اعتقاد شیعه این است که امامت از اصول دین است و این مطلب مستند به قرآن و سنت است؛ برخی از عالمان اهل سنت نیز امامت را از اصول دین دانسته‌اند.

مسئله امامت یکی از مهمترین مسائل دین است، و اهمیت والای آن خاص به شیعه نیست، بلکه نزد دیگر مذاهب نیز دارای اهمیت فوق العاده است؛ پس اشکالی که به شیعه مطرح می‌شود که اگر امامت دارای اهمیت والایی است، چرا آیات اندکی در حق آن نازل شده، این اشکال متوجه آنان نیز هست؛ گرچه شیعه معتقد است، آیات فراوانی در این زمینه نازل شده است.

با توجه به جمع بودن فراز "وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ" در آیه ولایت، استدلال بر انحصار سرپرستی امام علی (علیه‌السلام)، زیر سوال می‌رود. پاسخ این شبهه این است که امکان استفاده از لفظ جمع و اراده مفرد مورد پذیرش قرار گرفته است. در این آیه نیز بر طبق اعتراف علمای اهل‌سنت، قرینه بر استفاده از لفظ جمع و اراده مفرد جاری است.

امام در امت اسلامی از جایگاه کعبه برخوردار است؛ میلاد امیرالمؤمنین به عنوان اوّلین امام در کعبه، معرفی فرزندان آن حضرت به عنوان وارثان کعبه، پاک کردن کعبه از لوث وجود بت‌ها، اعلان برائت در سرزمین وحی به‌وسیله امیرالمؤمنین به عنوان شخصی از خاندان پیغمبر و اوّلین امام، ظهور امام عصر (عج) در این سرزمین و از کنار کعبه، همگی حاکی از پیوند عمیق میان امام و کعبه است و نمی‌تواند اموری تصادفی و بدون ارتباط با یکدیگر باشد. امام نیز مانند کعبه ملجأ و پناهگاه مردم و مدار و محور زندگی توحیدی است.

آیه اولی‌الامر یکی از آیاتی است که در راستای اثبات ولایت امام علی (علیه‌السلام) استفاده می‌شود. این آیه دلالت بر لزوم اطاعت مطلق از اولی‌الامر دارد که از این‌روی باید، ایشان معصوم باشد؛ چرا که در غیر این‌صورت قبح عقلی لازم می‌آید و تنها شخصی که پس از پیامبر معصوم بود، امام علی (علیه‌السلام) است.

اهل‌سنت معتقدند که افضلیت در امام امت شرط نیست. عقل بر این مطلب خط بطلان کشیده و آن را طرد می‌کند. چرا که سؤالی مطرح می‌شود که چگونه افراد عاقل می‌توانند فرد افضل را کنار نهاده و کسی‌که در ابعاد مختلف وجودی از وی پست‌تر است، قبول نمایند.