تناسخ
احمد اسماعیل بصری مدعی بوده که در همه دوران بوده و به عناون مثال در کتاب بیان الحق و السداد میگوید به خاطر اینکه عدد ابجد شتر صالح با عدد ابجد اسم او یکسان بوده، پس او همان شتر حضرت صالح علیهالسلام است.
کارما در آموزه تناسخ بیان میکند که قدرت و ثروت افراد به علت اعمال نیکو در زندگی گذشته آنان است و این افراد ولو ظالم، مورد اعتراض توده مردم قرار نگرفته و یک انسان معنوی معرفی میشوند. این ظرفیت در تناسخ، باعث ترویج آن توسط نظام سرمایهداری است تا جلوی اعتراض و قیام علیه ظلم و ثروت اندوزی را بگیرد.
تناسخ از جمله آموزههای باطلی است که جریانات انحرافی همچون احمد اسماعیل بصری و اهل حق، برای بیان مطالب انحرافی خویش در مورد بزرگان این فرقهها، به مریدانشان القا میکنند.
احمد اسماعیل بصری، برای فضیلتتراشی و بالا بردن جایگاه خویش با استفاده از آموزه باطل تناسخ ادعاهایی همچون «ناقه صالح بودن» و... داشته، در صورتی که طبق روایات حضرات معصومین علیهالسلام، قائلین به تناسخ کافر هستند.
تناسخ یکی از آموزههای معارض با مبانی اسلامی بوده که در جریانهای انحرافی همچون جریان احمد اسماعیل بصری و عرفان حلقه مشاهده شده، این آموزههای انحرافی، نشاندهنده باطل بودن و انحراف این جریانات از مسیر حضرات معصومین علیهمالسلام، میباشد.
تناسخ از جمله اعتقاداتی است که متأسفانه با پذیرش آن به راحتی میتوان فاصلههای طبقاتی که بین فقر و غنی، پولدار و ثروتمند که در تمام عالم اتفاق میافتد را توجیه کرده و یک امر کاملاً طبیعی و عادی جلوه داد.
کمال الماسی، سرکرده یکی از انشعابات اکنکار که (هارولد کلمپ) رهبر زنده فرقه اکنکار را قبول نداشته و خود شاخه ای از اکنکار را رهبری میکند و پس از غیرقانونی شدن این فرقه در ایران، گریخت و در اربیل عراق ساکن است.
تناسخ از باورهای مشترک و مهم آیین های اهل حق و هندوییسم است که در اهل حق از آن به دونادون تعبیر می شود. نقطه افتراق این دو در نظریه تناسخ، این است که در هندوییسم چرخه انتقال روح تا ابد ادامه داشته و هیچ پایانی برای آن وجود ندارد اما در نگاه اهل حق این چرخه انتقال محدود می باشد.
نیل دونال والش، تناسخ را امری قطعی تلقی کرده است و در کتابهای خود از این آموزه استفاده میکند؛ تفاوت تناسخ والش با ادیان شرقی این است که کارما (بازتاب زندگیهای قبلی در زندگی بعدی) را حذف و تصویر سازی ذهنی را جایگزین آن کرده است.
برخی از آموزه های فرقه اهل حق ریشه در آئین های بشری و غیر آسمانی از جمله آئین بودا دارد. باورمندی به تناسخ و نیروانا در بودیسم و دونادن و حلول در اهل حق از عقاید مشابه در این دو آئین می باشند.
محمدعلی طاهری مدعی است بعد از مرگ انسان، کالبد ذهنی انسان می تواند در دنیا باقی بماند و بر بدن سایر انسان ها نفوذ و موجب آسیب شود. کالبد ذهنی را روح معرفی می کند. این ادعا یک مصداق از تناسخ باطل است.
فرقه احمدالحسن بصری معتقد به تناسخ می باشند! با توجه به مردود دانستن تناسخ در بیانات اهل بیت عصمت و طهارت (علیهمالسلام) فرقه احمدالحسن این تناقض را چگونه می تواند جواب دهد؟
فرقه دروزیه و فرقه اهل حق که هرد دو از فرقه های اسلامی محسوب می شوند، در نوع نگرش به ذات الهی و در اعتقاد به تناسخ و حلول دیدگاه های مشابهی دارند.
دلیل عقلی بر محال بودن تبدل شخصی از صورت خود به صورت حیوانی دیگر وجود ندارد؛ زیرا بدن ها تابع نفوس اند و هرگاه نفس به واسطه شهوت، غضب، ترس، شادی و مانند آن تغییر کند، بدن تغییر می کند. از این رو بعید نیست که بعضی نفوس به درجه ای از پستی و اصرار بر آن برسند که بدن را تحت تأثیر خود قرار داد و دچار مسخ کند.