پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ روایات زیادی در باب «جهاد فی سبیل الله»، در کتب روایی مسلمین وجود دارد؛ اجر و پاداش فراوانی برای مجاهدان در راه خدا در این روایات آمده است و همین بیانات رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله باعث شد مسلمین صدر اسلام، آرزو کنند که ای کاش فرصت جهاد در راه خدا برای آن‌ها فراهم گردد و از حضرت می‌خواستند که دعا کند آنان به شهادت برسند؛ در روایتی از امیرالمؤمنین علیه‌السلام وارد شده است که فضایل عجیب و والایی را برای مجاهدان در راه خدا از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله نقل کردند.[1]

نکته مهمی که از این روایات فهمیده می‌شود این است که از شهادت و جهاد، یک معیار ساخته شده و گروه‌های متعدد دیگری از مردم، همانند مجاهدان فی سبیل الله معرفی شده‌اند؛ یعنی وقتی قصد بیان ارزشمندی یک گروه از مردم می‌شود، آنان به جهادگر تشبیه می‌گردند. امام صادق علیه‌السلام می‌‌فرماید: «کسی که برای معیشت خانواده‌اش تلاش می‌کند، مانند مجاهد در راه خداست».[2] این روایت که مضمون روایات متعددی در کتب روایی بوده، به این معنا است که تلاش برای بهبود وضع اقتصادی و معیشتی، چقدر اهمیت دارد.

در سیره اهل‌بیت علیهم‌السلام آمده است که آن حضرات، مردم را به کسب و کار تشویق کرده و از تنبلی و کسلی نهی می‌کردند و در کل، مسئله اقتصاد و بهبود وضع اقتصادی، مورد توجه آن حضرات بود. امیرالمؤمنین علیه‌السلام به مالک اشتر توصیه می‌کنند که به تجّار و تولیدکنندگان توجه ویژه داشته باشد: «سپس درباره تجار و صاحبان صنایع، نخست به خودت توصیه کن -که مراقب حفظ و تقویت آنان باشى- و نیز دیگران را به خیر و نیکى با آنان سفارش نما!».[3]

رسیدگی و حمایت از کسانی که شریان اصلی اقتصاد جامعه در دستان آنها است، به طور مستقیم در بهبود اوضاع اقتصادی جامعه تأثیر می‌گذارد و در واقع حمایت از آن‌ها حمایت از مردم است؛ امیرالمؤمنین علیه‌السلام با این کلام نورانی در واقع به مسئولین توصیه کرده‌اند که دغدغه‌های فعالین اقتصادی را جدی بگیرید؛ گره از کار آن‌ها باز کنید؛ در امور آن‌ها تسهیل کنید. گویی حضرت درد دل کارآفرینان و کارفرمایان را گفته است!

15 سال است (از سال 1388 تاکنون غیر از سال 1394) مقام معظم رهبری، محور انتخاب شعار سال را اقتصادی قرار داده‌اند و بر رونق تولید، حمایت از کار و سرمایه ایرانی و مسائلی از این دست که همه رنگ و بوی اقتصادی دارند، تأکید می‌کند؛ علاوه بر این، به صورت مکرر در سخنرانی‌های مختلف با گروه‌های متفاوت، به این مسأله تأکید کرده‌اند. ثمره این کار متوجه ساختن مردم و مسئولین به حمایت از فعالان اقتصادی -به تعبیر ایشان، سربازان جنگ اقتصادی- است.

در برخی دوره‌ها، کارخانجات ورشکست شده، توسط بانک‌ها به دلیل اخذ دیون، تصاحب شدند. در دهه 90، بدترین دوران برای تولید در کشور بود و رشد اقتصادی در این دهه، برای اولین بار به میانگین زیر صفر طی یک دهه رسید که نشان از کاهش بیش از حد تولید و افت اشتغال و صنعت است؛ اما رونق تولید و ایجاد اشتغال، در دستور کار برخی مسئولین، به طور ویژه قرار داشت. در مدت کوتاهی، بسیاری از کارخانجات راکد، تعطیل و نیمه تعطیل، به چرخه تولید بازگشتند و رشد اقتصادی در سه سال اخیر به میانگین 5.5 درصد رسیده است که نشان دهنده یک جهش در اقتصاد است.

اثر تعطیلی و رکود اقتصادی (رشد منفی، تعطیلی کارخانجات و از بین رفتن اشتغال) نداشتن درآمد، حسرت و زجر خانواده‌ها، شرمندگی و گرفتاری سرپرستان خانوار، اعتیاد، دزدی، فساد و بی‌بندوباری است. برای حل آن و احیای عدالت علوی، باید از تجار، تولیدکنندگان و کارآفرینان (با بخشودگی بخشی از مالیات، تسهیل صدور مجوز کسب و کار و ایجاد بستر مناسب جهت توانایی رقابت تولید داخلی در بازارهای جهانی و ...) حمایت کرد.

راه حل این کار، انتخاب فردی معتقد به این دستور امیرالمؤمنین علیه‌السلام است. در انتخابات پیشِ‌رو به کسی رأی می‌دهیم که در نظرش کاسب، حبیب الله باشد؛ دست تولیدکننده را بگیرد و بلند کند؛ با وضع قوانین و نظارت صحیح بر اجرای آن‌ها به کارخانه‌ها رونق بخشد. اهل کار بوده و به دنبال زدوبند با این و آن نباشد. در اجرای این سیاست، به دنبال منافع ملت، اشتغال و درآمد مردم و سربلندی کشور بوده و از سوءاستفاده دلالان و مفسدین اقتصادی جلوگیری کند.

پی‌نوشت:
[1]. بحار الانوار، علامه مجلسی، بیروت، ج97، ص12. «يا أميرالمؤمنين أخبرنی عن فضل الغزاة فی سبيل الله؟ ...»
[2]. الکافی، کلینی، ج5، ص88. «الْكَادُّ عَلَى عِيَالِهِ كَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِيلِ اللَّهِ».
[3]. نهج البلاغه، نامه 53. «ثُمَّ اسْتَوْصِ بِالتُّجَّارِ وَ ذَوِی الصِّنَاعَاتِ وَ أَوْصِ بِهِمْ خَیْرا».