وهابیت
اهلسنت در عقیده پیرو ماتریدی و اشعری هستند و این مطلبی است که بزرگان حنفی به آن اشاره کردهاند؛ خلیل احمد سهارنفوری یکی از علمای دیوبندیه در اینباره میگوید: «ما در عقیده از ابوالحسن اشعری و ابومنصور ماتریدی پیروی میکنیم.» ولی وهابیان شدیدا با عقاید ابومنصور ماتریدی و ابوالحسن اشعری مخالفند.
شیوخ صحوه، امروز گروهی از مبلغین وهابی هستند که با شیوخ سنتی وهابی اختلاف سلیقه دارند. این گروه با تأثیر پذیری از سید قطب و محمد قطب در مسائل سیاسی و اجتماعی رویکردی متفاوت دارند.
اهلسنت در عقیده پیرو ماتریدی و اشعری هستند و این مطلبی است که بزرگان حنفی به آن اشاره کردهاند؛ خلیل احمد سهارنفوری یکی از علمای دیوبندیه در اینباره میگوید: «ما در عقیده از ابوالحسن اشعری و ابومنصور ماتریدی پیروی میکنیم.» ولی وهابیان شدیدا با عقاید ابومنصور ماتریدی و ابوالحسن اشعری مخالفند.
یکی از شیوخ وهابی به نام عائض القرنی که در جهان عرب طرفداران زیادی دارد در رابطه با امام حسین (علیهالسلام) میگوید: من سنی حسینی هستم.
ابنتیمیه با ابراز خوشحالی و استقبال از تفکرات امویان و مروانیان، مینویسد: «برخی از فقها معتقدند اگر شیعیان به مستحبی عمل کنند، به گونهای که از شعارهای آنان گردد، ما آن مستحب را کنار میگذاریم و به آن عمل نمیکنیم.»
جریان اخوانیه یا اخوان التوحید یکی از جریانهای درونی وهابیت است که بسیار خشن و متعصب هستند و همه مسلمانان غیر وهابی را کافر میپندارند.
یکی از جریانهای درون وهابی، جریانی است به نام جریان درباری یا جامیه که در حقیقت پشتوانهای است برای مشروعیت بخشی به سیاستهای آل سعود. این جریان توسط محمد امان جامی به صورت یک جریان معرفی شد و اکنون ربیع هادی مدخلی، ریاست این جریان را برعهده دارد. در حقیقت آل سعود و جریان جامی دو روی یک سکه هستند که همدیگر را کامل میکنند. آل سعود به جریان جامی قدرت معنوی میدهد و جامیه به آل سعود قدرت سیاسی میدهد.
از زمان ورود محمد بن عبدالوهاب به درعیه در سال 1157 هجری قمری و منعقد شدن پیمان همکاری بین وی و محمد بن سعود، حکومت وهابی- سعودی پیریزی شد.
چندعامل در گسترش وهابیت موثر بود؛ از جمله اینکه: محمد بن عبدالوهاب منطقهای را برای دعوت خود انتخاب کرد که علمای زیادی در آن منطقه وجود نداشتند و مردم به خاطر عدم حضور عالمان از مبادی اسلامی به دور بودند و قابلیت پذیرش باطل در آنان به سهولت فراهم بود.
در یکی از روزها که به محمد بن عبدالوهاب خبر رسید عدهای از مخالفین وهابیت عازم زیارت قبر پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) و حج بیت الله الحرام هستند، هنگام عبور کاروان ایشان از درعیه، زائرین را مشرک خواند.
کسانیکه قصد پیروی از آیین وهابیت را داشته باشند، باید به مشرک و کافر بودن خود و پدر و مادرشان و ... شهادت میدادند تا اجازه ورود به آیین وهابیت به آنان داده شود.
هیئت امر به معروف و نهی از منکر عربستان یا همان پلیس دینی در اختیار آل شیخ و مفتیان وهابی است که مسلمانان زیادی را به جرم دعا و توسل دستگیر کرده است.
محمد بن عبدالوهاب به کسیکه از بخشش خداوند در ماه رمضان پرسیده بود، گفت: خداوند در هر شب ماه رمضان صدهزار نفر را میآمرزد و در آخرین شب ماه رمضان به اندازه تمامی شبهای گذشته، گنهکاران را میبخشد. او گفت: آنان مسلمانند، در حالیکه پیرو تو نیستند.
اما محمد بن عبدالوهاب با تشبیه دعوت خود به دعوت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) کسانی را که از اهالی منطقه درعیه به وی ایمان میآوردند را «انصار» و کسانی را که از خارج از منطقه درعیه ایمان میآوردند، «مهاجرین» نامید.