پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ شاید بتوان گفت اعتقاد به وجود منجی نیز مانند بسیاری از امور حسی دیگر ریشه در فطرت انسانی داشته باشد به نحوی که تقریبا همه مردم با هر دین و اعتقادی و در هر عصری که زندگی می‌کنند، هنگامی که با مشکلات و نابسامانی‌های روزگار مواجه می‌شوند و بعضا به خاطر عجز و ناتوانی خود نمی‌توانند از عهده آن برآیند و یا هنگامی که با ظلم و جنایت ستمگران مواجه می‌شوند، گویا تنها چیزی که آن‌ها را تسکین می‌دهد که در مقابل مشکلات و نابسامانی‌ها استقامت کنند، همان حس درونی آن‌ها است که به ایشان می‌گوید بالاخره باید کسی باشد که به این نابرابری‌ها و نابسامانی‌ها پایان دهد. بنابراین می‌توان گفت که اعتقاد به وجود شخصی که بتواند بر جمیع مشکلات فائق آید تقریبا بین همه مردم وجود دارد که هم اکنون نیز با یک تحقیق میدانی در بین مردم فعلی جهان نیز می‌توان بدان دست یافت.
در بین فرق اسلامی، خاصه فیمابین شیعیان و اهل‌تسنن نیز بحث‌های زیادی در مورد اعتقاد به مهدی موعود وجود داشته و دارد که منشاء بسیاری از اختلافات اعتقادی گردیده است. ما در این مقاله ضمن اشاره کوتاه به اعتقاد طرفین، نتیجه‌گیری و داوری را به عهده شما خوانندگان محترم واگذار می‌کنیم. اهل‌سنت بر این اعتقادند که «مهدی موعود» و یا به عبارتی «منجی» یک شخصیت به خصوص که معین باشد، نیست ولی به هر صورت کسی است که هنوز به عرصه گیتی نگذاشته ولی در آینده به دنیا خواهد آمد و اوضاع نابسامان دنیا را سامان خواهد داد.
در این رابطه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: به عنوان مثال شبراوي شافعي در «الاتحاف» در اين باره مي‌گويد: شيعه عقيده دارد «مهدی موعود» که احاديث صحيحه در رابطه با او وارد شده، همان پسر (امام) حسن عسکری خالص است و در آخرالزمان ظهور خواهد کرد ولی صحيح آن است که او هنوز متولد نشده و در آينده متولد شده و بزرگ مي‌شود و او از اشراف «آل البيت» الکريم است.[1]
ابن ابي الحديد در شرح نهج‌البلاغه ذيل خطبه ‌16 گفته است: «اکثر محدثين عقيده دارند مهدي موعود از نسل فاطمه (علیها السلام) است و اصحاب ما معتزله آن را انکار ندارند و در کتب خود به ذکر او تصريح کرده‌اند و شيوخ ما به او اعتراف کرده‌اند. فقط فرق آن است که او به عقيده ما هنوز متولد نشده و بعدا متولد خواهد گرديد.[2]  
اما اعتقاد شیعه بر این است که مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) دوازدهمين امام از ائمه دوازده‌گانه و نهمين فرزند امام حسين(علیه السلام) و چهارمين فرزند امام رضا(علیه السلام) و فرزند بلافصل امام حسن عسکری (علیه السلام) است و آن حضرت در سال 255 هجری در نيمه‌شعبان در شهر سامرا از مادری به نام نرجس به دنيا آمده است.
بنابراین شیعیان و اهل‌تسنن در اصل وجود منجی و مهدی موعود شکی نداشته و هر دو بدان معتقدند ولی آن‌چه باعث شده اهل‌سنت از نشر عقاید خود پرهیز کنند و مانع شهرت آن گردند دوران‌های تاریک و انزوای اهل بیت (علیهم السلام) و عصر حکومت سیاه بنی‌امیه و بنی‌عباس بوده است.[3]

پی‌نوشت:
[1]. بشراوي ، الاتحاف ، تهران، نوآور1389، ص 180 ذيل فصل الثاني عشر من‌الائمه ابوالقاسم محمد
[2]. ابن ابي الحديد، شرح نهج‌البلاغه، مکتبه آیه الله مرعشی نجفی، ج 1، ص 281
[3]. اتفاق مذاهب در موضوع موعود آخرالزمان، علي اکبر قرشی، ایران/ قم