شخصیت شناسی امام حسن و امام حسین (ع) در کتب اهل سنت
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ حضرت امام حسن مجتبی و امام حسین (علیهما السلام) نوری از آفتاب نبوّی و پرتوی از خورشید علوی هستند که بر پیشانی سترگ تاریخ بشریّت و دین پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) میدرخشند، چرا که آنها در خانه وحی دیده به جهان گشودند و در سایه پرمهر پیامبر رحمة للعالمین و در دامان حضرت علی و حضرت فاطمه (علیهماالسلام) پرورش یافتند و در دوران زندگانی با برکتشان کوشیدند تا راه حقیقت را بر پویندگان آن نشان دهند و با گفتار و رفتارشان راه رسم زندگی را که از جدّ بزرگوار و پدر و مادر عزیزشان فرا گرفته بودند را به همگان بیاموزند، چرا که شخصیت وجودی آنها را این بزرگواران شکل داده بودند تا ذخیره بعد از خود باشند و چه خوب شخصیت آنها شکل گرفت که دوست و دشمن را به تحسین وادار میکردند و از دریای بیکران این دو امام مظلوم و غریب خوشهچینی کنند و به آن هم تبرّک بجویند و به آن افتخار کنند.
ما در این چند سطر کوتاه با نگاهی گذرا سعی در شناساندن شخصیت این دو امام همام (علیهما السلام) از کتب بزرگان اهل سنت را داریم تا بیشتر جایگاه وجودی آنها برای همگان معین و معلوم شود. درباره آن حضرت و برادرش امام حسین (علیهما السلام)، بالغ بر سیصد روایت در کتابهای اهل سنت با تعبیرات مختلف و مضمون نزدیک به هم از صحابه و رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت شده، افرادی مانند حذیفه، ابن مسعود، جابر بن عبدالله، ابن عباس، ابوذر، ابوبکر، عمر، عایشه، مقداد، سلمان، ابوسعید خدری، و...نقل شده است.[1]
لذا برای نمونه به چند مورد اشاره میکنیم:
در روایتی از پیامبر وارد شده که حضرت فرمودند: «الحسن و الحسین سیّدا شباب اهل الجنه.[2] حسن و حسین آقای جوانان اهل بهشت هستند».
و در برخی دیگر از روایات آمده است که رسول خدا فرمود: جبرئیل بر من نازل شد و این مژده را به من داد: «اتاتی جبرئیل فبشرّنی انّ حسناً و حسیناً سیّدا شباب اهل الجنه و ابوهما خیر منهما.[3] جبرئیل نزد من آمد و مرا مژده داد که حسن و حسین آقای جوانان اهل بهشت هستند و پدرشان بهتر از آنهاست».
و همچنین در حدیثی دیگر میفرماید: «من سّر ان ینظر الی سید شباب اهل الجنه فلینظر الی الحسن.[4] هر که شاد و مسرور میشود که آقای جوانان اهل بهشت را بنگرد به حسن نگاه کند». و یا در روایتی دیگر وارد شده است که: «لا تسبّوا الحسن و الحسین فانهما سیدا شباب اهل الجنه من الاولین و الاخرین.[5] حسن و حسین را دشنام ندهید که آن دو آقایان جوانان اهل بهشت هستند از اولین و آخرین».
علمای اهل سنت از ابوبکر روایت میکنند که میگوید: شنیدم از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در حالیکه بر فراز منبر بود و امام حسن در کنار او نشسته بود، گاهی به مردم نگاه میکرد و گاهی به فرزندش امام حسن (علیه السلام) و سپس میفرمود: «انّ ابنی هذا سیّد و لعل الله ان یصلح به مابین فئتین عظیمتین.[6] این پسرم -سید و آقا- است و امید است خداوند به وسیله او میان دو گروه بزرگ را اصلاح کند».
از طرف دیگر ابن اثیر جزری این عالم بزرگ اهل سنت به دنبال این حدیث شریف میگوید: «و ایّ شرف اعظم من شرف من سمّاه رسول الله (صلی الله علیه و سلم) سیّدا.[7] چه شرفی بالاتر از شرافت کسیکه رسول خدا او را سیّد و آقا بنامد». و همچنین ابن حجر هیثمی هم میگوید: فاطمه و دو فرزندش حسن و حسین (علیهم السلام) را در هنگام بیماری رسول خدا- که منجر به رحلت آن حضرت گردید- را نزد پدرش رسول خدا آورد و عرض کرد: «هذان ابناک فورثهما شیئاً.[8] این دو پسران تو هستند، به آنها چیزی را به ارث عطا فرما. رسول خدا فرمود: «اما الحسن فله ثباتی و سوددی و اما الحسین فانّ له حزامتی و وجودی.[9] اما حسن ثبات و سیادت خود را بخشیدم و اما حسین دور اندیشی وجود و بخشش دادم».
پینوشت:
[1]. احقاق الحق، نورالله شوشتری، کتابخانه عمومی آیت الله نجفی مرعشی، قم، ایران، (1409ق)، ج1 ص544 وص595.
[2]. مسند احمد، احمد بن حنبل، دارالکتب العلمیه، بیروت، لبنان، (1421ق)، ج3 ص3.
. سنن ترمذی، ترمذی، دار الفکر، بیروت، لبنان، تحقیق عبدالوهاب عبدالطیف، ج13 ص191.
[3]. تهذیب الکمال، کلبی مزی شافعی، موسسه الرساله، بیروت، لبنان، ج6 ص229.
[4]. المرتضی سیره سیدنا ابی الحسن علی بن ابیطالب، الندوی، دارالعلم، دمشق، سوریه، ص197.
[5]. مفتاح النجات، علامه بدخشی، کتابخانه آیت الله نجفی مرعشی، قم، ایران، ص112.
[6]. الاصابه، ابن حجر عسقلانی، داراحیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، ج1 ص329.
[7]. اسدالغابه، ابن اثیر جزری، مکتبه الاسلامین، تهران، ایران، ج2 ص13.
[8]. مجمع الزواید، ابن حجرهیثمی، دارالکتب العلمیه، بیروت، لبنان، ج9 ص185.
[9]. همان، ج9 ص185.
افزودن نظر جدید