در حال حاضر یوگا در ذهن بسیاری از مخاطبان به‌عنوان یک ورزش ذهن–بدن معرفی شده است؛ و اغلب افکار عمومی آن را به عنوان ورزش و فنون کسب آرامش تصور می‌کنند. اما محققان و پژوهشگران عرصه یوگا، بر این باورند، یوگا در اصل یک معنویت و آئین عرفانی است. افراد مبتدی و تازه کار، با تصور این‌که یوگا، یک سری فنون و اعمالی است که بیشتر برای زیبایی اندام و کسب آرامش روحی و جسمی مفید است می‌شناسند. به همین دلیل بدون هیچ گونه تحقیق عالمانه، ناخواسته وارد یوگا می‌شوند.

یکی از مشکلات در مواجهه با عرفان‌های نوظهور، نداشتن علم دقیق عموم جامعه و حتی بعضی مروجین این فرقه‌ها از مبانی و اصطلاحات آن فرقه است. ما در جامعه در برخورد اولیه با فردی که از یوگا دفاع می‌کند پی می‌بریم وی با اصطلاحات یوگا و مکتب آن هیچ آشنایی ندارد.

تمامی مبانی نظری و عملی یوگا، حول محور تن و بدن انسان می‌باشد که بیشتر آن‌هم در قالب تمرینات ورزشی نمود یافته است. از این‌رو، یوگا بیش‌تر به یک مکتب «تن‌گرا» و ورزشی با تمایلات روان‌شناسانه می‌ماند تا به یک مکتب عرفانی و فلسفی.

یوگا یک آیین معنوی هندویی است و حتی مسلمانان در هند از آن پرهیز می‌کنند؛ اما سازمان‌های هندی نظیر مرکز فرهنگی سوامی ویوکاناندا و سایر مراکز آموزش یوگا که با هندوستان در ارتباط هستند، در هر شرایطی و از هر راهی می‌کوشند یوگا را در ایران تکریم و ترویج نمایند.

با ورود آیین معنوی یوگا با نام ورزش به کشورهای مختلف، آموزه‌های هندویی نیز که آموزه‌های مشرکانه است به آن کشورها وارد شده است. همچنین در موارد متعدد دیده شده که اساتید یوگا کشور در بین آموزش‌های خود به تعلیم آموزه‌های هندویی می‌پردازند.

یوگا یک مکتب عرفانی یا فلسفی نیست، بلکه طریقی آزاد و مرتاضانه، جهت تقویت اراده، با هدف ناچیز کردن و عاجز نمودن جسم یوگی می‌‏باشد. هرچند که مکتب یوگا، برخلاف سایر مکاتب هندو خدا باور است، اما با این حال، (پتنجلی) پذیرش وجود خدا را برای حل هیچ یک از مسائل فلسفی لازم ندانسته و برای اثبات نظریات‏اش، باور پیشین به وجود خدا را ضروری نمی‌داند.