تشیع و تصوف
![به چالش کشیده شدن صوفیه بصره توسط امام سجاد(ع) عرفان امام سجاد(ع)](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/rfn_2.jpg?itok=eymlRFKX)
عابدان و زاهدان بصره که دارای تفکر عثمانی بودند، در زمان خشکسالی مکه به این شهر آمده و برای بارش باران به درگاه الهی استغاثه کردند که اثری نبخشید؛ امام سجاد(ع) برای روشن کردن چهرهی زاهد نمای آنها، در همان مجلس دست به دعا برداشته و باران شروع به باریدن کرد.
![نقد دیدگاه کتاب تشویق السالکین در مورد ذهبیه ذهبیه](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/dhhbyh.jpg?itok=26zTj2qd)
فرقه صوفیه ذهبیه، دارای اسامی متعددی است و در کتابهایش، وجه نامگذاری مثبتی برای هرکدام بیان شده است؛ این در صورتی است که با جست و جویی مختصر، روشن میشود این اسامی، نشاندهنده نقاط سیاه این فرقه میباشند.
![بررسی صدور خطبةالبیان از امام علی(ع) خطبةالبیان](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/ffffffffffffffffffff.jpg?itok=_bsRNztp)
شطحیات یکی از مهمترین اشکلاتی است که بر جریان تصوف مطرح میشود؛ متصوفه برای رهایی از انتقادات متشرعین، به روایات شطحگونه همچون خطبةالبیان منسوب به امام علی(ع) تمسک کرده تا گفتار نادرست بزرگان خود را توجیه کنند. این در صورتی است که صدور اینگونه خطبهها از معصومین(ع)، طبق قرائن محکم، مورد تردید جدی است.
![چالش کشیده شدن صوفیه توسط امام باقر(ع) چالش کشیده شدن صوفیه توسط امام باقر(ع)](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/gdyy.jpg?itok=aBis-MYy)
تعطیل نمودن فعالیتهای اقتصادی، یکی از آداب انحرافی بوده که در بین متصوفه رواج داشته است؛ امام باقر(ع) در کنار انتشار علوم دینی، به فعالیتهای اقتصادی برای ایجاد وسعت زندگی خانواده خویش میپرداختند و فعالیتهای اقتصادی ایشان، مبارزه عملی با جریانهای متصوفه بوده است.
![تصوف عین اسلام!! تصوف عین اسلام!!](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/rbth-slm-tswf-w-rfn33.jpg?itok=_xoJ2ceO)
متصوفه، تعالیم خویش را باطن اسلام دانسته و در جامعه، مخالفشان را مخالف اسلام معرفی نمودهاند؛ این درحالی است که معصومین(ع) به عنوان مروجان واقعی اسلام، در زمانهای مختلف، انحرافات مسلک تصوف را برای شیعیان بیان نمودهاند تا جامعه شیعی، دچار آسیبهای عملی و اعتقادی این مسلک انحرافی نشود.
![نقد تصوف از منظر امام رضا(ع) نقد تصوف از منظر امام رضا(ع)](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/sm_1.jpg?itok=o6mQ0koq)
اهل بیت (ع) به عنوان هادیان جامعه به سوی صراط مستقیم، همیشه با جریانات انحرافی به مقابله برخواسته و با روشنگریهای خویش، جامعه شیعی را از انحراف برحذر میداشتند و دستورات لازم را برای حفظ جامعه از آسیبهای این جریانات، تذکر میدادند.
