توسل
سالهاست وهابیت با شعار دادن و اظهار این مطلب که ما پیروان واقعی سنت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) هستیم و ما اهل سنت واقعی هستیم گوش عالم را کرد کرده است. در حالیکه با بررسی کتب اهل سنت چه در عهد قدیم و چه آثار جدید، به این مساله بر میخوریم که مذهب اهل سنت جواز توسل به انبیاء و اولیاء است.
اهل بیت اطهار در نزد خداوند متعال از عزت و جلالت بالایی برخوردار هستند. خداوند متعال با وجود اینکه قادر مطلق است و بر تمام امور تواناست، لیکن اهل بیت را واسطه فیض خود نامیده است. این سخن از کلمات حضرات معصومین به دست می آید و آنان در سخنان خود فرمودند که خداوند ما را واسطه و اسباب فیض و رحمت خود قرار داده است و این نشان از عظمت اهل بیت دارد.
تفاوت شرک و ایمان این است که غیر خدا را چیزی جز واسطه ندانیم و اگر غیر خدا را بهطور مستقل صاحب اثر دانسته و اذن و نیروی الهی را منکر شویم، برای خدا شریک قائل شده و مشرک میگردیم؛ پس توسل یعنی درخواست اینکه خداوند بهواسطه این ولی خدا بر من منت نهد و حاجتم را اجابت نماید.
مسلمانان در طول تاریخ، به زیارت قبور انبیا، صالحان و علما رفته و با بوسیدن، دستکشیدن و گذاشتن صورت بر روی قبور، انبیا، صالحان و علمای خود احترام گذاشته و به آنها تبرک جستهاند اما ابنتیمیه و اتباع وی این اعمال را حرام دانسته و مسلمانان را به شرک و کفر متهم میکنند و آنان را «قبورین» و «عبادت کنندگان قبرها» مینامند.
وهابیان هرگونه تبرک به صالحان (انبیاء، صحابه، تابعین و علما) را با ادعای وجود نداشتن چنین تبرکهایی در بین صحابه و تابعین، حرام میدانند و مسلمانان را به خاطر تبرک به صالحان مشرک میخوانند. این در حالی است که با مراجعه به تاریخ و مطالعه آن به موارد بیشماری از تبرک به صالحان هم در حال حیات و هم پس از رحلت آنان برخورد میکنیم.
یکی از موضوعات و مسائل اختلافی میان مسلمانان و وهابیان، مسأله تبرک جستن به پیامبر اکرم و صالحان و آثار به جا مانده از آنان است. مسلمانان در طول تاریخ، به زیارت قبور رفته و به آنها تبرک جستهاند اما ابنتیمیه و اتباع وی این اعمال را حرام دانسته و مسلمانان را به شرک و کفر متهم میکنند و آنان را «عبادت کنندگان قبرها» مینامند.
ابنتیمیه بوسیدن و دست کشیدن بر روی قبر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و قبور سایر انبیا، صالحین، صحابه و اهلبیت را جایز ندانسته و این مطلب را به تمامی علما نسبت میدهد. این در حالی است که منبر رسول گرامی اسلام یکی از اشیاء و آثار باقی مانده از آن حضرت بود که مورد احترام و تعظیم بسیاری از صحابه قرار گرفته است.
وهابیان، مسلمانان جهان به خصوص شیعیان را به بهانه متوسل شدن به پیامبر الهی، ائمه و صالحان، به شرک متهم کرده و آنان را تکفیر نموده و خون و مال آنان را هدر میدانند. ابنتیمیه حرّانی رفتن به کنار قبور پیامبران و صالحان و مطرح کردن حاجات و خواستهها و متوسل شدن به آنان و درخواست کمک و یاری از آنان را از مصادبق بارز شرک میداند.
یکی از موضوعات و مسائل اختلافی میان مسلمانان و وهابیان، مسأله نذر است. وهابیان معتقدند نذر کردن پول، روغن، شمع و حیوان برای صاحبان قبور و مشاهد مشرفه حرام است. این در حالی که با مراجعه به تاریخ نمونههای متعددی از نذرهای مسلمانان برای انبیا الهی، اولیا، عالمان و صالحان برمیخوریم که نشان میدهد این عمل امری رایج بوده است
وهابیان مسلمانان را شبیه بتپرستان مشرک میدانند، زیرا توسل به اولیا را شرک میدانند. آیت الله جوادی آملی در پاسخ میفرماید: آنچه باعث شرک است، مستقل پنداشتن آن ولی یا نبی است. ولی اگر طلب حاجت، فقط از خدا باشد، لیکن از راه وسایط مقدسی که در اثر عبادت خدا، مراتب والایی را کسب کردهاند، هیچ منافاتی با توحید ندارد.
سلفیه معتقدند که توسل به انبیا و صلحا جایز نیست؛ زیرا سلف چنین اعمالی را انجام نمیدادند. اما آنچه در منابع روایی اهل سنت آمده است، خبر از توسل سلف به نبی مکرم اسلام میدهد. ابن ابی شیبه در کتاب مصنف، چنین روایت کرده است: در زمان «عمر» مردم دچار قحطی وخشکسالی شدند. مردی به نام (بلال بن حارث) به قبر پیامبر متوسل شد.
وهابیت بر این باورند که هر کس به شخصی متوسل شود یا شفاعت بطلبد یا به زیارت ولی از اولیاء الهی برود یا برای اولیاء الهی مثل امام حسین (علیه السلام) عزاداری کند یا... مشرک است. آیت الله سبحانی نیز در پاسخ وهابیت میگوید: اگر این موضوعات شرک محسوب میشد باید پیامبر به صراحت اعلام می کرد که این موارد شرک است.
از بن باز عالم برجسته وهابی سوال شده نظرتان در رابطه با کسی که به زیارت قبور میرود و اهل قبور را میخواند چیست؟ وی در پاسخ میگوید: چنین فردی که اهل قبور را میخواند، مشرک است. درخواست از مردگان جایز نیست. اگر کسی به قبر شخصی متوسل شود و درخواست شفای فرزندش را داشته باشد، مشرک به شرک اکبر است زیرا از غیر خدا طلب کرده است.
یکی از ملاکهای وهابیت در موضوع شرک، «قدرت و عجز» است. آنان میگویند: توسل به مردگان جایز نیست چون اموات و مردگان، قدرت بر انجام کاری ندارند. آیت الله سبحانی در پاسخ وهابیت میگوید: اگر قدرت و عجز ملاک توحید و شرک است، باید درخواست حاجت از شخص زنده غیر قادر نیز شرک باشد، در حالیکه هیچ کس چنین سخنی نگفته است.