قرآنیون
ابوالفضل برقعی از سردمداران فرقه قرآنیون به دنبال تضعیف بزرگان حدیثی شیعه از جمله مرحوم کلینی است و در این زمینه ادعاهای بیاساسی مطرح کرده است که هیچ پشتوانه علمی نداشته و صرفاً یک نظر شخصی است. بزرگان علم رجال نظراتی غیر از نظرات برقعی در مورد مرحوم کلینی ذکر کردهاند.
برقعی از سردمداران قرآنیون، مدعی است در حدیث ثقلین مسلمانان به قرآن و سنت سفارش شدهاند، نه قرآن و اهل بیت؛ در حالی که این احادیث در کتب شیعه نیامده و در کتب معتبر اهل سنت نیز وجود ندارد.
شاخصه عمومی جریان فکری «اهل الذکر یا اهل القرآن» اتکاء به قرآن کریم و بیاعتنایی به روایات، حداقل در مقام تبیین کتاب خدا است. از اینرو در تفسیر آیات الهی از روایات بهره نمیگیرند. آنها حتی در مورد حروف مقطعه قرآن که نمیتوانند از آیات دیگر تفسیرش کنند، دست به توجیه زده و آن را برای عصر نزول آیات، روشن دانستهاند.
استغاثه به مسئله اختلافی میان وهابیت و مذاهب اسلامی تبدیل شده است. وهابیت با هدف قرار دادن اعتقادات اصیل و ریشهای مسلمانان و بدعت و شرک خواندن آن اعتقادات، ریشههای اسلام ناب را تحت تاثیر آراء خود قرار دادند. از جمله افراد تحت تأثیر این تفکر "شریعت سنگلجی" است که یکی از سردمداران فرقه قرآنیون است.
جریان قرآنیون ادعا دارند که قرآن مُبین و مفسر خویش است و دلیلی ندارد که ما از فهم معانی آیات عاجز باشیم؛ مگر قرآن به زبان عربی ساده و آشکار نازل نشده است؟ پاسخ این است که قرآن، مُبیّن و مفسر خويش است، ولی در توضیح بسیاری از آيات قرآن، استفاده از روايات صحیح، لازم بلکه واجب است.
قرآنیون برآنند اگر کتاب الهی برای هدایت بشر آمده است، شرط بدیهی و عقلی برای حصول این هدف آن است که بشر بتواند مطالب آن را دریابد و راه هدایت را از طریق آن کشف کند. حال اگر این کتاب الهی قابل فهم و درک نباشد، نقض غرض میشود. اما عقل حکم میکند که در فهم سخن گوینده، به سخنان دیگرش نیز باید مراجعه کرد.
قرآن و سنت، دو منبع بنیادین مهم دینی به شمار میروند، به گونهای كه با كنار گذاشتن هر یك از آنها تصویری ناقص از پیکره دین ارائه میشود. بنابراین باید اذعان كرد كه این دو منبع،مهمترین منابع شناخت و تحلیل دین از نظر فریقین است. اینکه (قرآنیون) منع از کتابت حدیث را به پیامبر اکرم (ص) نسبت دادهاند، نسبت اشتباهی است که شیعه آن را قبول نداشته و روایات آن را رد میکند.
قرآنیون جریانی فکری با آراء و فرقههای متعدد هستند که اعتقاد دارند قرآن تنها مصدر تشریع اسلام است و نیازی به تفسیر ندارد. نامگذاری قرآنیون یا اهل قرآن وصف ستایشی برای این جریان نیست، بلکه این نام از آن روی بر این جریان نهاده شده که آنان اطاعت و پیروی بدون چون و چرا از پیامبر (ص) را منکر شدهاند.
ابوالفضل برقعی از عالمان معاصر شیعه ایران است که دیدگاههای خاصی دارد و در برخی از آثار متأخر خود، به اهل سنت و گاه به وهابیت متمایل شده بود.او در آخر کتاب شعر و موسیقی، جملات قصاری میآورد که هر کدام یکی از عقاید حقه مذهب امامیه است که به اعتقاد وی هر کس یکی از این عقاید را انکار کند، از مذهب و طریقه جعفری خارج شده و اهل نجات نیست.
ابوالفضل برقعی از عالمان معاصر شیعه ایران است که دیدگاههای خاصی دارد و در برخی آثار متاخر خود به اهل سنت و گاه وهابیت متمایل شده است. وی میگوید همه چیز در قرآن است و احتیاج به روایات نیست؛ درحالی که در کتاب خودش، از روایات استفاده کرده است.
ابوالفضل برقعی از عالمان معاصر شیعه ایران است که دیدگاههای خاصی دارد و در برخی آثار متأخر خود به اهل سنت و گاه وهابیت متمایل شده است. این شخصیت در آثارش خود را علامه برقعی معرفی میکند. وی قرآن را برای همه چیز کافی میداند.
حديث، بعد از قرآن دومين منبع استنباط احکام نزد شيعه و اهل سنت بوده و بسياري از احکام فقهي که توسط پيامبر اکرم (ص) تشريع شده، در قالب احاديث و روايات به ما رسيده است. اما عدهای فقط قرآن را تنها منبع و مصدر تشریع دین میدانند، مانند فرقه قرآنیون که فقط قرآن را حجت میدانند و سنت را انکار میکنند.
قرآنیون عصمت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) را نپذيرفته و برخی اعمال ايشان را اجتهاد میدانند که در برخی موارد، باعث شده که پیامبر (صلیالله علیهوآله) مورد عتاب خداوند قرار گیرد. از سوی ديگر، سنت نبوی را خاص اعراب زمان عصر اسلام میدانند و افراد ديگر را که بعد عصر نزول قرآن و اسلام هستند، خارج از خطاب پیامبر میدانند.
از جمله عقاید شیعه که برقعی به نقد آن پرداخته، مسئله توسل به اهل بیت (علیهمالسلام) است. برقعی با مشرک دانستن شیعیان، ادله و نظرات شیعه پیرامون توسل به اهل بیت (علیهمالسلام) را خرافات میداند و معتقد است فقط به زنده میتوان متوسل شد. در حالی که اگر توسل به مرده شرک باشد، به زنده نیز شرک است.