نقل‌های اساطیری و افسانه‌سازی همواره بر باور و اندیشه اهل حق حاکم بوده است. منابع کلامی فرقه اهل حق درباره خلقت هستی مطالبی بیان می‌کنند که با منابع وحیانی و آسمانی قابل تطبیق نیست و با این سخن برای خداوند جسم و مکان فرض کرده‌اند و او را قابل رؤیت دانسته‌اند.

یکی از اندیشه‌های اهل حق، باور به "دونادون" یا "گردش متوالی روح (نفس) در هزار و یک بدن" است. این اندیشه باطل است زیرا اگر روح با همه‌ی کمالات خود که در بدن اول به‌دست آورده است، به بدن جدید منتقل بشود. بايد تعداد قابل توجّهی از نوزادان با علم و آگاهی بالایی متولّد می‌شدند درصورتی‌که چنین نیست.

قرآن کریم وقتی حکم روزه را بیان می‌کند در ذیل آن با جمله‌ای کوتاه به فلسفه روزه اشاره‌ کرده و می‌فرماید: "لعلّکم تتقون." اما هدف از گرفتن سه روز "روزه مرنو" در اهل حق تنها گرامی داشت حادثه نجات سلطان اسحاق و سه نفر از یاران او از تعقیب سپاهی موسوم به "چیچک" است.

برخی از پیروان آیین یارسان بر این باور هستند که مسلک ایشان، مسلکی است که اندیشه‌ها، باورها و آداب‌ورسوم آن سِریّ بوده که توسط مقامات آیینی و بزرگان فرقه اهل حق به‌صورت رمزواره سروده شده است تا در دسترس اغیار قرار نگیرد و یا مجموعه معارف موجود در مسلک خود را ناب‌ترین یافته‌های دیده داران، باطن داران و پیشوایان به شمار می‌آورند.

یکی از اندیشه‌های اهل حق، باور به "دونادون" یا گردش متوالی روح (نفس) در هزار و یک بدن است. پیروان مسلک یارسان معتقد هستند که روح در یک بدن به کمال نمی‌رسد و باید هزار و یک بدن را طی کند تا به کمال برسد و به‌ حق تعالی متصل شود. در که این اندیشه حالی خلاف مقتضای حرکت است.

یکی از اندیشه‌های اهل حق، باور به "دونادون" یا گردش متوالی روح (نفس) در هزار و یک بدن است. این سخن در حالی از طرف ایشان مطرح می‌شود که برخی از آیات الهی تصریح دارند که بازگشت نفس از حالت انسانی به حالت حیوانی، نباتی و اولیه که همان طبیعت است، محال است.