![تصوف از نظرگاه عارف واصل آیت الله العظمی بهجت تصوف از نظرگاه عارف واصل آیت الله العظمی بهجت](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/photo_2023-05-20_10-29-37.jpg?itok=jiNBAAzK)
آیتالله بهجت با عجین نمودن عرفان با فقاهت، تلاش نمود تا راه صحیح عرفان را به مشتاقان این مسیر نشان دهد و در مقابلِ نسخه بدلی آن، که مدتها در بین جامعه رواج پیدا کرده بود، همچون سدّی باشد. ایشان با فتاوایِ خویش، انحرافات آنها را برای کسانی که گوشی برای شنیدن داشتند، عرضه نمود.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/sfh.jpg?itok=VE9ADTpc)
کتاب تشویقالسالکین که در دفاع از متصوفه تألیف شده است، دارای ضعفهای جدی میباشد؛ یکی از ضعفها این است که مؤلف رساله، اصحاب صُفّه را اولین درویشها میداند. در صورتی که این جریان، هیچگونه ارتباطی با مباحث عرفانی و سلوکی نداشته و منشأ ایجاد چنین گروهی، فشارهای اقتصادی زمان هجرت اهل مکه به مدینه میباشد و پیامبر، در تلاش برای رفع چنین معضلی در جامعه آن زمان بودند.
![دیدگاه استاد مطهری در مورد تصوف دیدگاه استاد مطهری در مورد تصوف](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/mthry_0.jpg?itok=lTB_kIx_)
استاد مطهری به عنوان عالمی که در مقام شناخت جریانهای انحرافی تبحر خاصی داشت و در مقام بیان نیز با انصاف مخصوص به خویش جریانها را نقد مینمود. تصوف یکی از این جریانهایی میباشد که استاد با دقت فراوان مورد بررسی قرار داده است و در کتابهای مختلف خویش، نقدهای این مسلک انحرافی را بیان نمودهاند.
![عملکردهای آیت الله صافی در زمینه نقد تصوف عملکردهای آیت الله صافی در زمینه نقد تصوف](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/33333333333_3.jpg?itok=6NIomK6v)
عالمان دینی در عصر غیبت کبری، حافظان دین از دستبرد عقیدههای دینی مردم میباشند. آیت الله العظمی صافی، یکی از این عالمان دینی است کع در طول عمر شریف خویش در عرصههای مختلف دینی حافظ مبانی صحیح اسلامی بودند.
![ارتباط تصوف و تشیع از منظر صالح علیشاه تصوف](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/swfyh.jpg?itok=8SDB5Ave)
اقطاب صوفیه در فرقه های شیعی خود را جانشین بر حق امام زمان(عج) می دانند ولی با جست و جو در متون دینی، دلیلی بر جانشینی آنها یافت نمی شود و تنها کسانی که در روایات اهل بیت(ع) برای آنها منصب جانشینی امام زمان(عج) در عصر غیبت کبری بیان شده است فقهای شیعی می باشند.
![بررسی کتاب عوالی الّلالی ابن ابی الجمهور احسائی بررسی کتاب عوالی الّلالی ابن ابی الجمهور احسائی](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/gwly.jpg?itok=G3HnptR9)
یکی از کتاب هایی که سلسله های صوفیه شیعی از آن روایاتی در تایید خویش استفاده می کنند کتاب عوالی اللئالی ابن جمهور احسائی می باشد که نزد عالمان حدیث شناس شیعه به دلائل مختلف بی اعتبار می باشد.
![انتساب دورغین امام خمینی به فرقه صوفیه گنابادی رضا علیشاه](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/dydr_b_shh.jpg?itok=f42W_mSb)
بزرگان فرقه صوفیه گنابادی برای کسب وجهه در بین متدینین و انقلابیون، مدعی دیدار یکی از اقطاب خویش با حضرت امام خمینی شده اند. در صورتی که با دلایل متقن می توان ثابت نمود که هیچ ارتباطی بین حضرت امام با این فرقه نبوده است. سلوک سیاسی امام با سلوک سیاسی این فرقه مانند دو خط موازی می باشند که در هیچ جایی به هم نخواهد رسید.
![انحراف فرقه صوفیه قادریه](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/qdryh_1.jpg?itok=A1qPvlwI)
تمام فرق صوفیه از ابتدا تا به امروز دارای انحرافات متعدد بوده و روایات زیادی در نقد تصوف از حضرات معصومین (ع) نقل شده است. فرقه صوفیه بخصوص فرقه قادریه که گرایش اهل سنت دارد برای اینکه در جامعه مقبولیت پیدا کنند، سلسله خود را به اهل بیت (ع) می رسانند. در صورتی که اهل بیت (ع) از تمام صوفیه بیزاری جسته اند.