مکاتب اهل سنت
ابن كثیر اشکال کرده که حدیث روزه 18 ذی حجه معادل 60 ماه روزه است، صحیح نیست؛ چون برای روزه ماه رمضان وارد شده که ثواب ده ماه روزه دارد و معقول نیست که ثواب یک روز بیش از ماه رمضان باشد؛ در پاسخ گفته میشود، پاداش مضاعف فضلی از سوی خداوند است که به افراد با تقوا تعلق میگیرد و متقین کسانی هستند که شعائر الهی را بزرگ میشمارند و عید غدیر از آن شعائر است.
ابن كثیر اشکال کرده که حدیث روزه 18 ذی حجه معادل 60 ماه روزه است، صحیح نیست؛ چون برای روزه ماه رمضان وارد شده که ثواب ده ماه روزه دارد و معقول نیست که ثواب یک روز بیش از ماه رمضان باشد؛ در پاسخ گفته میشود، ده برابر شدن ثواب، اقل ثوابی است که خداوند به افراد با تقوا میدهد ولی خداوند در موارد ویژه ثواب بیشتری عنایت میکند.
روایاتی در شأن نزول آیات 5 تا 9 سوره انسان بیان شده، که اثبات میکند این آیات در فضیلت اهل بیت نازل شده است. آلوسی پس از اینکه احتمال نزول آیات درباره اهل بیت (علیهمالسلام) را قبول میکند و به نکتهی جالبی اشاره میکند که در این سوره جایگاه و حرمت قرة عین الرسول مراعات شده و نامی از حورالعین نیامده است.
خطبه غدیر از احادیث صحیح السندی است که دلالت بر خلافت امیرالمومنین (ع) دارد. از قسمتهایی که در این خطبه بیان شده، حدیث ثقلین است. قرآن و اهل بیت (ع) دو ثقل گرانبهایی هستند که دلالت بر خلافت الهی دارند. در حقیقت، قرآن خلیفه صامت و اهل بیت (ع) خلفای ناطقی هستند که از جانب خدا نصب شدهاند و تمسک به آنان سبب رهایی از گمراهی میشود.
عده ای از علمای اهل سنت در منابع معتبر خود به شرح کامل خطبه غدیرخم پرداخته اند. در این خطبه شریف پیامبر (ص) با استفاده از کلماتی خاص به ولایت امیرالمومنین (ع) اشاره می کنند و بر همین اساس، صحابه با ایشان بیعت کردند؛ اما بعد از گذشت چند روز از نصب الهی امیرالمومنین (ع) عدهای عهد خود را شکستند و به دشمنی آشکار با حضرت پرداختند و خلافت ایشان را غصب کردند.
عبدالله بنعباس گفت: لعنت خدا بر فلانی باد (منظور معاویه). یکی از بزرگترین روزهای حج نیز از دستبرد آنان در امان نماند. تلبیه زینت روز عرفه است اما آنان با جلوگیری از گفتن تلبیه، زینت این روز را از بین بردند.
سعید بن جبیر میگوید: روز عرفه نزد عبدالله بن عباس بودیم، عبدالله بن عباس پرسید: چرا مردم تلبیه نمیگویند؟ گفتم: از معاویه میترسند. عبدالله بن عباس از خیمهاش خارج شد و با صدای بلند میگفت: لبیک اللهم لبیک و ان رغم أنف معاویه لبیک، اللهم العنهم فقد ترکوا السنه من بغض علی
اهل سنت حقیقی، خود را محب اهل بیت (علیهمالسلام) دانسته و برای ایشان احترام زیادی قائلند؛ از جمله اینکه امام باقر (علیهالسلام) را که از منظر اهل سنت به عنوان تابعِ تابعین است، جزء سلف بوده و قول، فعل و تقریر ایشان را به عنوان یکی از ادله پذیرفتهاند؛ از این رو نزد اهل سنت از جایگاه بسیار بالایی برخوردارند.
زندگی امام باقر(علیه السلام)، آیینه تمام نمای زندگی انسانهای کامل و متعالی است که جامعیت او در اخلاق، فضائل، علوم، معنویات، روابط اجتماعی، سیاسی و... در روزگار خودش بزرگترین تأثیر علمی و عملی را برای جامعه مسلمان زمان خود پایهریزی کرد، لذا محققان و مورخان تاریخ بر این باورند که امام باقر(علیه السلام) در حقیقت یکی از بنیانگذاران دانش علوم بیپایان الهی اهلبیت هستند...
علمای اهل سنت، امام باقر (علیه السلام) را از فقهای بینظیر مدینه میشمارند، کسیکه از ذریه پاک پیامبر اکرم است و علوم او را نشات گرفته از علم الهی میدانند که از پیامبر اسلام، نسل به نسل به ایشان منتقل شده است و بهخاطر همین او را لقب باقر دادهاند، چرا تمامی زوایای علوم را آشکار کرد و آن را توسعه داد.
ترس از حکام ظالم و دنیا طلبی و ثروت اندوزی بعضی از راویان حدیث، سبب شد تا حدیث شریف غدیر در میان مسلمانان، بسیار مظلوم واقع شود. بعضی از راویان اهل سنت در منابع روایی خود با اشاره به ترس آنان از حکام ظالم، حتی از پرسیدن سؤالاتی درباره حدیث شریف غدیر ابا و ترس داشتند.
واقعه غدیر در کتب فریقین به صورت مختصر یا مفصل، در احادیث صحیح و حسن بیان شده است. در بسیاری از کتب اهل سنت این حدیث نقل شده و مؤلف یا محققین این کتب، به صحت حدیث اعتراف کردهاند.
علت عدم نقل حدیث شریف غدیر در میان اهل سنت می تواند یکی از این دو دلیل باشد؛ دلیل اول آنکه خلفا و حاکمان غاصب، به دلیل محتوای آن حدیث شریف و ترس از فروپاشی خلافت شان، به ممانعت از نقل حدیث روی آوردند و دلیل دوم اینکه در عدم نشر حدیث شریف غدیر، ترس محدثان اهل سنت و یا دنیاطلبی آنان مشاهده میشود.
بیان حدیث غدیر و مرجعیت این حدیث شریف به عنوان یکی از مهمترین دلایل اثبات خلافت، سبب شد تا حکام ظالم برای محدثینی که آن حدیث شریف را بیان کنند، جزای سنگینی همانند کشته شدن و تبعید در نظر بگیرند. لذا محدثان اهل سنت از نقل حدیث غدیر خودداری می کردند.