پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ تمامی علمای شیعه اتفاق دارند که آن حضرت در شب نیمه شعبان سال 255 قمری و به قولی 256 از مادری به نام نرجس خاتون در سامّرا و در خانه امام حسن عسکری (علیه السّلام) دیده به جهان گشوده و در این مورد، روایات زیادی از پدر ارجمندش، حضرت عسکری (علیه السّلام) وارد شده که با نقل آن‌ها سخن به درازا می‌کشد.
از آن‌جا که تولد حضرت مهدی (علیه السّلام) زنگ خطری برای تمام نظام‌های فاسد آن روز بود، پیوسته عباسیان در صدد بودند، که از تولد او جلوگیری کرده و در صورت تولد، به حیاتش خاتمه دهند. یکی از علل این‌که امام عسکری (علیه السّلام) را در سامّرا تحت نظر گرفته بودند، این بود که از تولد فرزند او آگاه شوند. تولد او مانند تولد موسی اعجاز آمیز بود. با مراقبت‌های پیاپی مأموران حکومت عباسی، خدا آخرین وصی خود را، از نسل امام حسن عسکری (علیه السّلام)، پیش از تولد و پس از آن، از گزند دشمنان محفوظ داشت.
اسامی برخی از کسانی‌که در زمان تولد آن حضرت، حضور داشته و یا آن حضرت را پس از تولد مشاهده نموده‌اند، از این قرار است:
حکیمه خاتون دختر امام محمد تقی و عمه امام حسن عسکری (علیه السّلام) است. او می‌گوید: روزی به خانه امام حسن (علیه السّلام) مشرف شدم. می‌خواستم شبان‌گاه نیمه شعبان سال 255 به منزل بازگردم، که امام حسن عسکری (علیه السّلام) فرمود: عمه جان! امشب در خانه ما باش، زیرا ولیّ خدا و جانشین من در این شب متولد خواهد شد، پرسیدم از کدام یک از کنیزانت؟ فرمود از سوسن. من هر چه جستجو کردم، اثری از بارداری در وی ندیدم، بعد از افطار با سوسن، در یک اتاق خوابیدم، طولی نکشید که بیدار شدم، به فرمایش امام حسن (علیه السّلام) می‌اندیشیدم. مشغول نماز شب شدم. سوسن هم از خواب برخاست، و به نماز شب پرداخت. حتی نزدیک سپیده دم، باز هم اثری از وضع حمل نبود. نزدیک بود، درباره سخن امام (علیه السّلام) به شک و تردید، دچار شوم که صدای امام (علیه السّلام) از اتاق دیگر آمد که فرمود: عمه جان! تردید نداشته باش، تولد فرزندم نزدیک شده است. لحظاتی بعد، ولی خدا پاک و پاکیزه به‌دنیا آمد،... کودک را نزد امام بردم... .[1]
به‌خاطر مراقبت‌های عباسیان، کمتر کسی موفق شد در حیات حضرت عسکری (علیه السّلام)، امام را از نزدیک ببیند، ولی در عین حال گروهی از افراد بسیار نزدیک و مورد اعتماد، هم‌چون ابوغانم خادم،[2] حسن بن حسین بن علوی،[3] حسن بن منذر[4] و احمد بن اسحاق[5] به زیارت آن حضرت در حیات والدش موفق شدند.
در پایان یادآور می‌شویم که گروهی از بزرگان اهل‌سنت به ولادت او تصریح کرده‌اند. در این مورد به کتاب «منتخب الاثر»،[6] مراجعه شود. مؤلف این کتاب 67 نفر از اهل‌سنت را نام برده است، که در کتاب‌های خود، به ولادت آن حضرت از حضرت عسکری (علیه السّلام) تصریح نموده‌اند.

پی‌نوشت:

[1]. غیبت، شیخ طوسی، ‌دار المعارف الاسلامیة، قم، ص 141.
[2]. اثبات الهداة، شیخ حر العاملی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت، ج 6، ص 431.
[3]. همان، ص 433.
[4]. همان، ص 439.
[5]. بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج 52، ص 23، ح 16.
[6]. منتخب الاثر، لطف الله صافی، چاپ جدید، ص 371 تا 392