عرفانهای نوظهور
آن‌چه که بسیار جای اهمیت دارد ذکر این مسئله است که بدانیم خود ائمه معصومین (علیهم‌السلام) چه ویژگی‌هایی و چه اختصاصات و خصائصی برای خود قائل شده‌اند و چه علاماتی را علامات حتمی یک امام معصوم قلمداد کرده‌اند که جمع آن در یک شخص بمعنای استعداد وی برای حفظ مقام امامت می‌باشد. کلام امام صادق (علیه‌السلام) پرده‌ای از خصال و خصائص الأئمة را برمی‌دارد.
دسته‌ای از روایات تأکید قطعی دارد بر این‌که هیچ امامی را جز وصی بعد از او غسل نمی‌دهد و روایات دیگر دلالت بر این دارد که امام حسین (علیه‌السلام) غسل و تکفین امام زمان(علیه السلام) را برعهده می‌گیرد. و این یعنی تنها کسی که بعد از وفات امام زمان (علیه‌السلام) حکومت را برعهده خواهد گرفت، امام حسین(علیه‌السلام) است. حال احمد بصری و اعوان وی در قبال این‌همه روایات معتنی به، چه جوابی دارند؟
نظریه‌پردازان قانون جذب با دیدن افراد موفقی که پیش از موفقیت، احساس یا مشاهده‌ای از موفقیت خود داشته‌اند، به این نتیجه رسیده‌اند که این مشاهده و احساس باعث رسیدن به موفقیت بوده، درحالی‌که قضیه کاملا برعکس است و آن سرنوشت بوده است که پیش از وقوع مشاهده شده است که در مطالعات فراروانشناسی به آن روشن‌بینی آینده‌نگر می‌گویند.
از دیدگاه عرفانی سراسر عالم هستی رحمت عام الهی است. مؤمنان و کافران، خوبان و بدان، حقیقت‌طلبان و حقیقت‌ستیزان و حتی شیاطین و فرشتگان غرق در رحمت عام یا رحمت رحمانی هستند. رحمانیت خداوند هیچ مقابل و متضادی ندارد. اما رحمت خاصه یا رحیمی خدا مخصوص خوبان و حقیقت‌جویان و دوستان خداست و در مقابل آن قهر و غضب الهی است.
کتاب کیمیاگر همانند سایر کتاب‌های پائولو، کتاب قصه به سبک رمان است. در منطقه ارزشیابی و سنجش اعتبار کتاب، قصه و رمان بودن دو جهت منفی این کتاب محسوب می‌شود. زیرا قصه بودن صحت‌وسقم ماجرا را تضمین نمی‌کند. در قصه وظیفه نویسنده نقل قصه است چه صحیح و چه ناصحیح. ناقل آن در نقل حوادث دستش باز است که به دلخواه خود و به اقتضای قصه، اسب خود را جولان دهد.
آن‌چه که از روایات بر می‌آید این است که اولاً اوصیاء و ائمه و انبیاء همگی دارای معجزات متعدده بوده‌اند پس هر شخص مدعی امامت باید حائز مقام اعجاز باشد؛ ثانیاً امام زمان (علیه‌السلام) برای اثبات حقانیت خود از قدرت اعجاز استفاده می‌کند. فلذا احمد همبوشی بصری نیز باید حائز مقام اعجاز بوده باشد و همچنین برای قانع کردن دشمنانش و اتمام حجت از برای آنها معجزات خود را علنی و اظهار کند!
قرآن کتاب مقدس دین اسلام است و در باور مسلمانان سخنان خداست که به صورت وحی توسط جبرئیل (علیه السلام) بر پیامبر اسلام، محمد بن عبدالله (صلی الله علیه وآله)، نازل گردیده است. باید گفت که طاهری درمباحث خود آیات قرآن را بر اساس مشرب و دریافت‌های شخصی خویش تفسیر می‌کند! با توجه به محکمات و متشابهات قرآنی، تفاسیر طاهری مصداق کامل تفسیر به رأی است.
