پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی‌از جدیدترین شبه جنبش‌های معنوی، که در سال‌های اخیر در کشورهای انگلیسی زبان رشد بسیار سریعی داشته، جنبش جداییسم «Jediism» می‌باشد. این جنبش معنوی بر اساس مدل شوالیه‌های جِدای در جنگ ستارگان بنا شده است. عنوان این جنبش از زمانی بر سر زبان ها افتاد که در سرشماری ملی انگلیس و ولز در سال 2001 ، تعداد قابل توجهی از مردم مذهب خود را جِداییسم اعلام نمودند. این پدیده به قدری بود که برخی اندیشمندان از آن با عنوان «پدیده سرشماری جِدای» نام بردند. همچنین در سال‌های اخیر وبسایت‌های متعددی از طرف پیروان این جنبش با عنوان «معبد جِدای» راه اندازی شده و نمادهایی نیز برای آن در نظر گرفته شده است.
رشد بی‌رویۀ این مکتب در کشور استرالیا نیز بحث برانگیز بوده است. برخی از اخباری که در این رابطه در خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت با مضمون زیر می‌باشد؛ مذهب مشکل‌زای جدید جامعه استرالیا: «جداییسم» که به یک دین جدید رو به رشد در استرالیا تبدیل شده کم کم ابعاد مشکل‌زایی یافته است. جنبشی که در سال ۲۰۱۱ حرکتی بی‌معنا و صرفا جهت سرگرمی تلقی می‌شد اکنون بر اساس آمار رسمی ۶۵ هزار پیرو پرشور و مومن پیدا کرده است. این مذهب جدید که ابتدا در سال ۲۰۰۶ پدیدار شد حتی آتئیست‌های این کشور را نیز نگران کرده است. تا جایی که با راه انداختن کمپینی خواهان توقف این جنبش جدید دینی شده اند. آتئیست‌ها می‌گویند «جدیسم» یک مذهب جدید است و نه گرایشی غیر دینی.
جدایسم یا «آیین جدای»، مسلکی است که باورمندانش معتقدند نیرو یا همان «فورس» که در فیلم‌های جنگ ستارگان جا‌به‌جا به آن اشاره می‌شود، حقیقتا در جهان واقع وجود دارد و تمام کیهان را کنار هم نگه داشته. پیروان این آیین ساختگی خودشان را شوالیه‌های جدایِ جهان واقعی می‌دانند و وقتشان را به تمرکز و تعمق در ذات هستی و طبیعت انسانی می‌گذرانند تا بتوانند با «نیرو» رابطه برقرار کنند.
معتقدان به جدیسم می‌گویند اگرچه فیلم‌های جنگ ستارگان به کنه و حقیقت ذات هستی اشاره کرده‌اند و به درستی به وجود نیرو پی برده‌اند، ولی مذهب جدیسم قرار نیست روی افسانه‌ی جنگ ستارگان و کاراکترهایش و دنیای تخیلی‌اش تمرکز کند و «نیرو»، چیزی است که مرکز توجه آن‌هاست.
جدیسم ۱۶ آموزه دارد و ۲۱ اندرز که این‌ها در کنار هم «نظام‌نامه‌ی جدای» را تشکیل می‌دهند. بارزترین نماد این جریان، استفاده از "شمشیر نوری" است که برگرفته از فیلم جنگ ستارگان است.[1]

پی‌نوشت:

[1]. برگرفته از مقالات رصد موسسه بهداشت معنوی.