پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ يكی از آياتی كه به اعتقاد شیعه دلالت بر ظهور امام زمان عجل‌الله‌فرجه دارد، «آيه استضعاف» است. خداوند متعال در اين آيه مى‌فرمايد: «وَ نُريدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثين‏»؛[1] «اراده ما بر اين قرار گرفته كه بر مستضعفين زمين منت بگذاريم و آنها را پيشوايان و وارثين [روى زمين] قرار دهيم».

اما «سید ابوالفضل برقعی» یکی از چهره‌های شاخص جریان «قرآنیون» که منکر بسیاری از ضروریات شیعه، از جمله موعودباوری است، اعتقاد دارد که «مهدویت» و «موعودباوری» موهوماتی است که توسط روحانیون شیعه شایع شده است.

وی بعد از ذکر آیه مذکور می‌نویسد: «بدان که این آیه که به آیه استضعاف مشهور است، ... بیش از سایر آیات شریفه قرآن، تفسیر به رأی شده و این تفاسیر من عندی و برخلاف سیاق آیات را، حتی در کتب درسی نیز نوشته‌اند تا مردم را از نوجوانی به خرافات عادت دهند؛ لذا لازم است که درباره این آیات، بیشتر تحقیق و تأمل شود».[2]

او در ادامه، بر خلاف آنچه که مفسرین شیعه اعتقاد دارند، می‌نویسد: «اینکه مفسرین شیعه (الْأَرْضُ) را به معنای عام زمین (کل زمین دنیا) می‌گیرند، قطعاً خطا است؛ زیرا آیات سوره قصص درباره فرعونیان است و آنها بر سرزمینی محدود و معین حکمروا بودند، نه کل زمین!»[3]

این ادعای برقعی علاوه بر اینکه خلاف قاعده جری و تطبیق است(یعنی تعمیم و تطبیق حکم آیات دارای سبب نزول خاص، بر مصادیقی غیر از مورد نزول)، خلاف برداشت سایر مفسرین نیز می‌باشد؛ به عنوان مثال، آیت‌الله مکارم شیرازی در تفسیر این آیه می‌نویسد: «گفتيم آيات فوق، هرگز سخن از يك برنامه موضعى و خصوصى، مربوط به بنى‌اسرائيل نیست، بلكه بيانگر يك قانون كلى است براى همه اعصار و قرون و همه اقوام و جمعيت‌ها، آیه مى‌گويد: (ما اراده داريم كه بر مستضعفان منت بگذاريم و آنها را پيشوايان و وارثان حكومت روى زمين قرار دهيم). ... و نمونه گسترده‌تر آن، ظهور حكومت حق و عدالت در تمام كره زمين به وسيله مهدى عجل‌الله‌فرجه است».[5]

همچنین حجت‌الاسلام قرائتی در تفسیر این آیه می‌نویسد: «در روايات بسيار، حضرت مهدى عليه‌السلام و حكومت آن بزرگوار در آخرالزمان، مصداق اتمّ اين آيه معرّفى شده است».[6]

بنابراین باید گفت که اين آيات، از جمله آياتى است كه به روشنى بشارت ظهور چنين حكومتى را مى‌دهد و نیز در روايات اسلامى مى‌خوانيم كه ائمه اهل بيت علیهم‌السلام در تفسير اين آيه، اشاره به اين ظهور بزرگ كرده‌اند.

پی‌نوشت:
[1]. سوره قصص، آیه 5.
[2]. برقعی، سید ابوالفضل، بررسی علمی در احادیث مهدی، ص169.
[3]. همان، ص171.
[4]. 
[5]. برقعی، سیدابوالفضل، تابشی از قرآن ج2، ص369. تفسیر آیه 105 سوره انبیا.
[5]. مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، ج16، ص17.
[6]. قرائتی، محسن، تفسیر نور، ج7، ص17.