پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ احمد صبحی منصور در ردیف قرآنیون معاصر و تأثیرگذار در این عرصه به شمار می آید که قرآن بسندگی مبنای اصلی گرایشات آنها محسوب می‌شود. ایشان با استناد به برخی از آیات قرآن تلاش می‌کند تا جایگاه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در غیر از شأن ابلاغ و نیز کارکرد سنت را در تمامی حوزه‌های دینی از اعتبار ساقط کند.

احمد صبحی منصور معتقد است که اقوال پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) خارج از تاریخ قرآن است و مواردی که راویان پس از رحلت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نگاشته‌اند اعتبار دینی ندارد. این عدم حجیت احادیث، در نگاه صبحی منصور به این دلیل است که روایات را ظنّی می‌داند و می‌گوید تبعیت از ظنون در قرآن به شدت نهی شده است؛ چرا که ما را به حق نمی‌رساند.[1]

در نقد این دیدگاه احمد صبحی منصور می توان گفت:
اگر تبعیت از ظن آنچنان که صبحی منصور می گوید، یکسره باطل است، چرا قرآن کریم در مواردی عمل به ظن را تجویز فرموده است؟!
از جمله مواردی که قرآن عمل به ظن را حجت می‌داند، می‌توان به نمونه‌های زیر اشاره کرد:
بر اساس مفهوم آیه 6 سوره حجرات، خبر شخص عادل نیازی به تبیین و ارزیابی صحت و سقم ندارد؛ در حالی که خبر یک شخص، مفید ظن است. بنابراین اگر عدالتِ آورنده پیام برای ما احراز شد، می‌توانیم خبر او را بپذیریم و منشأ عمل خویش قرار دهیم.
دلالت این آیه بر اعتبار خبری که آورنده‌اش عادل است قوت و استواری کافی را دارد، حتی از شیخ جعفر نجفی معروف به کاشف الغطاء نقل شده که اگر هزار ایراد هم بر استناد به این آیه وارد گردد، در اشعار آن به حجیت خبر واحد عادل خدشه‌ای وارد نمی‌شود.
لازمه ترتیب اثر دادن به خبر شخص عادل، پیش فرض اعتبار و حجیت خبر واحد است که بخشی از ظنون است. در نتیجه این بخش از ظنون به اعتبار قرآن حجیت پیدا می‌کند.

همچنین آیه 182 سوره بقره و آیه 106 و 107 سوره مائده دلالت بر پذیرش شهادت دو نفر عادل دارد؛ هر چند شهادت عدلین سبب حصول یقین به موضوع و مسئله نمی‌شود.
در نتیجه در مقابل دیدگاه صبحی منصور باید بگوییم ظنون به طور مطلق مردود نیست؛ بلکه مواردی در قرآن وجود دارد که قرآن به ظنّ، اعتبار بخشیده است. بنابراین حجیت ظن پذیرفته است و این خلاف ادعایی است که احمد صبحی  منصور مطرح می‌کند.

پی‌نوشت:
[1]. صبحی، منصور احمد، القرآن و کفی مصدرا للتشریع الاسلامی، بیروت، مؤسسه الانتشار العربی، ص65.
[2]. حداد عادل، غلامعلی، دانشنامه جهان اسلام، ج15، ص164.