سلفیت و وهابیت
یکی از جریاناتی که در دهههای اخیر در عربستان سعودی رشد چشمگیری داشته است، جریان «سروریه» یا «سلفیه اصلاحگرا» است، که با نام «الحرکه الصوحیه» شناخته میشوند. شخصیتهای مهم و تاثیر گذاری مثل سلمان العوده، عائض القرنی، سفرالحوالی و ناصر العمر از این طیف بشمار میروند. حرکت صحوه از فساد گسترده حکام سعودی انتقاد میکند.
در حالی که بیشتر بزرگان و علمای اهلسنت بر ولادت حضرت مهدی در سال 255 هجری و آغاز غیبتش در سال 260 هجری صراحت دارند، اما در این میان، گروهی از شبههگران وهّابی با عبارات و ترفندهای گوناگون کوشیدهاند در اصل این که اساسا امام عسکری (علیه السّلام) فرزندی داشته که غیبت نموده باشد یا خیر، تشکیک نمودهاند.
لیبرالهای سعودی یکی از اهرمهای فشار بر وهابیت درباری و حاکمان سعودی هستند، که با انتقادات جدی تابوی وهابیت را درهم شکستهاند، تا جایی که به خاطر این فشارها و نامههای سرگشاده، ملک فهد پادشاه سعودی در سال 1992 مجبور شد قانون اساسی را در 83 بند بنویسد. زیرا تا قبل از آن، جامعه پادشاهی آل سعود از هیچ قانونی تبعیت نمیکرد.
بسیاری از کارشناسان منصف دنیا از زمان پیدایش داعش، بر این عقیده پافشاری میکنند که این گروه حاصل تلاشهای آمریکا و متحدانش در منطقه است، گروهی که با تمام وجود منافع غرب را تامین میکند. اما تصویری که در آن سناتور آمریکایی به همراه ابوبکر بغدادی در سوریه دیده میشوند، یکی از بهترین مدارک بر دخالت آمریکا در این مساله است.
از زمانی که پدیدهی شوم سلفی جهادی، پا به عرصهی وجود گذاشته است. تقریبا لحظهای جهان اسلام از دست پیروان آن، آسایش نداشته است. یکی از این گروهها القاعدهی مغرب است. یکی از راههای اصلی درآدمد این گروه، از راه آدم ربایی و اخاذی میباشد. بنابر این میتوان جهاد خودساختهی این گروه را، جهاد بر مبنای دزدان نامید.
یکی از پرسشهای مهم این است که چگونه از شخصی که مرده است می توان استمداد کرد؟ کسی که این پرسش را دارد باید درباره حقیقت توسل بلکه حقیقت انسان چیزهایی را بداند؛ اینکه حقیقت انسان روح اوست نه بدن مادی او و دیگر اینکه هر کس به پیامبری توسل میکند در حقیقت از خدا توسل کرده است. بعد از فهم این دو میتواند درستی آن را درک کند.
بسیاری از علما و بزرگان مورد قبول وهابیت به «تواتر احادیث مهدویت» تصریح نمودهاند. به عنوان نمونه: ابوالقاسم علی بن حسن بن عساکر در کتاب «تاریخ مدینة دمشق» نقل میکند: «احادیثی که درباره خروج مهدی روایت شده، صحیحترین اسناد را داراست و در آنها بیان شده که مهدی از عترت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) است.»
مردم کشور عربستان از هیچ گونه اظهار نظر و رای برخوردار نیستند، و زنان حتی کارت شناسایی ندارند، تا جایی که یک خانم نوزده ساله عربستانی میگوید: یکبار در تاکسی تصادف کردیم و آمبولانس حاضر نشد تا رسیدن سرپرست، مرا به بیمارستان ببرد، خون زیادی ازدستداده بودم، اگر سرپرستم دقیقه آخر نرسیده بود، حتماً الآن مرده بود.
با بیان دو واژهی توسل و شفاعت، به سراغ تفاوت بین این دو میرویم. برخی با دیدن ظاهر این دو به این میرسد که فرق بسیاری بین آنهاست با این که با بیان مطالبی روشن میشود هیچ فرقی میان آنها نیست. گروهی با قائل شدن فرق میان آن دو شفاعت را قبول دارند اما توسل را قبول ندارند که این اعتقاد آنان باطل و بی اساس است.
این داستان مستند از سری داستانهای محاکمهی تروریست میباشد. نویسنده در این متن از شروع جلسات بازپرسی یک تروریست بنام پژمان نوشته است و عقاید او از قبیل ضد دین بودن او، لائیک و بیاعتقاد و بینماز بودن او و خوی خشن و حیوانی داشتنش و پلورالیسم بودنش و اعتقاد او به اینکه دین افیون تودههاست، را شمرده و مستند بیان و بررسی کرده است
توسل از نگاه دیگر به دو قسم تقسیم میشود: از آیات قرآن استفاده میشود که دو نوع توسل وجود دارد؛ یک نوع توسلی که به شرک منتهی میشود و نوعی دیگر آن در جهت توحید است. چنانکه دیگر اعمال و عقاید را نیز میتوان به این دو نوع منقسم کرد؛ نظیر: شفاعت صحیح و شفاعت باطل، ولایت صحیح و ولایت باطل، اطاعت صحیح و اطاعت باطل و...
مدرسه دیوبندیه در سال 1283 قمری در هندوستان تأسیس شد، و در مدت کوتاهی به یکی از بزرگترین مدارس جهان اسلام تبدیل شد، و در اواخر قرن بیستم میلادی تعداد مدارس دارالعلوم دیوبند در آسیای میانه به ده هزار مدرسه رسید، که یکصد هزار نفر در آن مشغول به تحصیل بودند و اکنون دارالعلوم بزرگترین مدرسه بعد از دانشگاه الازهر مصر میباشد.
اعتقاد به توسل از اعتقاداتی است که در قرآن و روایت به آن اهتمام ورزیده شده و حتی قرآن کریم مومنین را امر به توسل کرده است. توسل انواع و اقسامی دارد که برخی را وهابیت رد میکند و قبول ندارد. آلبانی یکی از آنان است که مشروع بودن و نبودن انواع توسلات را بیان کرده است، اما به دلیل دوگانگی مورد قبول نیست.
وهابیها خوارج عصر حاضرند و میبینیم که به یهودیها نه تهمت میزنند نه بیحرمتی میکنند و نه آنها را تکفیر میکنند. «علی الشعیبی» مشاور ملک فهد پادشاه سابق عربستان و از وهابیهای تندرویی بود که پس از تحقیقات بسیار به مکتب اهل بیت گروید. او در دهه 80 میلادی، رئیس مرکز پژوهشهای ملک فیصل و همزمان مشاور وی هم بود.