرتشتی ایمان نیاورده بودند.
جشن باستانی 22 بهمن! در ایران باستان، این روز جشن ملی محسوب می‌شد. آن هم به عنوان روزی که ایزدِ باد، نسیم رحمت و برکت بر این سرزمین می‌فرستد. روزی که اصطلاحاً بادبَرَه (یا باذوَرَه) خوانده می‌شد.
یکی از منابع فقهی و حقوقی زرتشتی، «شایست ناشایست» نام دارد که در فصل ۱۱، بند ۴، قربانی کردن گوسفند برای ایزدان و ارواح بزرگان زرتشتی از جمله اعمال شایسته و کرداری نیک شمرده شده است. همچنین در آن، شیوه تقسیم گوشت قربانی بیان شده است.
در باور زرتشتی، جهان از روح گاو (گئوش اوروان) آفریده شده، لذا گاو قداست دارد. از سویی در عصر زرتشت، برخی گاوها را شکنجه و زجرکش و اینگونه قربانی می‌کردند. پس زرتشت در دفاع از هویت گاوها، با آنان مخالفت کرد. لکن زرتشت هیچگاه با اصل قربانیِ حیوانات مخالفت نکرد. فقط در شیوه‌های آن تغییراتی صورت داد.
اسپندارمذ، معشوق پدرِ خود (اهورامزدا) بود، آن هم عشقی که در شریعت الهی، پلید و ناپاک خوانده شده و امروزه هیچ ایرانی مسلمان، بلکه حتی ایرانیانِ نامسلمان نیز حاضر به گرامیداشتِ آن نیستند. عجیب‌تر اینکه سران جامعه در عصر ساسانیان اصرار داشتند که این عشق نامتعارف (روابط جنسی میان پدر و دختر) به رسم آنچه بین اهورامزدا و دخترش گذشت، در جامعه نیز پیاده شود.
جشن مهرگان، از جشن‌های ایران باستان است. لیکن هر ساله به موعد این جشن (10 مهر) که می‌رسیم، موبدان زرتشتی در بوق و کرنا کرده و از این جشنِ «زرتشتی» سخن‌ها می‌گویند. این در حالی است که جشن مهرگان، اصلاً یک جشن زرتشتی نبوده و نیست. بلکه جشنی مربوط به ایرانیان (اعم از زرتشتی و غیر زرتشتی) بوده است.
موبد کورش نیکنام که فعالیت‌های وقیحانه ایشان روشن و مبرهن است، در جدیدترین دروغ خود مدعی شدند مسلمانان فروختن عطر در جلوی مساجد را از زرتشتیان یاد گرفته اند. شاید این مسئله (فروش عطر جلوی آتشکده و یا مسجد) چندان مهم نباشد. اما روش موبد نیکنام (سخنان خلاف واقع گفتن و از این طریق فریب دادنِ دیگران) بسیار مهم است.
جشن سده، جشنی است که نه نشانی در تاریخ ایران باستان دارد و نه جنبه دینی دارد که بتوان آنرا به دین و مذهب و مسلک خاصی منتسب کرد. حتی داستان هوشنگ و فریدون و ضحاک هم به آن جلوه ی دینی نمی‌دهد، ولی، زرتشتیان امروزه آنرا مراسم دینی می دانند و حتی ادعا دارند که این مراسم ملی نیز هست.
زرتشتیان تا همین مدتی پیش، هم گاو، هم گوسفند و هم بز قربانی می‌کردند. اما چون گاو در آیین زرتشتی مقدس است (چون بنا بر باور اوستا، جهان از روح گاو خلق شده) پس به دستورِ مانکجی لیمجی هاتریا (رهبر بزرگ زرتشتیان در قرن 19 میلادی) از آن پس زرتشتیان فقط گوسفند و بز قربانی می‌کنند.
اما باید دانست که قربانی کردنِ حیوانات در فرهنگ زرتشتی نیز کاملاً مرسوم بوده و هست. از آن جمله می‌توان به اوستا، تیر یَشت، بند 58 اشاره کرد که در آن، اهورامزدا به زرتشتیان دستور می‌دهد که در راه خدا، گوسفند قربانی کنید. اما هیچ دشمن و هیچ بدکاری حق ندارد که از این گوسفند قربانیِ نذری بخورد.
باید دانست که قربانی کردنِ حیوانات در فرهنگ زرتشتی کاملاً مرسوم بوده و هست. برای نمونه در یسنا، هات 11، بند 4 قربانی گوسفند در راه اهورامزدا کرداری نیک شمرده شده است و استاد ابراهیم پورداود (پدر اوستاشناسی ایران) نیز اشاره کردند که این پاره از اوستا، دقیقاً به معنی قربانی کردنِ گوسفند (به دست ایمان‌داران زرتشتی) است.
حتی در نگاه دکتر شِروو، که استاد دانشکدهٔ زبان‌ها و تمدن خاور نزدیکِ دانشگاه هاروارد ایالات متحده امریکاست، زرتشت طبق متن اوستا، نخستین کسی است که از سوی اهورامزدا مأمور به قربانی کردنِ حیوانات شد. بنا بر ترجمه ایشان، زرتشت اعلام می‌دارد که حاضر است همه چیز را برای اهورامزدا قربانی کند.
باید دانست که قربانی کردنِ حیوانات در فرهنگ زرتشتی کاملاً مرسوم بوده است. از آن جمله می‌توان به نقوش برجسته استخر فارس اشاره کرد که در آن، تصوير مُغ (موبد)ى كه بزغالهاى را براى قربانى مىبرد، ديده مىشود.
قربانی کردنِ حیوانات در فرهنگ زرتشتی نیز کاملاً مرسوم بوده و هست. از جمله می‌توان به وَرَهرام‌یَشتِ اوستا اشاره کرد که در آن، اهورامزدا به زرتشت دستور می‌دهد که گوسفندی سفید گرفته، ذبح کند و پیروان خود را بر آن مهمان کند.