افکار وهابیت
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/45781.jpg?itok=KvO28p8z)
محمد بن الوهاب در سال 1115 هجری قمری در شهر عیینه از توابع نجد متولد گردید. پدرش، عبدالوهاب، از قضات آن شهر به شمار میرفت. محمد، فقه حنبلی را در زادگاه خود آموخت و سپس برای تکمیل معلومات خود رهسپار مدینه شد و در آنجا به تحصیل حدیث و فقه پرداخت. در دوران تحصیلش، گاهی مطالبی بر زبانش جاری میشد که از عقاید خاصی حکایت داشت.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/45670_4.jpg?itok=wapWZ5D7)
یکی از انحرافات بنیانگذار وهابیت محمد بن عبدالوهاب این میباشد که وی به نکوهش یاران امیرمؤمنان میپردازد. که در پاسخ باید گفت این ده یا یازده نفری که محمد بن عبدالوهاب نام برده است، یاران مخلص و حواریون حضرت علی (علیهالسّلام) بودند. البته در میان آنها دو نفر از اصحاب رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نیز وجود دارد.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/3248.jpg?itok=8kvqtNHf)
موضوع بنا و ساختن گنبد و بارگاه از موضوعات اختلافی بین محمد بن عبدالوهاب و مسلمانان است. در مقالهی جریده ام القرا، آمده: ساختن قبه و بنا از قرن پنجم هجرت معمول گردیده است که در پاسخ باید گفت در واقع گنبد و ضریح نوعی محبت به اهلبیت پیامبر و تعظیم شعائر است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/4512.jpg?itok=3sZA4BNO)
موضوع بنا و ساختن گنبد و بارگاه از جمله موضوعات مورد اختلاف بین محمد بن عبدالوهاب و مسلمانان است. شیخ نجدی در مقالهای که در جریده ام القرا، شماره جمادی الثانی سال 1345 منتشر ساخت، میگوید ساختن قبه و بنا از قرن پنجم هجرت معمول گردیده است. که در پاسخ باید گفت صحابه، اولین بانیان حرم رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) هستند
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/5469.jpg?itok=CA2U1Qa3)
یکی از انحرافات بنیانگذار وهابیت محمد بن عبدالوهاب این است که وی در کتاب التوحید میگوید: «ابن حزم میگوید: مسلمانان بر این متفقاند که هر اسمی که در آن مفهوم عبادت غیر الله باشد مانند عبد عمر و عبدالکعبة حرام است» که در پاسخ به ایشان باید گفت علمای اهلتسنن به حلیت نامهای مذکور فتوا دادهاند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/3246_0.jpg?itok=UrOkbbtD)
موضوع بنا و ساخت گنبد و بارگاه از موضوعات اختلافی بین محمد بن عبدالوهاب و مسلمانان است. شیخ نجدی در مقالهای میگوید ساختن قبه و بنا از قرن پنجم هجرت معمول گردیده است.که در پاسخ باید گفت آیاتی در قرآن وجود دارد که بزرگان اهلسنت تصریح کردهاند که این آیات دلیل بر جواز مشروعیت بناء بر روی قبور بزرگان و اولیاء است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/2005_0.jpg?itok=v0hOC8Hx)
محمد بن عبدالوهاب در کتاب التوحید خود که دارای جایگاه ویژهای در نزد وهابیان است، مدعی است که هر گونه دعا و درخواست از غیر خداوند، عبادت و موجب شرک است. اما با مراجعه به آیات قرآن، عبادت واقعی زمانی است که عابد به قصد الوهیت معبود، او را عبادت کند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/img12144050.jpg?itok=Zk5rO7T4)
قفاری اعتقاد به علم غیب امامان را ریشه در غلو و تنقیص علم الهی می داند. این در حالی است که علم الهی، ذاتی و بالاصاله بوده و علم غیب امامان معصوم از نظر کمیت (محدود بودن) و کیفیت (عرضی بودن) وابسته به علم ذاتی الهی است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/2005.jpg?itok=zHKmNX1n)
ناصر القفاری به عنوان یک مبلغ مطرح وهابیت مدعی است که اخبار کذب از سوی امامان شیعیان بازگو شده است که در این صورت علم غیب ایشان زیر سوال خواهد رفت. این در حالی است که این بیان نشان از عدم رجوع دقیق به کتب عالمان مکتب تشیع است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/51067336_bd-dr-qydh-shy.jpg?itok=sqEqFpep)
ناصر قفاری مدعی است که عقیده شیعه در باب بداء را مورد بازبینی قرار داده و با استناد به معنای لغوی بداء، آن را مستلزم جهل در علم خداوند میداند. این در حالی است که با رجوع به کتب شیعیان، میتوان معنای صحیح بداء را آنگونه که مشتمل بر جهل علم خداوند نباشد، یافت و نیازی به رجوع به معنای لغوی نیست.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/22228_4.jpg?itok=GIxRJJUP)
روش بربهاری در کتاب شرح السنه نقل گرایی محض است، به همین جهت با مباحث کلامی به شدت مخالف است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/22228_3.jpg?itok=oQnYTl3k)
با وجود اینکه کتاب شرح السنه بربهاری از هیچ نظم منطقی پیروی نمیکند، ولی در بین وهابیان جایگاه خوبی دارد.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/4760.jpg?itok=oKGVF6Qc)
محمد بن عبدالوهاب از شیخ مفید نقل کرده است که وی در کتاب «روضة الواعظین» حدیثی در نقد حدیث غدیر نقل کرده است که در پاسخ باید بگوییم که اولا: شیخ مفید کتابی به نام «روضة الواعظین» ندارد. ثانیا: علمای اهلسنت مانند سبط بن جوزی، علامه اسماعیل بن محمد العجلونی الجراحی و محمد بن اسماعیل صنعانی به صحت حدیث غدیر اعتراف کردهاند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/39_1.jpg?itok=PkghO59O)
عمر بن خطاب حضرت علی (علیه السلام) را شایسته خلافت بر مسلمانان دانسته و انتخاب ایشان برای حضور در شورا به این معنا بود که ایشان هم شایسته خلافت است؛ این استدلال احمد بن حنبل در مقابل وزیره بن محمد حمصی بود که بیش از سه خلیفه اول را نمیپذیرفت.