شبه معنویت های روانشناختی
نصرالله رادش در برنامهی «محاکات» که به مناسبت ایام نوروز پخش میشد، از کتابی با عنوان «معجزه شکرگزاری» به عنوان کتابی موثر در زندگی خود یاد میکند. وی با شور و هیجانی خاص از اهمیت مطالعۀ این کتاب و تأثیری که بر زندگی وی گذاشته سخن می گوید و به دیگران نیز توصیه میکند که این کتاب را بخوانند.
نفس شکرگزاری و قدردانی از کسی به ما خوبی و نیکی میکند، نیاز به اثبات ندارد و هر انسانی درک میکند که باید در مقابل نیکی دیگران شکرگزار باشد. غفلت انسان در این مسئله حتی میتواند مورد نکوهش دیگران قرار گرفته تا شخص متوجه شود.
سهیل سنگرزاده اکنون به یکی از پرمخاطب ترین سخنرانان انگیزشی اینستاگرامی تبدیل شده است. او همانند دیگر رؤیافروشان انگیزشی حرفهایی میزند که باعث شده به شهرت برسد. وی با رفتار و گفتار خود سعی دارد به عاشقان پورشه سوار در ایران و عاشقان خانههای لوکس که تعدادشان در کشور زیاد است بفهماند اینها همه با انرژی مثبت و خودشناسی و بیزحمت و بدون رابطه به دست آمده است.
ما دیدیم افرادی که با اینکه تصورات عمیقی نسبت به خواستهای داشتند و شرایط قانون جذب را به خوبی اجرا کردند ولی به خواستهی خود نرسیدند و هیچ کسی منکر این نیست. مثلا شخص نازایی که چندین سال فرزندار شدن را تصور میکند حتی با فرزند خود غذا میخورد، مسافرت میرود و.... ولی بچهدار نمیشود و از این قبیل مسائل.
در جهانبینی دینی خدا صرف وجود است و مخلوقات، موجودات امکانی هستند که جلوهای از صفات حق را به نمایش میگذارند. اما در تفکر نوین به جای اینکه موجودات هستی با ماهیت امکانی خویش جلوهای از خدا باشند، موجوداتی بالذات میشوند که با حلول خدا در اشیا، جزءهای ذات الهی به شمار میروند و تفکر همه خدایی القاء شود
خوب دیدن بدیها، از بین بردن احساس گناه و پذیرش آن به عنوان بخشی از واقعیت و کمال شخصی، بخشیدن خدا یا شعور برتر به خاطر هر آنچه فکر میکنیم بد بوده و در زندگی ما پیش آمده، بخشی از نگرش خوشبینانه است. اساسا اینگونه مسائل میتواند منافع استکبار جهانی را در یک حاشیه امنیت قرار دهد.
در دیدگاه انسان شناختی تفکر نوین، برای ادراک آگاهی برتر، تبعیت از ندای درون، امری لازم است تا انسان را به فراسوی نیک و بد ببرد و به ابر انسان تبدیل کند. والش تبعیت ندای درون را جایگزین وحی قرار داده و با تأکید بر اینکه انسان نمیتواند به معرفت و شناخت خدایی برسد، تنها طریق درک خدا را در تجربه خدا بیان میکند.
کمال الهی در پذیرش بدی و خوبی، هردو از جانب خداست. دونالد والش از این اصل با تعبیر دوگانگی ربانی یاد میکند. در این دیدگاه، انسان کامل انسانی است که بدیهایش را مانند خوبیهایش به آغوش بکشد و بپذیرد و هیچ وقت احساس گناه به خود راه ندهد؛ زیرا بدیهای درونش را نشأت گرفته از بعد تاریک الهی میبیند!
تفسیر سوای ترجمه است آنکه تفسیر میکند ابتدا باید علم به معنا عبارت قرآن و سپس علم به بطنهای قرآن یا آیات دیگر و روایات داشته باشد و اگر کسی خالی ازاین علوم باشد تفسیرش تفسیر به رای و باطل خواهد بود. چرا در عرفان حلقه میگویند خدا نام ندارد؟ آیا این کلام طاهری ناشی از عدم شناخت خداوند و اسماء الهی نیست؟
قرآن اصل و ثابت است و هرچه که میخواهد حجت باشد باید رجوع کند به قرآن تا اگر مطابق آن بود حجت شود و این چیزی است که در کلام ائمه بهآن اشاره شده اما گاهی شاهد هستیم که افرادی سخن خود را اصل و ثابت میپندارند و سعی میکنند از قران برای حجیت بخشیدن به سخن خود استفاده کنند و اینگونه میشود که دست به دامان تفسیر بهرای میشوند.
تفکرنوین جریانی شبه معنوی است که از اواخر قرن 19 میلادی در آمریکا شکل گرفته است. حقیقت آموزههای این جنبش ترکیبی از باورهای هندوئیسم نوین یا قرائت خاصی از مسیحیت است. قانون جذب، تجسم خلاق، قدرت ذهن و ... برخی از برجسته ترین آموزههای رایج در این شبه جنبش معنوی هستند.
مروجان قانون جذب معتقدند؛ این قانون واقعی و قطعی است که تمام رویدادهای زندگی ما بر اساس آن اتفاق میافتد و هم اکنون نیز زندگی ما ناشی از خواستهها و تصاویر ذهنی ماست. در واقع همه در شرایطی هستند که به خواستههایشان رسیدهاند، اما چون توجه نداشتهاند که این خواستهها همانطور که در ذهنشان میآید، تحقق پیدا میکند، کنترلی بر آن نداشتهاند و آنچه نمیخواستهاند در زندگیشان اتفاق افتاده است.
قانون جذب ادعا دارد هرچیزی را که تصور کنید به دست میآید؛ این قانون همه چیز را به دنیا محدود میکند و با کنارگذاشتن یاد معاد و اینکه حقیقت خواستههای انسان در قیامت تحقق خواهد یافت، میخواهد بهشت زمینی را برای انسان بسازد آن هم با تکیه بر نیروی ذهن و غرق شدن در رویاها و آرزوها.
در قانون جذب اگر کسی چیزی را به طور صحیح تصور کند و بخواهد، کائنات به او میدهند. بعض افراد این فرضیه را همان دعا دانستهاند!؟ بعضیها میگویند همان توسل به ائمه و شفا گرفتن است؟! و حال آنکه فرقهای زیادی بین دعا و توسل با قانون جذب وجود دارد.