دونادون یا گردش متوالی روح در هزار و یک بدن از عقاید مهم و اساسی فرقه اهل حق است که در ایشان از آن به "سیر تکامل انسان" تعبیر شده است. این تفکر علیرغم اینکه امتناع عقلی دارد اما سؤالاتی در کنار آن واقع‌شده است که متون اهل حق برخلاف اینکه بیشترین مبحث را درباره این عقیده دارند، پاسخی به آن سؤالات ندارند.

سرسپردگان به فرقه اهل حق معتقد هستند که برخی از انسان‌ها مثل حضرت علی (علیه‌السلام)، شاه خوشین و سلطان اسحاق برزنجه‌ای، متجلی از ذات حقانی و تجلی اعظم هستند که هزار و یک دون را گذرانده‌اند اما علیرغم اعتقاد به اینکه هرکس که هزارویک‌ دون را طی کند به عالم بقا می‌رود، معتقد هستند که برخی از تجلی‌های اعظم در افراد دیگر ظاهرشده‌اند.

یکی از آداب‌ورسوم در فرقه اهل حق سرسپردگی است که در برخی از خاندان‌ها درونی است. جریان یارسانیزم ضمن حمله شدید به سرسپردگی درون خاندانی آن را باعث انزوای اهل حق و برخلاف کتاب سرانجام می‌دانند.

نورعلی الهی که تمام سعی و کوشش خود را بر این گذاشته است که خود را اهل حق معرفی نماید، در برخی از سخنان خود به "نامه سرانجام " که مقدس‌ترین کتاب در نزد‌ فرقه اهل حق است بی‌حرمتی کرده و قائل به تحریف وتحذیف آن است.

علیرغم اینکه آداب‌ و رسوم اهل حق حاصل تفکر و اندیشه سلطان اسحاق بزرنجه ای است اما در این فرقه باورهایی وجود دارد که متأثر از ادیان آسمانی و غیر آسمانی پیش از اسلام در اهل حق است که بکرزائی رهبران اولیه این فرقه یکی از تأثیرپذیری های اهل حق از مسیحیت است.

برخی از کلام دانان اهل حق بَنا بر افسانه‌سازی و بر اساس اعتقاد به دونادون و گواهی دادن دون‌های گذشته بر این باور هستند که سه نسل از انسان‌ها موسوم به "مشیا و مشیانه"، "چین و ماچین" و"بنی جان" پیش از آفرینش حضرت آدم (علیه‌السلام) می‌زیسته‌اند و حال آنکه این داستان‌ها با توجه به متون کلامی اهل حق و غیرازآن باطل است.