به دنباله‌ی اقدامات برخی صوفیان در معرفی بزرگان تصوف به عنوان شخصیت‌های صوفی شیعی، به عصر امامت امام رضا علیه السلام می‌رسیم. متصوفه مدعی ارتباط بعضی از صاحب‌‌نامان صوفی با حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا علیه السلام شده‌اند، که مهمترین ایشان شخصی به نام معروف کرخی است.

گذشته از قضاوت ذهبی، نظرات حسن بصری در بسیاری از موارد موافق با خلفا و بر خلاف اهل بیت پیامبر صلی الله علیه وآله بوده است. مثلا راجع به جریان معراج پیامبر صلی الله علیه وآله، امامیه و شیعیان اتفاق نظر دارند که این اتفاق در بیداری بوده ولی حسن بصری معتقد است که پیامبراکرم در رؤیا و خواب به معراج رفته‌اند.

زهد افراطی صوفیانه دلیلی غیر از فقر و تنگدستی دارد و آن کاهلی و سست مایگی است. تلاش برای امرار معاش در اسلام از سوی بزرگان آن، خاصّه رسول اکرم صلی الله علیه وآله بسیار سفارش شده است. ایشان می‌فرمایند: کسی که روزی خود را با کار و تلاش تهیه کند، در قیامت در شمار انبیا قرار می گیرد و ثواب آنان را کسب می کند.

از دیگر اشخاصی که شاخه‌ی صوفیان شیعه ادعا دارند که او از جانب ائمه‌ علیهم السلام در امر طریقت و دستگیری مجاز بوده، ابراهیم ادهم است. وی از بزرگان صاحب نام صوفی و زاهد پیشه‌ی قرن دوم هجری بوده که با امثال فضیل عیاض و سفیان ثوری نیز سر و سری داشته است. نوشته‌اند که وی در آخر عمر به شام رفت و در یک نبرد دریایی به شهادت رسید.

در مورد عصمت اولیاء الهی، اشتراک تصوف و تشیع در حد نظری است و در عمل تفاوت عقیده‌ی پاک و منطقی شیعه با ادعای صوفیان، زمین تا آسمان است. با این حال ایشان برای حفظ بقا و حیات خود در جوامع شیعی مجبور به ارائه‌ی این ادعاها هستند تا از طرف عوام طرد نشوند و پایگاه اجتماعی خود را به هر نحوی که شده حفظ کنند.

بر خلاف آنچه صوفيه درباره سياست و دخالت در آن سخن مي‌گويند، در عين حالي که بيشتر طريقت‌ها از درگيري سياسي دوري مي‌جستند، برخي از آن‌ها به آن‌چه مي‌توان آن را امور سياسي خواند علاقه داشتند. قابل تصور است که ادعاي بعضي از مشايخ به عقل و خرد نبوي – که ظاهرا از حضرت محمد(صلي الله عليه و آله) به ميراث برده بودند- احتمالا ايشان را بر آن داشته تا رسالت سياسي براي خود قائل شوند.