اسناد
شارح تاریخ ابنعساکر، عالم مشهور اهل سنت، با اشاره به شجاعت امام مجتبی (علیهالسلام) در پاورقی کتاب تاریخ مدینه دمشق، به نقل از ابنخیاط مینویسد: «ابوعبیده میگوید: امیرالمومنین در جنگ جمل، فرزندش حسن را به عنوان فرماندهی جناح چپ لشکر ـ که از اهالی کوفه و بصره بودندـ قرار داد.»
ابنماجه، در کتابش که به عنوان یکی از صحاح ششگانه اهل سنت شمرده میشود، به نقل از ابوهریره مینویسد: «رسول خدا فرمودند: هر كه حسن و حسين را دوست بدارد، مرا دوست دارد، و هر كه با آن دو دشمنی كند، با من دشمنی كرده است.»
سنن ابن ماجه، ج1، ص51.
زمخشری مفسر و مورخ مشهور اهل سنت، از خباثت معاویه به هنگام شنیدن خبر شهادت امام حسن (علیهالسلام) پرده بر میدارد و مینویسد: «هنگامیكه خبر رحلت حسن بن علی به معاويه رسيد، معاویه و كسانیكه در اطرافش بودند، سجده شكر بهجای آوردند.»
ربيع الأبرار، ج5، ص134.
ابونعیم اصفهانی، به خطبه امام مجتبی (علیهالسلام) در توضیح صلح با معاویه اشاره میکند و مینویسد: «شعبی میگوید: حسن بن علی را هنگام صلح با معاویه دیدم. معاویه به او گفت: مردم را از امری که به من سپردهای، آگاه کن.
ابنحبان، عالم پرآوازهی اهلسنت، در کتاب خود با اشاره به حیلهگری و فریبکاری معاویه مینویسد: «معاویه با حیله و نیرنگ در برخورد با حسن بن علی، کارش را به سرانجام رساند.
بخاری، محدث مشهور در کتاب صحیح خود، که نزد اهل سنت جایگاه خاصی دارد، به نقل از براء مینویسد: رسول خدا (صلیاللهعليهوآله) را ديدم در حالیكه حسن بن علی (عليهماالسلام) روی شانههایش بود و میفرمود: خدايا! من حسن را دوست دارم، پس تو نيز او را دوست داشته باش.
صحیح بخاری، ج5، ص26.
روایات صحیحی از «ابن عباس» و «معاذ» در جمع بین نمازها توسط پیامبر نقل شده است و این امر در روایات این دو صحابه منحصر نیست، بلکه از «عبدالله بن مسعود» نقل شده است که پیامبر خدا میان نمازهای ظهر و عصر، و مغرب و عشاء، برای اینکه امت وی به زحمت نیفتد، جمع میکرد.
نووی در شرح حدیثی از صحیح مسلم که از قول ابن عباس بیان شده ما بین دو نماز در زمان پیامبر جمع میکردیم، میگوید: فعل ابن عباس و تأیید و عدم انکار ابوهریره، نشان از جمع بین دو نماز است؛ برخی میگویند که جمع بین دو نماز بر عذر مریضی و مانند آن حمل میشود که قول احمد بن حنبل و ... است.
ابن حجر در شرح روایتی از صحیح بخاری میگوید: پیامبر اکرم بین نمازها در مدینه جمع کردند که جمع بین این دو نماز به جهت ترس، سفر یا باران نبود؛ بعضی از علما جمع بین دو نماز را به جهت مریضی، جایز میدانند و نووی نیز این نظر را تقویت کرده است، که این قول قابل خدشه است؛ زیرا اگر پیامبر اکرم به جهت مریض
مسلم در صحیح خود، روایاتی در باب «جمع نماز در حضر» توسط رسول خدا بدون داشتن عذر نقل کرده و وقتی راوی از علت این جمع میپرسد، در پاسخ گفته میشود: «پیامبر خواست، امت، خود را به زحمت و مشقت نیفکند.»
صحیح مسلم، ج1، ص490 - 491.
مسلم در صحیح خود در باب «جمع نماز در حضر» هفت روایت از «ابن عباس» نقل کرده است، به این مضمون که رسول خدا نمازهای ظهر و عصر، مغرب و عشاء را با هم در یکجا، بدون داشتن عذرهایی مانند ترس از دشمن و مسافرت به جا آورد.
صحیح مسلم، ج1، ص489 - 492.
احمد بن حنبل از ابن عباس نقل میکند: «رسول خدا نمازهای ظهر و عصر، مغرب و عشاء را با هم در یکجا، بدون داشتن عذرهایی مانند ترس از دشمن و مسافرت به جا آورد.»
مسند احمد بن حنبل، ج3، ص421.
عمادالدین طبری مینویسد: «زنان خاندان نبوت در حالت اسیری، حال مردانی را که در کربلا شهید شده بودند، بر پسران و دختران ایشان پوشیده میداشتند و هر کودکی را وعده میدادند که پدر تو به فلان سفر رفته است، تا ایشان را به خانه یزید آوردند.
اربلی، به نقل از کمال الدین مینویسد: امام حسین ده فرزند داشت؛ شش پسر و چهار دختر و از دخترها زینب، فاطمه و سکینه را نام میبرد و چهارمی را نام نمیبرد.
کشف الغمه، ج2، ص490.