در میان کتاب‌هایی که در نقد فرقه تصوف دیده می‌شود، کتاب "تبلیس ابلیس" ابن جوزی نیز وجود دارد. در این کتاب ابن جوزی به بهانه نقد صوفیه به شیعیان و اسماعیلیه نیز طعنه‌هایی زده است و این کار وی شاید به‌خاطر آن باشد که در نظر عده‌ای از منتقدان تصوف که خود مذهبی غیر از شیعه دارند، صوفیه را همسان با شیعه قلمداد می‌نمایند.

از آنجا که در ميدان نقد صوفيه کتب فراواني وجود دارد، بر آن شديم تا محتواي برخي از کتب نقد صوفيه را از نويسندگان و علماي متاخر معرفي کنيم تا منتقدين فرقه صوفيه بتوانند به راحتي به اين کتب مراجعه نمايند و به مقتضاي تحقيق خود از آنها بهره ببرند.

از جمله کسانی که نقد بيروني بر فرقه صوفيه کرده است، نویسنده شیعی کتاب التفتیش با حقیقه العرفان است. وی در کتاب خود به تفصیل از بدعت‌های صوفیه شیعه و سنی سخن می‌گوید. وی خلاصه آنچه که مخالفان و عالمان شیعه مذهب علیه صوفیان گفته‌اند را جمع آوری کرده و برخی از بدعت‌های آنان را برمی‌شمارد.

در دنیایی که همه نوع کالایی به نام اصل به مشتری عرضه می‌گردد، خریداران کالاها اکثرا مردم عادی هستند و در تشخیص کالای اصل از غیر آن تخصص لازم را ندارند، در میان عرضه کنندگان منصف و خداترس، فروشندگان کالاهای تقلبی نیز وجود دارند که با بزک کردن کالای غیر اصیل و ناب در صدد غالب کردن کالای تقلبی خود به دیگران هستند.

تنها همین روایات کافی است تا بدانیم در عصر و زمان رسول خدا (صلی الله علیه وآله) صوفی به این نام وجود نداشته، زیرا لحن روایات نبوی ناظر به آینده است و نشان می‌دهد اثری از تصوف در زمان حیات با برکت پیامبر نبوده‌ است.

باخرزی: هر که در این راه آید و باز آید مرتد طریقت باشد و او بدتر از مرتد شریعت است. زیرا که مرتد شریعت چون کلمه‌ی لا اله الا الله بگوید نجات یابد، اگرچه هر طاعت که کرده‌ بود بر باد داده باشد، اما مرتد طریقت به عمل ثقلین به سر کار نیابد.