موضوع قیام یک مصلح جهانى که به وضع نابسامان جوامع بشرى سامان بخشد و تبعیضها، بى عدالتیها، جنگ و خونریزى و مفاسد را از محیط زندگى انسانها برچیند، یکى دیگر از مسائلى است که طرفداران گرایش به مذهب در پناه انگیزه هاى استعمارى روى آن تکیه مى کنند.
گاهى گفته مى شود که چنین انتظارى، افراد را در یک عالم رؤیایى فرو برده و از آن چه در اطراف آنها مى گذرد، غافل مى سازد و آنها را به فرار از زیر بار مسئولیّت هاى اجتماعى تشویق مى کند.
و به عبارت دیگر از نظر فردى، عاملى است براى رکود و توقّف، و از نظر اجتماعى وسیله اى است براى خاموش ساختن جنبشهاى ضدّ استعمارى، و به هر شکل اثر تخدیرى دارد.