مباحث تاریخی
حج به عنوان بزرگ‌ترین اجتماع و گردهمایی مسلمانان جهان از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار است که قلم از بیان آن به صورت جامع ناتوان است و ناگزیر هر کس به اندازه ظرف وجودی خود با استناد به آیات و روایات و اثرات اجتماعی این پدیده عظیم، نکاتی را برداشت می‌کند. از این رو ما نیز در حد توان و برداشت ناقص خود، به اندازه ظرفیت این مقاله...
در گرماگرم هیاهویی که بر سر اجماع و عدم آن در خلافت ابوبکر وجود دارد، معمولا فراموش می‌شود که این بحث سودی به حالشان ندارد زیرا برفرض، اجماعی بوده است و آنرا حجّت بدانیم، تنها خلافت خلیفه اول اهلسنّت را تصحیح می‌کند. امّا خلیفه دوّم به انتخاب ابوبکر تعیین شد و تلاشی هم در موافق ساختن مخالفین زیاد این امر، صورت نگرفت!...
ابن عباس در جواب مسایل نجدة الحروری مینویسد: «از من درباره سهم ذوی القربی که خداوند ذکر نموده پرسیدی که ایشان کیستند؟ به درستی که ما معتقدیم که ما خویشان نزدیک پیامبر (صلی الله علیه و آله) هستیم که قوم ما، ما را از این سهم محروم نمودند.» طبق برخی روایات خلیفه دوم فقط حاضر به دادن بخش اندکی از این سهم به آنان شده است که محققینی چون علامه مجلسی...
بنابر روایات متعدّد شیعه و اهل سنت، علی (علیه السلام) وصیّ پیامبر (صلی الله علیه و آله) بوده است و دیونی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) به مردم داشتند را بعد رحلت ایشان، ادا نمودند، و حتّی بعد از امام علی (علیه السلام) وصیّ ایشان یعنی امام حسن (علیه السلام) هر سال روز عید قربان در حج ندا میداد که «هر کس که نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله)...
انسان یک موجود حقیقت‌جو است و این مهم یکی از اختصاصات فطری بشر است که شامل همه انسان‌ها در همه اعصار و قرون می‌شود. در این میان با توجه به حس پرستش که آن نیز از جمله امور فطری در انسان به شمار می‌رود، طبیعتا انسان در مسیری قرار می‌گیرد که رو به سوی حقیقت باشد و لااقل این‌که هر انسانی به دنبال رسیدن به نقطه کمال و تکامل است...
در اوایل حکومت اسلامی بعد از رحلت پیامبر اسلام و حوادثی که منجر به انحراف این جامعه نوپا گردید، باعث شد که مسلمانان از خط اصیل دین اسلام به تدریج فاصله گرفته و سخنان پیامبر به بوته‌ی فراموشی سپرده شود، سخنانی که اگر جامع عمل پوشانده می‌شد دیگر شاهد این همه اختلاف در بین مسلمین و تفرقه میان آنها نبودیم، اما حقیقت امر چیز دیگری...
معمولاً انسان‌ها در ساعات پایانی عمر خویش تصویری از آنچه در گذشته خویش انجام داده‌اند را پیش روی خود مجسّم می‌بینند که برای انجام برخی از آنها نادم و برای انجام ندادن برخی دیگر متاسف‌‌اند. در این باره به مواردی از این قبیل اشاره می‌کنیم. ابوبکر می‌گوید: ای کاش به خانه حضرت زهرا حمله نبرده بودم؛ ابو عبید قاسم بن سلام در کتاب «الأموال» و دیگران از عبدالرّحمن بن عوف...
ابن‌تیمیه، بزرگ‌نظریه‌پرداز وهّابیت که نزد آنان ملقّب به «شیخ الإسلام» است و اهانت‌های بی‌شماری نسبت به شیعیان داشته، هنگامی که سخن از قاتل عثمان به میان می‌آید چنین می‌گوید: «تمام کسانی که در قتل عثمان تلاش نمودند، در اجتهاد خود به خطا رفته، ظالم، سرکش و متجاوز به حدود الهی بوده‌اند...» حال ببینیم همو هنگامی که نوبت به قاتل امیرمؤمنان (علیه السّلام)...
متفکر و فیلسوف شهید، آیة اللّه مرتضی مطهری (رحمة الله علیه) در زمینه مبنای وحدت میان مذاهب اسلامی، سخنی جامع دارند که آن را در پایان این بخش یادآور می‌شویم: «مسلمین، مایه وفاق‌های بسیاری دارند که می‌تواند مبنای یک اتّحاد محکم گردد. مسلمین، همه، خدای یگانه را می‌پرستند و همه، به نبوت رسول اکرم، ایمان و اذعان دارند. کتاب همه قرآن و قبله همه کعبه است...
فریضه حج، یکی از مسایل عبادی-سیاسی اسلام است که همه ساله، از سوی هزاران انسان مشتاق، از سراسر جهان، با ملیّت‌ها، نژادها، رنگ‌ها و زبان‌های مختلف، در سرزمین وحی انجام می‌گیرد. در میان فرایض و دستورهای دین، کم‌تر فریضه‌ای مانند حج، مورد توجه و سفارش قرار گرفته است. تأکید قرآن کریم و توصیه‌های پی‌درپی و بسیار جدی اولیای دین در این زمینه، وصف ناشدنی...
کلاله واژهای است که دو بار در قرآن در مسائل مربوط به ارث آمده است. هنگامی که از خلیفه اول درباره آن سؤال شد، چنین پاسخ داد: «درباره آن با نظر و رأی خودم میگویم و اگر درست گفته باشم (لطفی) از جانب خداست و اگر خطا گفته باشم از خودم و شیطان بوده است.» وقتی این گفتار به امام علی (علیه السلام) رسید، وی را سرزنش نموده معنی کلاله را بیان نمود که...
در دوران بنی‌امیه، حاکمان و وابستگان به حکومت، نه تنها امیرمؤمنان (علیه السّلام) را در منبرها و خطبه‌های نماز جمعه لعن می‌کردند؛ بلکه حتی اگر کسی از این کار امتناع می‌کرد و به آن حضرت ناسزا نمی‌گفت، او را مورد اذیت و آزار قرار می‌دادند؛ تا جایی که در بسیاری موارد به قیمت جان وی تمام می‌شد. مزّی در شرح حال نسائی (از برجسته‌ترین علما و محدثین اهل‌سنت است که...
پس از گذشت سال‌ها دشمنی دشمنان اسلام با خط اصیل اسلامی و شیعی، در سال‌های اخیر ابعاد جدیدی از نقشه این دشمنان برای مقابله با تشیع اصیل رونمایی شده است. باید گفت در هر برهه‌ای ادبیات و متد جدیدی برای تخریب چهره اسلام ناب به کار گرفته شده است. اما حقیقت امر این است که ماهیت و هدف این اقدامات یکسان بوده و ماموریت واحدی دنبال شده است...
در تاریخ پس از پیامبر (صلی الله علیه و آله) بارها گناهان بزرگی توسط برخی صحابه صورت گرفته است و علمای اهل سنت به این بهانه که صحابه اجتهاد کرده و خطا نمودهاند، همه آنها را توجیه و عامل آن را تبرئه نمودهاند. بطور نمونه بعد از آنکه خالد بن ولید درحالیکه مالک بن نویرة و قبیلهاش اظهار اسلام نمودند، آنان را کشت و همان شب با همسرش، زنا نمود! بعد از آنکه...