اعتقادات
اخنس بن شریق مردی زیبا و خوشزبان بود و تظاهر به دوستی با پیامبر (ص) میکرد و خود را مسلمان جلوه میداد، و سوگند میخورد که آن حضرت را دوست دارد. رسول خدا که مأمور به ظاهر بود با او به گرمی و با محبت رفتار میکرد، ولی او در باطن مرد منافقی بود. در ماجرایی، زراعت بعضی مسلمانان را آتش زد و چهارپایان آنان را کشت.
سلفیان تکفیری آیه 256 سوره بقره را برای قاعده «من لم یکفر الکافر» دلیل میآورند و کفر به طاغوت را به معنی تکفیر طاغوت و تکفیر پرستش کنندگان آن میدانند ومیگویند کسیکه طاغوت را تکفیر نکند، به خداوند ایمان نیاورده است. پاسخ: مفسرین اهل سنت جمله «یکفر بالطاغوت» را نپذیرفتن طاغوت تفسیر کردهاند.
سلف صالح از واژههای پرکاربردی است که سلفیه به نفع خود استفاده میکند. در حالیکه همه مذاهب اسلامی برای خود سلف صالح دارند، اما سلفیه خصوصاً وهابیت، سلف صالح را محدود به اشخاص مد نظر خودشان میکنند.
شیعه و سلفیه در موضوع اصول دین تفاوت اساسی با یکدیگر دارند. شیعه معتقد است که نباید در اصول دین از کسی تقلید کرد، بر خلاف سلفیه که قائل به تقلید از سلف امت، در مسائل عقیدتی و اصول دین است.
شیعه و اکثر مذاهب اهل سنت قائل به توسل هستند، اما ابن تیمیه نگاهی دیگر به این موضوع دارد، چرا که قائل است که توسل در زمان حیات اشکالی ندارد، چون امکان دارد که به وسیله آن حاجات افراد بر آورده شود، اما در زمان مرگ آنها، شرک و کفر است و نوعی بدعت در دین است.
یکی از منکران مهدویت، رشیدرضا است که تلاش کرده با شبهات خود، باور مهدویت را خدشهدار سازد، او میگوید: «عقیده مهدویت، بزرگترین عامل و انگیزه فساد و فتنه در امت اسلامی است.»
یکی از منکران مهدویت، نویسندهی معاصر مصری با گرایشات سلفیگری، محمد بن رشید، مشهور به «رشیدرضا» است که تلاش کرده با شبهات خود باور مهدویت را خدشهدار سازد؛ «وی احتجاج به هیچیک از احادیث مهدویت را صحیح نمیداند.» که در پاسخ به او البانی میگوید: وی احادیث مهدویت را به طور کامل ندیده و سندهای آن را بررسی نکردهاند.
یکی از منکران مهدویت، نویسندهی معاصر مصری با گرایشات سلفیگری، محمد بن رشید، مشهور به «رشیدرضا» است که تلاش کرده با شبهات خود باور مهدویت را خدشهدار سازد؛ وی در تفسیر خود چنین آورده: «تعارض در احادیث مهدی، قویتر و آشکارتر و جمع بین روایات در آن مشکلتر و انکارکنندگان آن بیشتر و شبهه آن آشکارتر است.»
از اعتقادات مهم شیعیان در مسائل دین، معتقد بودن به این موضوع است که قرآن این کلام بزرگ الهی که در میان دو جلد قرار گرفته است، تحریف نگشته و با قطع به یقین هم خودشان و هم بزرگان و علماء ایشان قائل به همین قول هستند، چرا که برای این کتاب الهی تقدّس خاصی را نسبت به آن قائلند. اما مخالفین تشیع به دروغ میگویند شیعیان معتقدند که قرآن تحریف شده است.
حدیث غدیر طبق علمای شیعه و سنی حدیثی متواتر است که قطعا از پیامبر صادر شده است، ولی ابنتیمیه بر این باور است که قسمتی از این روایت دروغ است و قسمتی از آن نیز ضعیف است.
از جمله روایات فضیلت امیر مومنان علی (علیهالسلام) روایت صدیقون است که در آن پیامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآله)، امیر مومنان را افضل راستگویان قرار داده است. این روایت به دلیل وجود عمر بن جمیع از سوی ابنتیمیه تضعیف گشته که اشکال او با مقبولیت این روایت در نزد اهل سنت سست میگردد.
از جمله مولفههای اصلی مهدویت ناب، اعتقاد به بودن امام مهدی (علیهالسلام) از نسل امام حسین (علیهالسلام) است. این مساله از سوی سلفگراها مورد انتقاد قرار گرفته است. به عنوان مثال ابنتیمیه و پیروان آن این مساله را برنتابیده و آن را به چالش کشاندهاند. مبنای این تفکر روایتی ضعیف است.
متن حدیث نسائی و مسند احمد درباره حدیث غدیر، گویای آن است که کلمه «مولی» و «ولیه» در این دو کتاب دلالت بر خلافت وجانشینی حضرت علی (علیه السلام) دارد.
سعادت از جمله مسائلی است که انسانها در زندگی خود آن را جستجو میکنند. ابنتیمیه نیز به دنبال سعادت و تبیین آن است که در این میان چارهای جز استفاده از عقل و فطرت ندارد. اما او تنها عقل و فطرت خود را ملاک سعادت حقیقی میداند.