پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ «سید ابوالفضل برقعی» یکی از چهره‌های شاخص جریان انحرافی «قرآنیون» است که در مورد بسیاری از اعتقادات، از جمله اعتقاد به عصمت انبیاء و ائمه علیهم‌السلام، رویکرد‌های متناقض و متضادی را ارائه کرده است؛ به عنوان مثال، وی در یکی از آثار خود، در چند بند بر عصمت امامان علیهم‌السلام تأکید کرده است و حتی از آنها با عبارت «اهل عصمت» یاد کرده است. برخی از جملاتی که «برقعی» ارائه داده، عبارتند از: «انبیا بر حقند و همه معصوم، عصمت سلب اختیار از معصوم نمی‌کند؛ خلفای رسول معصوم‌اند؛ توهین به کعبه و احادیث صحیحه اهل عصمت در حکم کفر است؛ تمام حقایق دین را باید از معصوم گرفت؛ ولایت اهل عصمت واجب است و...». [1]

خود «برقعی» در رویکردی متناقض از دیدگاه اولیه خود و با برداشتی ساده‌لوحانه از قرآن کریم، ذیل عبارت: «فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ»؛[2] «پس بدان که معبودی جز «اللّه» نیست و برای گناه خود و مردان و زنان باایمان استغفار کن!» بر عدم عصمت انبیاء تأکید می‌کند و می‌نویسد: «اگر انبیا و اولیا را معصوم بدانیم، یعنی قدرت ارتکاب گناه نداشته باشند، آنگاه کسی که معصوم نبوده و ترک گناه کرده از آنان برتر می‌شود؛ زیرا او می‌توانسته و ترک گناه کرده و آنان معصوم بوده‌اند و ترک گناه کرده‌اند!»[3]

«برقعی» در یکی از آثار خود، با سرودن شعر «نکرد عصمت از ایشان سلب قدرت _ به ما واجب شد از ایشان اطاعت» مانند دیگر علمای شیعه، تأکید می‌کند که عصمت از معصوم سلب قدرت نمی‌کند؛[4] ولی در اینجا عصمت را به معنای عدم قدرت در ارتکاب گناه معنا کرده و در نتیجه آن را نفی می‌کند.

«برقعی» همچنین در رویکردی دیگر معتقد است که پیامبران الهی نیز اشتباه کرده‌اند چنان که حضرت یونس علیه‌السلام در قضیه فرار از قوم خود دچار اشتباه شد و حضرت موسی علیه‌السلام در قضیه تغییر و تشدد بر برادرش هارون خطا کرد و رسول گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله نیز، در قضیه اذن دادن به منافقان برای عدم حضور در جهاد اشتباه کرد.[5]

صدور این رویکرد‌های متناقض و متضاد از جانب شخص «برقعی» درحالی است که در بسیاری از کتب معتبر شیعه و اهل‌سنت، بر عصمت انبیا و ائمه علیهم‌السلام تأکید شده است؛ به عنوان مثال، در کتاب «ینابیع الموده» از ابن‌عباس نقل شده که روایت کرد: «سمعت رسول الله صلی الله علیه و سلم یقول: انا و علی و الحسن و الحسین و تسعه من ولد الحسین مطهرون معصومون».[6] «شنیدم از رسول خدا که فرمود من و علی و حسن و حسین علیهم‌السلام و نه نفر از اولاد حسین علیه‌السلام، همگی [از جمیع گناهان صغیره و کبیره و اخلاق رذیله] پاک و پاکیزه و معصوم هستند».

پی‌نوشت:
[1]. برقعی، سید ابوالفضل، گلشن قدس، ص18.
[2]. سوره شریفه محمد، آیه 19.
[3]. برقعی، سید ابوالفضل، تابشی از قرآن ج4، ص217.
[4]. همان، گلشن قدس، ص18.
[5]. همان تابشی از قرآن، ج2، ص275.
[6]. شیخ سلیمان قندوزی، ینابیع الموده، ص445، باب77، منظمه الاوقاف و الشئون الخیریه، دار الاسوه.