قرآنیون
ابوالفضل برقعی از عالمان معاصر شیعه ایران است که دیدگاه‌های خاصی دارد و در برخی آثار متاخر خود به اهل سنت و گاه وهابیت متمایل شده است. وی می‌گوید همه چیز در قرآن است و احتیاج به روایات نیست؛ درحالی که در کتاب خودش، از روایات استفاده کرده است.
ابوالفضل برقعی از عالمان معاصر شیعه ایران است که دیدگاه‌های خاصی دارد و در برخی آثار متأخر خود به اهل سنت و گاه وهابیت متمایل شده است. این شخصیت در آثارش خود را علامه برقعی معرفی می‌کند. وی قرآن را برای همه چیز کافی می‌داند.
حديث، بعد از قرآن دومين منبع استنباط احکام نزد شيعه و اهل سنت بوده و بسياري از احکام فقهي که توسط پيامبر اکرم (ص) تشريع شده، در قالب احاديث و روايات به ما رسيده است. اما عده‌ای فقط قرآن را تنها منبع و مصدر تشریع دین می‌دانند، مانند فرقه قرآنیون که فقط قرآن را حجت می‌دانند و سنت را انکار می‌کنند.
قرآنیون عصمت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را نپذيرفته و برخی اعمال ايشان را اجتهاد می‌دانند که در برخی موارد، باعث شده که پیامبر (صلی‌الله علیه‌وآله) مورد عتاب خداوند قرار گیرد. از سوی ديگر، سنت نبوی را خاص اعراب زمان عصر اسلام می‌دانند و افراد ديگر را که بعد عصر نزول قرآن و اسلام هستند، خارج از خطاب پیامبر می‌دانند.
از جمله عقاید شیعه که برقعی به نقد آن پرداخته، مسئله توسل به اهل بیت (علیهم‌السلام) است. برقعی با مشرک دانستن شیعیان، ادله و نظرات شیعه پیرامون توسل به اهل بیت (علیهم‌السلام) را خرافات می‌داند و معتقد است فقط به زنده می‌توان متوسل شد. در حالی که اگر توسل به مرده شرک باشد، به زنده نیز شرک است.
برقعی از روحانیون معاصر شیعه که عمده اندیشه وی، ترکیبی از قرآن بسندگی و نفی عقاید شیعه است، با ترجمه تلخیص کتاب «منهاج السنة» مدعی خرافات در شیعه شد. وی توسل اولیاء را شبیه عبادت بتها توسط مشرکین دانست. در حالی که در توسل عبادت غیرخدا صورت نمی‌پذیرد.
احمد صبحی منصور در ردیف قرآنیون معاصر و تأثیرگذار در این عرصه به شمار می‌آید که قرآن بسندگی، مبنای اصلی گرایشات آنها محسوب می‌شود. ایشان با استناد به برخی از آیات قرآن تلاش می‌کند تا جایگاه پیامبر (ص) در غیر از شأن ابلاغ و نیز کارکرد سنت را در تمامی حوزه‌های دینی، از اعتبار ساقط کند.
ابوالفضل برقعی مدعی انحصار هدایت بشر در قرآن است؛ وی برای این ادعا، هم دلیل قرآنی و هم روایی ذکر کرده است. پاسخ این است که استناد به روایت خلاف نظرش است و آیاتی که بر خلاف عقیده او حکم می‌کند، مطرح نمی‌کند.
براى به دست آوردن نظر امام (علیه‌السلام) در مسأله خلافت، نباید تنها بر یک یا دو خطبه تکیه کرد؛ بلکه باید همه کلمات آن حضرت را در این موضوع، کنار هم بچینیم و نتیجه گیرى کنیم؛ امیرالمؤمنین بارها در نهج البلاغه در موارد متعددى در مسأله خلافت، تکیه بر نص فرموده‌اند.
قلمداران از قرآنیون شیعی معاصر ایران است که برای احادیث، اهمیتی قائل نیست و قرآن را برای فهم اسلام کافی می‌داند. او روایات شیعه را نقد کرده و آنها را مردود می‌خواند. یکی از اعتقادات مهم شیعیان، مسأله امامت است. وی در آثارش از جمله کتاب شاهراه اتّحاد، مسأله امامت ائمه (علیهم‌السلام) را نقد کرده، در خلافت بلافصل امیرالمؤمنین و نصب الهی ایشان تردید می‌کند.
در نیمه دوم قرن سیزده هجری و در رویارویی با پیشرفتهای خیره کننده غرب و تهاجم همه جانبه استعمار به کشورهای اسلامی، جریانهایی در ایران شکل گرفت که برخی دینی و برخی غیردینی بودند. یکی از این جریانها که با شعار اتحاد امت اسلامی و بازگشت به قرآن و دوران طلایی چهل سال اول اسلام شکل گرفت؛ «جریان قرآنیان شیعه» است.
نظریه عدم عصمت، پیروی از دو امر متضاد است؛ چرا که «پیروی از پیامبران»، امری واجب و لازم است؛ زیرا برآورده شدن هدف رسالت، بدان بستگی دارد. حال اگر فرض کنیم که پیامبر، معصوم از گناه نیست، حکم متابعت از او به این معناست که خداوند، بندگان خود را دعوت به انجام گناه کند! که نادرستی آن، مشخص است.
سید مصطفی طباطبایی با پوشش قرآن‌گرایی، مروج همان افکاری است که امروزه زمینه‌ساز گسستگی در جوامع مسلمانان است. او که دیگران را به لزوم بازگشت به قرآن و اصلاح آموزه‌های دینی توصیه می‌کند، اکنون در مرداب باورهایی برگرفته از مبانی فکری سلف‌گراهاست.
سجده بر زمین از دیدگاه جمهور شیعه از شرایط صحت نماز است، ولی سید مصطفی طباطبایی بر خلاف مشهور شیعه، معتقد به جواز سجده بر فرش و امثالهم است. که نشان از بی‌اعتنایی ایشان به فقه اهل بیت است.