تصوف
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/4567568768.jpg?itok=ERwmxtqd)
صوفیه گنابادی به بهانه درگذشت فرزند قطب فرقهشان، بصورت تشکیلاتی به سوی تهران روانه شدند تا با بهانه شرکت در مراسم ایشان، اعلام موجودیت کنند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/201.png?itok=Ezsykxj1)
با نگاهی به منابع تصوف و صوفیگری مشاهده میشود که نسخههای عرفانی سران تصوف، غیر از فرهنگ اسلامی و سیرهی اهل بیت علیهم السلام است. سفارشات ایشان در بحث پوشش به گونهای است که مریدانشان را در جامعه انگشتنما و تابلو میکند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/0012100.jpg?itok=4kxux1AJ)
یکی از مباحث مهم کلامی در اسلام بحث جبر و اختیار است که زمانی معرکهی آرا در بین متکلمین بوده و فِرق مختلف نیز هر کدام با توجه به مبانی و استدلالهای خود تابع جبر، اختیار یا امری بین این دو بودهاند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/000121.jpg?itok=DhYUXYBD)
با اندک آشنایی با متون قدیم صوفیه همچون طبقات سلمی، طبقات خواجه، کشف المحجوب، اوراد الاحباب، اللمع و قشیری و ... میتوان به ژرفای این اختلاف پی برد و نتیجه گرفت که داعیان تصوف در عصر ما بویی از عقاید صوفیانه در سیر و سلوک نبردهاند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/0121011.jpg?itok=Aidse85a)
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ به نقل از پایگاه 598، شنیده شده است برخی از سران دراویش به دنبال جذب نیروی بیشتر و کشاندن جوانان به مجالس خود اقدام به توزیع قرص های روانگردان در این مجالس میکنند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/0121012120.jpg?itok=6ctWft5D)
وقتی از فرقهی تصوف نام برده میشود، آشنایان با این مسلک و مطلعین راجع به عقاید، افکار و منش ایشان میدانند که باید بین تصوف کهن و قدیمی و روشهای صوفیانهی فعلی و متأخر، حد و مرزی قائل شد....با این وجود، کنکاش در کتب معتبر صوفیه و شرح حال قدما و بزرگان تصوف نشان میدهد که تفاوت آشکاری بین راه و روش صوفیانهی قدیم و تصوف جدید و معاصر است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/01211.jpg?itok=Oq5v_Rtt)
با نگاهی عمیق در مییابیم که لفظ قطب در واژگان تصوف، همان جنبهی معنوی امام است که صوفیان در زمان ما برای توجیه این عقیده و کمرنگ کردن این دوگانگی، قطب را نائب امام معرفی میکنند که البته همین اعتقاد هم از نظر عقاید شیعی، بیپایه و اساس است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/00121.jpg?itok=DFwGyxMC)
ایشان در راه دیگر، روابط افراد را به شدت کنترل میکنند و هر روزنهای که باعث شود فرد جذب شده به آغوش جامعه باز گردد را مسدود میکنند و سعی دارند با تنوع در کارها، فکر خروج و پرواز را برای همیشه از ذهن فرد پاک کنند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/0021.jpg?itok=6F8HGAQS)
پس همهی موحدین و یکتاپرستان موجودی به نام شیطان را دشمن درجهی یک خدا و خلق او میدانستند و همیشه و همهجا با راهنماییهای سفیران الهی از او بر حذر بودند. در واقع بحث شیطان و برنامهی او برای گمراهی انسان، از موارد مورد اتفاق در بین ادیان است که یهود و کلیم، مسیحی و ترسا و از همه بیشتر و بهتر مسلمین به کینه و عداوت شیطان بر بشریت واقفند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/01210121.gif?itok=91nre8yU)
میبینیم که مخاطب آیه، اهل کتابی هستند که بر دین خود استوار بوده و پس از یافتن حق به اسلام روی آوردند و باز ثابت قدم ماندهاند. با این وجود متصوفه سعی دارند خود را مصداق (اولئک) بنامند و اجر مرتین را برای زهد و فقر خویش اثبات کنند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/012100121.jpg?itok=EeoAyeeI)
در احوالات اقطاب و بزرگان تصوف که مذهب عامه داشتهاند، کراراً دیده میشود که وصیتی در مورد جانشینی داشته و شخصی را معرفی کردهاند. آیا این پارادوکسی بین اعتقاد و اعمال ایشان در مسئلهی بعد از رهبر و جانشینی نیست؟!
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/012100000.jpg?itok=Dcp5bLFO)
ابوالمفاخر یحیی باخرزی مینویسد: کسی را که جوان باشد، یا دست و پای درست باشد و او به قوت باشد، او را گدایی حرام باشد و سوال از خلق حلال نباشد.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/01210000_0.jpg?itok=4FsoHiM6)
ابوالمفاخر یحیی باخرزی، از بزرگان و صاحبنامان مسلک تصوف و از مؤلفین ایشان است که اورادالأحباب و فصوص الآداب در منش صوفیانه و آداب، عقاید و احکام ایشان، تألیف اوست. وی در باب عقاید صوفیه مینویسد: خلافت مر قرشی را ثابت است وامامت او را روا باشد و بس. روا نباشد که با حاکمان عهد خروج کنی اگر چه ظالم باشند!
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/tasawof/01210000.jpg?itok=JoeTBo4G)
بدعت سماع در تصوف بنابر نقل خودشان که در کتابهایشان آوردهاند، از ایشان تلفات بسیاری گرفته و این مَثَل را برای انسان تداعی میکند که: ناگهان بانگی برآمد، خواجه مُرد!