پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ احمدالحسن بصری (یمانی دروغین) در سال (1992م) از دانشگاه مهندسی در رشته شهرسازی فارغ التحصیل گردید. وی در سال (1999 م) به نجف اشرف رفته و پس از تحصیل دروس حوزوی تا سال (2004م) با زیر سئوال بردن نیابت عامه فقهاء و ادعای فساد مالی در حوزه‌های علمیه و ناکارآمدی دروس، مقدمات ایجاد تفرقه در حوزه علمیه نجف را آغاز کرد.

یکی از اشکالاتی که به احمدالحسن بصری وارد می شود، تحصیلات او است. باید دانست که امام و حجت الهی علم لدنی و الهی دارند و هیچ گونه تحصیلاتی ندارند. از موضوعاتی که در خطبه غدیر برای امام علی (علیه‌السلام) بیان شده است مسئله علم ایشان است. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در غدیرخم در شأن امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «ای مردم، علی را فضیلت دهید. هیچ علمی نیست مگر آنکه خداوند آن را در من جمع کرده است و هر علمی را که آموخته‌‏ام در امام المتقین جمع نموده‌‏ام و هیچ علمی نیست مگر آنکه آن را به علی آموخته‌ام. اوست «امام مبین» که خداوند در سوره یس ذکر کرده است(و هر چیزی را در امام مبین جمع کردیم).»(1)

در بیانی دیگر رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می فرمایند: «خدا پس از من او را انتخاب کرده است. امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) و فرزندانش، جانشینان من هستند و خدا آن ها را معیّن کرده است. هر چه می خواهید از آن ها سئوال کنید، تا به شما پاسخ دهند و هر چه نمی دانید بپرسید، تا برایتان بیان کنند.»(2) در فرازی دیگر پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در غدیرخم در شأن موعود غدیر یعنی حضرت مهدی (علیه السلام) می فرمایند: «بدانید که او همه علوم را به ارث برده و بر آنها احاطه دارد.»(3)

در بیانات شریف پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) به روشنی مشخص است که امام معصوم (علیه‌السلام) به تمام علوم، کاملاً مسلط هستند، علم غیب، علم به قرآن، علم به تمام آنچه بشر بدان دست می‌یابند و خواهند یافت. علم هر آنچه بشر نیاز دارد و خواهند داشت.

البته از آنجا که احمداسماعیل بصری نمی تواند مسئله تحصیلات خود را حل کند، سعی در پاک کردن صورت مسئله را دارد. وی معتقد است این علوم، علوم فراگیر نبوده، بلکه علمی است که صرفاً نجات مردم در آخرت وابسته به آن است و آن علم عقاید و تشریع است.

او در کتاب عقائد الاسلام می گوید: «لازم نیست که خلیفه ی خدا به علوم استقرائی یا تجربی یا حتی علوم دینی گذشته مثل رسالت های خلفای گذشته آگاه باشد.»(4) یا در جایی دیگر می گوید: «ایشان در این عالَم، مانند بقیه مردم، مسائل زیادی را نمی داند و فقط مطالبی را می داند که تحصیل نموده است یا آنچه خداوند خواسته است تا او از طریق وحی بداند.»(5) و همچنین می گوید: «اصلاً علمی که بر حجت واجب است، آگاهی از علوم مادی نمی باشد، حتی علوم ضروری برای زندگی مردم، مانند پزشکی.»(6)

اما این مطلب، خلاف روایات متعددی می باشد که به دست ما رسیده است. امام موسی کاظم (علیه‌السلام) در سخنی گهربار دایره علم لدنی امام را توصیف نموده و می‌فرماید: «علم امام دارای سه جنبه و جهت است: علوم مربوط به گذشته، علوم مربوط به زمان آینده و علوم حادث و نوظهور.»(7)

عبدالله بن بشر خثعمی نقل می کند، امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: «همانا من آنچه در آسمان است و آنچه در زمین است می‌دانم؛ آنچه در بهشت است و آنچه در جهنم است می‌دانم؛ آنچه در گذشته بوده و آنچه در آینده اتفاق خواهد افتاد را می‌دانم؛ سپس مقداری مکث کرد و چون دید که این سخن برای کسانی‌که این سخن را شنیدند سنگین و غیر قابل هضم است؛ فرمود این موارد را از کتاب خدا می‌دانم، چرا که خداوند متعال در آن فرموده است: (فِيهِ تِبْيَانُ كُلِّ شَيْ‏ءٍ).»(8)

همچنین داستان حضرت خضر (علیه‌السلام) و حضرت موسی (علیه‌السلام) نشان از علم لدنی داشتن حجت خدا و گستردگی آن می دهد.

پی نوشت:

1. «متن خطبه غدیر»

2. همان.

3. همان.

4. عقاید الاسلام، احمدالحسن، اصدارات انصار، بی تا، بی جا، ص 130.

5. همان، ص ۲۴۹.

6. همان، ص ۲۵۰.

7. كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، الكافي، دار الكتب الإسلامية، تهران، چهارم، 1407 ق، ج‏1 ؛ ص264.

8. همان، ص 255.