پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ برای درک مفاهیم یوگا، باید با نگاه مجموعه‌ای و منظومه‌ای، آموزه‌های آن را مورد بررسی و تحلیل قرار داد. معمولاً عکس‌العمل طبیعی هر انسانی، در مقابل ظلم و ظالم، این است که از خود دفاع کرده و تمامی تلاش خود را برای ریشه کن کردن آن‌ها انجام دهد. یعنی اگر فردی دارای سلامت روحی و روانی باشد، از ظلم متنفر بوده و هرگز در مقابل ظالم، سکوت نکرده و تسلیم نمی‌شود.
آهیمسا اولین مرحله از مراحل هشت گانه یوگا است؛ که از آن تحت عنوان پرهیز از خشونت نام برده می‌شود. در این آموزه آزار رساندن به هر موجود زنده‌ای که انسان را مورد آزار و اذیت قرار دهد، ممنوع است. در آئین جینیسم هم با تاکید بر آموزه اَهیمسا گفته می‌شود، «آزار رساندن به کسی که قصد آزار و اذیت شما را داشته باشد، ممنوع است و دلیل آن هم، جلوگیری از موجبات آزار و اذیت فرد ظالم و عدم سلب شدن آرامش افراد مظلوم عنوان شده است!»[1]
به راستی آیا عقلانی و منطقی است، که با این چنین دلایل واهی، انسان به خودش اجازه دهد، در مقابل ظلم و ظالم سکوت کرده و دستان خود را به نشانه تسلیم بالا ببرد؟
 با توجه به آموزه‌های عجیب این چنینی در یوگا، باید گفت؛ اساس معنویت در یوگا، قدم گذاشتن در مسیری است که کمال انسان را با انفعال در مقابل ظلم و بی تفاوتی نسبت به افراد ظالم، ترسیم می‌کند. در حقیقت معنای دقیق اَهیمسا، بی‌تفاوتی در مقابل ستم ظالم و پذیرش آزار و اذیت افراد و دولت‌های زورگو و ستمگر است. 
همچنین اصطلاح آزار نرساندن که در یوگاسوتره به آن اشاره شده است، نوعی سکوت در مقابل ظالم و پذیرش ظلم افراد و گروه‌های است با سلب کردن حق دیگران، به دنبال رسیدن به منافع خود هستند. آموزه‌های این چنینی در یوگا، صرفاً در جهت منافع استعمارگران و چپاول‌گران بوده و به دنبال منفعل کردن، انسان‌ها در برابر حق‌کشی‌ها و ظلم‌هایی است، که توسط زورگویان و ظالمان عالم، نسبت به انسان‌ها و ملت‌های مظلوم صورت می‌گیرد.
در قرآن و روایات اسلامی نیز ظلم کردن و سکوت در برابر ظالم، به شدت مورد نکوهش قرار گرفته است. خداوند در قرآن می‌فرماید: «قُلْ قَدْ جَاءَكُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِي بِالْبَيِّنَاتِ وَبِالَّذِي قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ[آل‌عمران/183]؛ بگو که پیش از من رسولانی آمده و برای شما هر گونه معجزه آورده و این را هم که خواستید آوردند، پس اگر راست می‌گویید چرا آن پیامبران را کشتید؟!»  در این آیه، افرادی که در قتل پیامبران، مشارکت مستقیم نداشتند، به عنوان قاتلان پیامبران معرفی شده‌اند؛ امام صادق(ع) در تفسیر این آیه فرموده‌اند: «این اتهام وارده به بنی‌اسرائیل به دلیل آن بود که نسل‌های بعدی نیز حاضر نشدند قتل انبیاء را محکوم نموده و از آن اعلان برائت کنند.»[2] یعنی در برابر ظلم صورت گرفته سکوت کردند. همچنین امام علی(علیه‌السلام) می‌فرمایند: «کسی که ظلم می‌کند، و کسی که با او همکاری دارد و کسی که بدان رضایت دارد، (هرسه) شریک‌اند.»[3] 
بنابراین یکی از دلایل مهم و اصلیِ حمایت کشورهای استعمارگر از این نوع معنویت‌ها، ترویج رویکرد منفعلانه و ذلیلانه در مقابل ظلم و ظالمان است. در نتیجه باید گفت، آموزه‌های منفعلانه‌ی معنویت‌های کاذبی همچون یوگا، در برابر ظلم و ظالم؛ پیروان آنان را نیز در مقابل گسترش ظلم در جهان به سکوت تشویق کرده و عملاً قدرت ایستادگی و مقاومت را از آنان سلب می‌کند.

پی‌نوشت

[1]. سوامی ساتیاناندا، یوگاسوتره، فصل دو، بند34.
[2]. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، ج‏۱، ص ۲۰۹، المطبعة العلمیة، تهران، ۱۳۸۰ق.
[3]. ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، ج‏۱، ص۱۰۷، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲ش.