تشیع و تصوف
متصوفه در توهینی بزرگ، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را درویش خوانده و از ایشان به‌عنوان یکی از اقطاب سلسله خویش یاد می‌کنند. نورعلیشاه ثانی مدعی است که حضرت محمد (ص) انسان ناقصی بود که توسط حضرت ابوطالب (علیه السلام) به‌عنوان قطب وقت به کمال رسید. عزیزالدین نسفی نیز فقر در روایات را به درویشی تفسیر کرده و مدعی درویشی پیامبر (ص) شده است.
از آنجا که صوفیه از همان ابتدا منافقانه آن‌هم در لباس دین، با افراط و تفریط‌ها عملکردی خلاف سیره و روش اهل‌بیت (علیهم السلام) داشتند، اهل‌بیت (ع) در سخنان خود علیه صوفیه به روشنگری و نقد افکار و عقاید انحرافی آنها پرداختند. کما اینکه ایشان از انحراف و دشمنی صوفیه با خود گفته و از لزوم برخورد و عدم معاشرت با صوفیان و حتی انکار آنها سخن گفته‌اند.
یکی از مهم‌ترین کارهایی که ائمه اطهار (ع) در جهت روشنگری نسبت به انحراف تصوف انجام دادند، معرفی چهره واقعی صوفیان زمان خود بود. حسن بصری اولین نفری بود که توسط حضرت علی (ع) به‌عنوان انسانی به ظاهر مذهبی ولی منحرف و به عنوان سامری امت معرفی شد. همچنین ائمه اطهار (ع) از ابوهاشم کوفی و سفیان ثوری به عنوان دیگر صوفیان منحرف و بدعت گذار نام بردند.
در طول تاریخ همواره عملکرد مردم و علما مورد اعتراض صوفیان بوده است. حتی ائمه اطهار (ع) نیز از اعتراضات مکرر آنها در امان نمادند. چنانچه حسن بصری عملکرد امام علی (ع) در جنگ جمل را زیر سؤال برد و سفیان ثوری چندین بار عملکرد امام صادق (ع) را خلاف سیره و روش رسول خدا (ص) خواند. امام رضا (ع) نیز از دیگر ائمه‌ای است که مورد طعن و اعتراض صوفیان واقع شده است.
مولوی معتقد است که مردان الهی با کشته شدن رو به دیدار خدا می‌روند، پس این جای شادی دارد، نه جای گریه. لذا روز عاشورا را روز شادی میداند نه روز حزن و عزا. علامه جعفری این دیدگاه را نکوهش کرده و معتقد است که با این دیدگاه پس قاتلین حضرت هم باید خدمت بزرگی به حضرت کرده باشند. این دیدگاه دقیقاً خلاف دیدگاه اهل بیت (ع) است، کما اینکه عاشورا را روز شادی دشمنان اهل بیت (ع) میداند.
مولوی ازجمله صوفیانی است که همانند هم مسلکان خود در مکتب تصوف، نگاه نقادانه‌ای به عزاداری و گریه بر امام حسین (علیه السلام) دارد. علامه جعفری این اشعار مولوی را به نقد کشیده و معتقد است که واقعه به این عظیمی، نباید با نگاه عاطفی و احساسی مورد تحقیر قرار گیرد. وی معتقد است که مولوی دو موضوع فرد و اجتماع را، در این داستان به هم مخلوط نموده و به نتیجه نادرستی رسیده است.
متصوفه خواب را در زمره کشف و شهود می‌دانند و به‌عنوان یکی از منابع حجیتی در تصوف مطرح است. ابن عربی حتی فصوص الحکم را که مدعی‌اند دربردارنده اسرار الهی است را برگرفته از کشف و شهودی میداند که در خواب برایش حاصل شده است. اما در روایات، استفاده از خواب و رؤیا برای امورات دینی به صراحت نفی شده است.
اقطاب فرقه صوفیه گنابادی مدعی‌اند که از طرف ائمه اطهار (علیهم السلام) مأمور به هدایت انسان‌ها به‌سوی کمال هستند. لذا پیروان این فرقه که مدعی سیروسلوک و ایمان حقیقی هستند باید صد در صد به مسائل شرعی پای بند باشند ولی متأسفانه زنان درویش این فرقه به بهانه یک پویش در اقدامی هماهنگ اقدام به کشف حجاب کردند و با کشف حجاب در مقابل دوربین حاضر شدند.
در فرقه‌های صوفیه بنا بر اقتضائی که دارد قطب و بزرگ فرقه را انسانی فوق‌العاده مقدس و عرفانی معرفی می‌کنند. شأن و جایگاه غیرواقعی قائل شدن برای قطب، توسط مشایخ صوفیه یا حتی خود قطب باعث می‌شود که مرید خود را در جایگاهی نبیند که بخواهد درباره قطب قضاوت کند، لذا چشم و گوش خود را بر حقایق می‌بندد و درواقع قطب و شیخ فرقه می‌شوند چشم و گوش مرید.
صوفیه ازجمله فرقه‌هایی است که از مدعیان عرفان هستند و عمده افرادی که به این فرقه جذب می‌شوند طالبان سعادت و حقیقت هستند. مردمی که به دنبال گمشده وجود و آرامش درونی خویش هستند ولی در دام این فرقه و افرادی افتادند که هیچ بهره‌ای از معنویت و عرفان نبرده‌اند. ضعف در اطلاعات دینی از یک طرف و مقدس نشان دادن قطب از طرف دیگر باعث گمراهی بسیاری از مردم و جذب به این فرقه ها شده است.
ازجمله علمایی که حتی از آبروی خود نیز برای حفظ اسلام گذشتند خاندان مجلسی بود. حضرت آیت‌الله محمدتقی مجلسی با گذشتن از آبروی خویش و نزدیک شدن به دراویش، درصدد برآمد از ایجاد انحراف بیشتر آنان در دین مبین اسلام جلوگیری کند. ملاعبدالله مجلسی نیز به‌مانند پدر خویش با ایثار و فداکاری در راه مبارزه با انحرافات تصوف قدم برداشت و حاضر شد حتی از جان خود نیز بگذرد و در آخر هم مجبور شد جلای وطن کند.
اقطاب و بزرگان فرقه صوفیه گنابادی درحالی علامه مجلسی را موافق و متمایل به تصوف نشان می‌دهند که علامه مجلسی ید طولایی در مبارزه با صوفی‌گری و انحرافات ایشان دارد و اساس تصوف و حتی بزرگان آنها مثل معروف کرخی را از اساس منکر می‌شود و نقدهای جدی بر آن وارد می‌کند و به نوعی سلسله سازی صوفیه را از هم می‌پاشد.
یکی از معاصرین مجلسی در نوشته‌ای متذکر می‌شود که شیخ بهاءالدین محمد عاملی و ملا محمدتقی مجلسی و ملامحسن کاشانی (علیهم الرحمه) که هر یک قدری بنا بر مصلحت و برای هدایت‌شان مراعات آنها را می‌نمودند، بلکه از جانب ایشان سخنان نیز می‌گفتند و می‌نوشتند. اما فی الحقیقه در عقاید حقه، مخالف ایشان بودند.
اشکالات فراوانی که در کتاب تشویق السالکین است انتساب این کتاب را به پدر علامه مجلسی کاملاً منتفی می‌کند. ازجمله اینکه این کتاب همان‌طور که صاحب "الذریعه" گفته است، این کتاب به مجلسی اول نسبت داده شده است. همچنین این کتاب مشتمل احادیث ضعیف و مجعول زیادی است که انتساب آن را به آیت الله محمد تقی مجلسی منتفی می‌کند.