گفته شد كه يكي از اصول فرقه بهائيت وحدت اساس اديان است و آن را بديع و نو مي پردازند. به عبارت ديگر طبق اين پندار اديان سلف هيچ كدام به چنين اصلي اعتقاد نداشنه اند و يا اگر داشته اند به صورت يك اصل نبوده و در غير اين دو صورت در قرني كه بهائيت آمده اين اصل به دست فراموشي سپرده شده بوده است. به منظور بررسي صحت و سقم اين موضوع به متون اسلامي باز مي گرديم و در روايات و آيات قرآن مجيد به جستجوي اين اصل مي پردازيم.
قرآن مجيد در خصوص اين كه اساس اديان الهي يكي مي باشند و همه از يك سرچشمه فيض مي گرفته اند اظهار مي دارد: «خدا تشريع فرمود براي شما از دين آن چه به نوح عليه السلام توصيه كرده و آن چه را به خودت وحي كرديم و آن چه را كه به ابراهيم و موسي و عيسي عليه السلام توصيه كرديم.» [1] .
يا در جاي ديگري مي فرمايد: (وقتي كه از پيغمبران پيمانشان را گرفتيم و از تو و ابراهيم و موسي و عيسي و از ايشان پيمان محكمي گرفتيم.) [2] .
و در سوره ديگر قرآن كتب ما قبل اسلام مثل تورات و انجيل تاييد مي گردد: «و فرستاديم كتاب (قرآن) را به سوي تو به حق در حالي كه كتابي مانند تورات و انجيل را كه در برابر خود دارد تصديق مي كند و تسلط برتري دارد نسبت به آن [3] .
همچنين آيه هاي 136 - 258 سوره بقره نيز مؤيد وحدت اديان مي باشند.
خداوند در يكي از زيباترين آيه هاي قرآن كه وحدت اديان الهي موضوعيت بيشتري دارد مي فرمايد:
(به اهل كتاب بگو بيائيد در يك سخن مشترك با هم همكاري كنيم جز خدا را عبادت نكنيم و شريكي برايش قرار ندهيم و بعضي از ما بعض ديگر را ارباب قرار ندهد اگر از اين سخن اعتراض كردند به ايشان بگو پس گواه باشيد ما تسليم حق هستيم. [4] .
موقعي كه در معناي آيات فوق دقت مي كنيم پي مي بريم كه اسلام نه تنها فلسفه وجوديش را آشكار مي كند بلكه ساير اديان الهي ما قبل خود را تأييد و همه را از يك منبع و سرچشمه ياد مي كند.
هنگامي كه بعضي از معتقدان اديان سلف واهل كتاب از پذيرش اسلام اعراض نمودند حق حيات از آن ها سلب نگرديد و با پرداخت جزيه توانستند در كنار مسلمين اعتقادات مذهب خاص خود را حفظ نمايند. شايان ذكر است پرداخت جزيه به منظور حفظ امنيت آنان بوده است زيرا اقليت هاي مذهبي اگر مي خواستند دين خود را داشته باشند و زير چتر اسلام در جامعه اسلامي زندگي كنند چون مانند مسلمين ماليات هاي حكومتي مثل خمس و زكات را نمي پرداختند براي آن ها ماليات ديگري با عنوان جزيه در نظر گرفته شد تا در راه حفظ امنيت اجتماعي آن ها هزينه گردد. [5] .
به غير از دين اسلام در اديان ديگر نيز به اتحاد اديان اشاره شده است؛ حضرت عيسي مي فرمايند: گمان مبريد كه آمده ام تا تورات يا صحف انبياء را باطل سازم بلكه آمده ام تا به اتمام رسانم. [6] .
و يا در جاي ديگر اظهار مي دارند: «خوشا به حال مسكينان در روح، زيرا ملكوت آسمان از آن ايشان است.» [7] .
برخي از شعرا هم در قرون گذشته در باب وحدت اديان اشعاري سروده اند كه به منظور رعهايت اصل اختصار صرفا به چند مورد آن اشاره مي گردد:
حافظ شاعر قرن هشتم:
                                  جنگ هفتاد دو ملت همه را عذر بنه
                                                                    چون نديدند حقيقت ره افسانه زدند
جامي شاعر قرن نهم:
                                  ز هفتاد و دو مذهب كرد جامي رو به عشق تو
                                                                    بلي عاشق ندارد مذهبي جز ترك مذهب ها
خيام شاعر قرن ششم:
                                  مي خور كه غم كثرت و قلت ببريد
                                                                    انديشه هفتاد دو ملت مبريد
هاتف شاعر قرن دوازدهم:
                                  ما در اين گفتگو كه از يك سو
                                                                    شد ز ناقوس اين ترانه بلند
                                  كه يكي هست و هيچ نيست جز او
                                                                    وحده لا اله الا هو
مولوي شاعر قرن هفتم:
در مثنوي تمثيلي از چهار نفر بر سر انگور كه معروف است مي آورد و آن را تشبيه به اختلافات موجود اديان مي نمايد.
                                  در تنازع دست بر هم مي زدند
                                                                    كه ز سر نام ها غافل بدند
                                  طالب سري عزيزي صد زبان
                                                                    گر بدي آن جا بدادي صلحشان
پس مشخص مي شود كه هم اديان گذشته و هم حكما و شعرا و فلاسفه در ازمنه قديم و جديد به موضع وحدت اديان پرداخته و اين هدف را به صورت پند و موعظه به بشر ابلاغ نموده اند لذا نيازي به مطرح كردن مجدد آن از طرف فرقه ديگر با ادعاي شريعت جديد و بديع احساس نمي گرديده است.
پاورقي ها: -------------------------------------------------------------------------------------------
[1] سوره شوري / آيه 12.
[2] سوره احزاب / آيه 7.
[3] سوره مائده / آيه 48.
[4] سوره آل عمران / آيه 46.
[5] م / ك. وسائل الشيعه. ج 11 باب 68.
[6] انجيل متي. 5 / 18.
[7] انجيل متي. 5 / 3.