منزلت ائمه نسبت به پیامبران
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از شبهاتی که برخی به شیعه وارد میکنند، این شبهه میباشد که میگویند برتری امامان بر تمام پیامبران یکی از عقاید مسلم امامیه است، در حالیکه در این مسأله، اتفاق نظر نیست و رأی قاطع و واحدی در آن وجود ندارد. استاد کلام شیعه، شیخ مفید به آراء مختلف امامیه، در این مسأله اشاره کرده که خلاصه آن را منعکس میکنیم:
امامان دوازدهگانه بر تمام پیامبران و رسولان جز پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) برتری دارد؛ امامان دوازدهگانه از تمام پیامبران و رسولان جز پیامبران اولوالعزم، برتر هستند؛ پیامبران و رسولان از امامان دوازدهگانه بالاترند. وی پس از نقل اقوال سهگانه از علمای امامیه، اضافه میکند: عقل و خرد را در این مسأله راهی نیست و بر هیچیک از این اقوال سهگانه اجماعی منعقد نشده است، ولی در قرآن مجید اشاراتی است، که قول نخست را تأیید میکند، و من در این مسأله قاطع نیستم.[1]
محمد بن علی بن شهرآشوب استدلال برخی از علمای امامیه را بر برتری امیرمؤمنان بر همه پیامبران جز پیامبر اسلام نقل کرده است، که علاقمندان میتوانند به کتاب وی مراجعه کنند.[2] محقق کتاب «اوائل المقالات» مرحوم محقق والامقام وجدی تبریزی در پاورقیهای آن کتاب، مینویسد: در سال 1354 هجری قمری، من نامهای به محضر سید هبةالله شهرستانی نوشتم و پاسخ این مسأله را از او خواستم، آنگاه پاسخ او را آورده است.[3]
آنچه میتوان از گفتار این دو عالم بزرگ و دیگر دانشمندان اسلامی بهدست آورد، این است که امیرمؤمنان پس از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) برترین انسانها و اشرف مخلوقات است، و این را میتوان با این بیان اثبات کرد:
محدّثان اسلامی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل میکنند که فرمود: «أنا سیّد البشر (سید ولد آدم).[4] من بزرگ انسانها، یا برترین فرزندان آدم هستم.» از طرف دیگر در آیه مباهله امیرمؤمنان علی (علیه السّلام) بهمنزله جان پیامبر معرفی شده است، چنانکه میخوانیم: «فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءنَا وَأَبْنَاءكُمْ وَنِسَاءنَا وَنِسَاءكُمْ وَأَنفُسَنَا وأَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةُ اللّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ.[آل عمران/61] پس هر كه با وجود دانشى كه [در بارهى عيسى] سوى تو آمد، با تو محاجّه كرد، بگو: بياييد پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و كسان نزديكمان و كسان نزديكتان را فرا خوانيم، سپس [به درگاه خدا] تضرّع كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم» که به اتفاق مفسران، مقصود از «انفسنا جز علی (علیه السّلام) کسی نیست، زیرا در روز مباهله، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) جز خود، با چهار نفر وارد میدان مباهله شد: حسنین، فاطمه و علی (علیهم السّلام).
پینوشت:
[1]. اوائل المقالات، شیخ مفید، قم، ص 81 ـ 82.
[2]. مختلف القرآن و متشابهه، ج 2، ص 44 ـ 45.
[3]. اوائل المقالات، شیخ مفید، قم، ص 82 ـ 83.
[4]. صحیح بخاری، بخاری، دار ابن کثیر، بیروت، ج 6، ص 223.
افزودن نظر جدید