تصوف
در قانون تصوف یکی از اصول پذیرفته شده، تبعیت درویش از قطب فرقه خویش می باشد. در کتاب های اقطاب فرقه گنابادی همچون کتاب پند صالح و بیانیه های های نورعلی تابنده دستور به رعایت قوانین جامعه داده شده ولی بارها بخصوص در زمان کنونی مشاهده می شود که مریدان این فرقه بر خلاف دستورات اقطاب خویش عمل کرده و قصد ایجاد تنش و ایجاد آشوب داشته اند.
حمید قره حسنلو یکی از محکومین قضایای اغتشاشات اخیر می باشد که به خاطر گرایش های صوفیانه اش مورد حمایت دارویش گنابادی واقع شد. محمد اسماعیل صلاحی قطب خودخوانده دراویش گنابای که همیشه در تندروی گوی سبقت را از هم کیشان خود ربوده با انتشار بیانیه ای سخیف، سعی در تبرئه ای این شخص مجرم داشته است.
محمد اسماعیل صلاحی برای اظهار وجود در بین دراویش گنابادی از هر فرصتی استفاده می کند تا به نظام جمهوری اسلامی بتازد. وی در بیانیه های خویش با مطالب غیرواقعی در تلاش برای مشوش کردن سطح جامعه است.
بعد از نورعلی تابنده، فرقه صوفیه گنابادی دارای اختلاف و انشعاب شد که در عرصه سیاسی نیز با هم یک مسیر نبوده و به عنوان مثال خط مشی محمد اسماعیل صلاحی که به عنوان یکی از تندروترین جریانات دراویش گنابادی است با سید علیرضا جذبی که خط مشی عدم دخالت صریح در مباحث سیاسی را دنبال می کند، تنش های متعددی ایجاد شده است.
یکی از مشهورترین عیاراتی که در میان خواص و عوام بیان می شود، عبارت الطُّرُقِ اِلَی الله بَعَدَدِ نُفُوسِ الْخَلٰایِقْ است که بعضی ها گمان می کنند از معصومین(ع) صادر شده است؛ در صورتی که در منابع معتبر حدیثی به حضرات معصومین (ع) منسوب نیست.
فرقه صوفیه برای اعتباربخشی به سخنان و آموزه های خود به روایات غیرمعتبر و حتی جعلی نیز تمسک نموده است. یکی از این گفتارها عبارت مشهور«حب الوطن من الایمان» است که با جست وجو در منابع حدیثی این نتیجه حاصل می شود نمی توان این عبارت را به معصومین(ع) نسبت داد.
ابن عربی یکی از شخصیت هایی است که قضاوت های متفاوتی در مورد او شده است. بهترین راه، بررسی اندیشه های او است. یکی از اندیشه های او این است که از بین زنان فقط دو تن به کمال رسیده اند و آنها عبارت هستند از حضرت مریم(س) و آسیه و نامی از حضرت فاطمه زهرا(س) نمی آورد. این اندیشه او برخلاف روایات معتبر موجود در کتاب های اهل سنت و شیعه می باشد.
اقطاب صوفیه در فرقه های شیعی خود را جانشین بر حق امام زمان(عج) می دانند ولی با جست و جو در متون دینی، دلیلی بر جانشینی آنها یافت نمی شود و تنها کسانی که در روایات اهل بیت(ع) برای آنها منصب جانشینی امام زمان(عج) در عصر غیبت کبری بیان شده است فقهای شیعی می باشند.
اقطاب صوفیه مدعی رسیدن به قله های معرفت الهی هستند. در صورتی که در شناخت ساده ترین فضائل اهل بیت(ع) همچون دشمنان آن حضرات پای در گل مانده اند. نورعلی تابنده، شهادت که یکی از فضائل حضرت زهرا(س) است را انکار کرده و ادعای وهابی های کثیف را بر زبان خود جاری نموده بود.
محمد اسماعیل صلاحی در ایام نا آرامی ها برای تشویق مخاطبین خود به اغتشاش ها از هر وسیله ای استفاده می نماید. ایشان در پیج ایسنتاگرامی خویش خوانندگی یک زن را که مضمونی در راستای تشویق به اغتشاش بود را منتشر کرد. با صرف نظر از محتوای این خوانندگی، انتشار این گونه خوانندگی ها خلاف شریعت مقدس است.
یکی از آموزه های صوفیه که در جلسات اخلاقی هم نفوذ کرده است سرسپردگی تام از استاد سلوکی است که این امر طبق آیات الهی و رویات تنها در مورد معصوم(ع) صادق است و از غیر معصوم نمی توان اطاعت محض نمود و این امر نتیجه ای غیر از گمراهی و اتلاف عمر سالک نخواهد داشت.
درباره استعمال لفظ صوفی و اطلاق آن بر گروهی خاص از مسلمان ها اختلافاتی وجود دارد، بعضی از بزرگان صوفیه برای اعتبار بخشی مسلک خویش بنا دارن که قدمت استعمال این کلمه را به زمان پیامبر خدا (ص) برسانند، در صورتی که شواهد تاریخی و روایی بیانگر این نکته است که این گروه در قرن دوم هجری به صورت رسمی در جامعه مطرح بوده و با این نام شناخته می شده اند.
در بین ما سخنان و آموزه هایی وجود دارد که تصور ما بر این است که از سرچشمه وحی و از زبان معصومین(ع) صادر شده است اما با اندک پژوهشی، در می یابیم که آن سخن از معصومین(ع) نیست. البته باید خاطر نشان کرد که تمام مشهورات این گونه نیستند و نمی توان به صورت کلی تمام مشهورات را بی اساس دانست.
یکی از مباحث مطرح شده درمتون صوفیانه، بیان سلسله مراتب برای اولیای خویش می باشد که باید این سلسله مراتب با متون دینی سنجیده شود تا میزان مطالبی که متصوفه برای این اولیای خویش ذکر می نمایند به وضوح روشن گردد. یکی از این سلسله مراتب اولیا،، ابدال می باشند.