مباحث روایی
طبق نظر شیعه و روایات اهل سنت، «اولواالامر» فقط منحصر در امامان معصوم میباشد. آنچه واضح است این است که ایشان باید معصوم باشند چرا که اگر بگوییم معصوم نیستند لازم میآید که خداوند دستور اطاعت مطلق از غیر معصوم را داده باشد و این قبیح است و نمىتوان به صورت بىقيد و شرط از شخصى كه خطا و اشتباه مىكند، اطاعت و پيروى نمود.
یکی از شبهاتی که برخی به شیعه وارد میکنند این شبهه میباشد که میگویند برتری امامان بر تمام پیامبران یکی از عقاید مسلم امامیه است، در حالی که در این مسأله، اتفاق نظر نیست و رأی قاطع و واحدی در آن وجود ندارد. استاد کلام شیعه، شیخ مفید میفرماید: امامان دوازدهگانه بر تمام پیامبران و رسولان جز پیامبر اکرم برتری دارد.
در دوران غیبت صغری شیعیان میتوانستند توسط نوّاب خاص آن حضرت، پرسشها و مشکلات خود را به آن حضرت برسانند و پاسخهای لازم را دریافت کنند ولی با درگذشت این نواب به شیعیان دستور داده شد که در مسائل شرعی به نوّاب عام یعنی فقها وعلما و مراجع تقلید رجوع کنند و در رویدادها و مسائل اجتماعی به فتوای آنها عمل کنند.
یکی از وظایف مهم امام حسن عسکری (عليه السلام) معرفی امام بعد از خود بود. این امر در دوران امامان قبل از امام عسکری با مشکل خاصی مواجه نبود و حضرات معصومین (علیهم السلام) جانشینان بعد از خود را به مردم معرفی میکردند. اما در دوران امام عسکری (علیه السلام) با وجود فشارهای فراوان و تهدیدهای بسیاری که صورت گرفت، این امر را بر امام یازدهم مشکل کرد.
در احادیث صحیح السند آمده است که، پیامبر اکرم فرمودند: «مهدی از عترت من و از اولاد فاطمه میباشد» البانی در ذیل این حدیث میگوید، سند این روایت صحیح است. در این روایت پیامبر به صراحت میفرماید: مهدی از عترت من میباشد. در حدیث دیگر البانی با سند صحیح نقل میکند، پیامبر در حدیث ثقلین، عترت را به اهل بیت معنا میکند.
برخی از منکرین مهدویت، در صدد این هستند که به بهانههای واهی در این امر مهم خلل ایجاد کنند. و هر دفعه با ایرادات موهن این عقیده شیعه را زیر سؤال میبرند. یکی از اشکالاتی که مطرح میکنند این است که بزرگان حدیث اهلسنت از جمله بخاری و مسلم در کتاب خود هیچ اشارهای به احادیث مهدویت نکردند و این خود موجب ضعف این احادیث میشود.
یکی از حوادثی که در زمان ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) اتفاق میافتد، نزول حضرت عیسی (علیه السلام) میباشد. ظهور حضرت عیسی (علیه السلام) به همراه منجی آخرالزمان از جمله مسائل مورد پذیرش در اسلام است، وقتی که ایشان به همراه منجی ظهور میکند، حقایق مکشوف شده و همگان از جمله اهل کتاب به حقیقت پی میبرند.
روایات فراوانی از پیامبر اسلام و هر یک از امامان معصوم در مورد مسئله مهدویت نقل شده است. در واقع سالها پیش از تولد آن حضرت، خصوصیات و ویژگیهای ایشان پیشگویی شده است. تعداد این روایات به حدی فراوان است که دربارهی کمتر موضوعی از موضوعات اسلامی این اندازه حدیث وارد شده است. در واقع این مسأله از ضروریات مذهب شیعه اثنی عشری است.
حضرت مهدی آخرین وصی از اوصیای الهی است که برای تکامل همه جانبه بشر و ایجاد حکومت واحد الهی آفریده شده است. این ایده و آرزو هنگامی تحقق میپزیرد که در جامعه بشری، آمادگی برای پذیرش چنین حجتی وجود داشته باشد و در غیر این صورت، ظهور جز کشته شدن و نابودی نتیجهای نخواهد داشت و آن هدف عالی تحقق نخواهد یافت.
مسئله مهدویت یکی از مسائلی است که از صدر اسلام مطرح بوده است. این موضوع همواره دارای چالش بوده و معرکه شبهات فراوان بود. حضرات معصومین(علیهم السلام) برای اینکه جامعه را از این تشدد افکار و شبهات موجود نجات دهند، و اذهان جامعه را برای چنین واقعهای آماده کنند، روایات فراوانی را در این خصوص بیان نمودند.
دو کتاب صحیح بخاری و صحیح مسلم از معروفترین کتب روایی اهلسنت میباشند که میتوان گفت شالوده و مبنا برای صحیح و نادرست بودن روایات دیگر بر پایه این دوکتاب سنجیده میشود. اما نکته در اینجاست که ایشان این مسئله را تعمیم داده و میخواهند روایات مربوط به شیعیان را نیز با همان ملاک و معیار بسنجند و صحیح و ناصحیح آن را مشخص کنند.
یکی از افتخارات شیعه داشتن گنجینهای از مناجات است که از امام سجاد(علیه السلام) برجای مانده است. مجموعهی با عظمت صحیفهی سجادیه دارای معارف ناب دینی است که در قالب دعا و نیاش بیان شده است که تعداد آنها به پنجاه و چهار دعا میرسد در این میان دعاهای 47 و 48، اشارهای به مهدویت و مباحث مرتبط به زمانهی ظهور و موضوع انتظار دارد.
از جمله احادیثی که وجود امام زمان را ثابت میکند، حدیث ثقلین است که در کتب معروف و معتبر فریقین با سند صحیح وارد شده است، رسول الله فرمود: «من چیزی بین شما بر جای مینهم که اگر بدان چنگ زنید، بعد از من هرگز گمراه نخواهید شد. یکی از آن دو از دیگری عظیمتر است: کتاب خدا رشتهای است که از آسمان به زمین کشیده شده است...
تمامی علمای شیعه اتفاق دارند که حضرت مهدی در شب نیمه شعبان سال 255 قمری از مادری به نام نرجس خاتون در سامّرا و در خانه امام حسن عسکری دیده به جهان گشوده و در این مورد، روایات زیادی از پدر ایشان وارد شده. و از آنجا که تولد حضرت مهدی (عج) زنگ خطری برای تمام نظامهای فاسد آن روز بود، فلذا عباسیان پیوسته در صدد خاتمه حیات ایشان بودند.