قرآن کریم کتاب سعادت و هدایت است و به همه وقایع مهم انسان که نقش اساسی در سعادت و شقاوت او دارند اشاره کرده است و طبیعی است که به مسئله مهمی چون عالم ذَر که جایگاه بسیار مهمی در حیات فکری و رفتاری او دارد اشاره داشته باشد. محمد علی طاهری سرکرده عرفان موسوم به (حلقه) است که در کتاب «انسان و معرفت» با عنوان آزمون آخر از آن نام می‌برد.
طبق روایت موسوم به «حدیث وصیت» و برداشت احمد الکاطع و اعوان وی، ما بایستی دارای بیست و چهار امام بوده باشیم و نه دوازده امام و احمد را سیزدهمین امام بنامیم! حال آن‌که این مخالف تمامی آن‌چیزی است که از آثار نبوی(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و کلام اهل بیت (علیهم‌السلام) برایمان رسیده است. این‌که شیعیان با نام دوازده امامی معروف گشته‌اند بقدری معروف است که کل تاریخ را در برگرفته و شکی در آن نیست.
در قانون جذب انسان کانون عالم است و فرمان می‌دهد و محقّق می‌شود. کائنات غلام حلقه به‌گوش و غول چراغ جادو هستند و انسان باید مثل فرمانروای نیرومندی آرزوهای خود را بطلبد. نیروی برآوردن آرزوها، قدرت تصور و تجسم اوست و آن‌چه انسان بخواهد، همان خواهد شد.اما در دعا، خداوند کانون هستی است. فرمان، فرمان اوست و اراده، اراده او. کائنات به اذن او عمل می‌کنند.
قدرت اندیشه و تأثیر تفکر انسان قابل انکار نیست. انسان می‌تواند با اندیشه مسائل بزرگ را حل کند و پدیده‌های شگفت‌آفرینی را کشف کند. با همین نیروی اندیشه، انسان تاکنون اختراعات و اکتشافات بسیار چشم‌گیری انجام داده است، اما آیا تصاویر ذهنی انسان مستقیم بر کائنات اثر می‌گذارند؟ و شغل و ثروت و قرض و ماشینی که سوار می‌شویم را مثل آهن‌ربا جذب می‌کند؟
کتاب کیمیاگر با یک خواب شروع می‌شود. همه کتاب در جهت رسیدن به گنجی است که در خواب دیده شده است. این کتاب در قالب رمان نوشته شده آن هم رمانی که با خواب شروع می‌شود. در عرصه ارزیابی اعتبار یک اثر، رمانتیک بودن آن از اعتبار علمی و حقیقی بودنش می‌کاهد، زیرا در قالب رمان، نویسنده خود را در چارچوب معینی محصور ندانسته و خیال او برای جولان دادن آزاد است.
طاهری بدون اطلاع از این منابع موثق شیعی و غیر شیعی و بدون مراجعه و مطالعه آنها و بدون توجه به فوائد و ضرورت مسأله مهدویت، با این تصور که اگر این مطالب صحت داشت، حتماً آگاهی آن به او می‌رسید، همه چیز را نفی کرده، و به تمسخر می‌گیرد و البته توصیه‌اش این است که لزومی ندارد افراد به این حوزه وارد شوند؛ زیرا شبکه شعور کیهانی تعریف صحیحی از این موضوعات ندارد.
در عصر حاضر که عصر ارتباط سریع است، به‌گونه‌ای که هرچه در هر جای این کره خاکی اتفاق می‌افتد در همه جای آن در همان روز جلوی دیدگان مردم قرار می‌گیرد، سیل عرضه‌های مختلف در عرصه‌های گوناگون به مردم هجوم آورده است که عرفان یکی از آنها بوده و با عنواین و اشکالات متفاوت از سراسر دنیا در حال عرضه است.