تجسد مسیحی و عقل

  • 1401/02/24 - 14:00
آموزه ی تجسد به معنی جسم گرفتن خدا است. مسیحیان این آموزه را راز می دانند و معتقدند انسان نمی تواند آن را درک کند؛ این در حالی است که این آموزه مخالف بدیهیات عقلی است و ما نمی توانیم خدا را محدود به جسم کنیم.
الوهیت عیسی

آموزه ی تجسد در مسیحیت عقلانی نیست.

پایگاه جامع فرق، ادیان ومذاهب_ اعتقاد مسیحیان بر آن است که پسر که یکی از شخصیت های تثلیث و در حقیقت خداست، برای باز خرید گناهان بشر به صورت انسانی و از طریق تولد از مریم باکره (س) مجسم شد: «لیکن چون زمان به کمال رسید، خدا پسر خود را فرستاد که از زن زاییده شد.» (غلاطبان ۴: ۴)
؛«و کلمه جسم گردید و میان ما ساکن شد.»( يوحنا ۱: ۱۴)؛ «چون در صورت خدا بود، با خدا برابر بودن را غنیمت نشمرد؛ ليكن خود را خالی کرده، صورت غلام را پذیرفت و در شباهت مردمان شد.»( فیلیپیان 2 :6-7)
مسیحیان همواره به تجسد به عنوان یکی از آموزه های مرکزی الهيات، توجه کرده و می کنند. پیروان سایر ادیان ابراهیمی به این اعتقاد انتقاد کرده اند.
بنابر اعتقاد به تجسد، باید بپذیریم که خدای نامحدود در جسم محدود بشری ساکن شده است. بی تردید چنین مسئله ای محال است. الهی دانان مسیحی این اندیشه را نیز رد کرده اند که شاید جزئی از خداوند در جسم مسیح تجلی یافته باشد؛ چراکه خداوند، تجزیه شدنی نیست.
مسیحیان در مواجهه با این اشکال، گفته اند که تجسد، سری از اسرار الهی است و ما از درک آن عاجزیم.  جرج برانتل یکی از نویسندگان مشهور کاتولیک در این باره می نویسد: «تجسد سِرّی عظیم است که از نظر کافران، یک رسوایی محسوب می شود. اما روح مسیحی از سِّر روی گردان نیست.»[1]

دانشمندان مسیحی این استدلال را بارها و بارها مطرح کرده اند. به اعتقاد آنان، درک خدای نامحدود برای ذهن محدود ما ممکن نیست و در نتیجه، این اشکالات اعتبار و ارزش نخواهد داشت. البته منتقدان این پاسخ را قبول ندارند.
این حقیقتی مسلّم است که خداوند، نامحدود است. اینکه ذهن ما نیز محدود است، مسئله ای پذیرفته شده است. اما آیا می توان به این بهانه که ذهن ما محدود است، از بدیهیات عقلی نیز صرف نظر کرد؟ فهم حقیقت خداوند، حقیقت روح، ماهیت فرشتگان و امثال آن بسیار سخت یا غیر ممکن است اما آیا می توان ادعا کرد چون ما از درک این حقایق عاجز هستیم، شاید چند خدای نامحدود وجود داشته باشد؟ شاید یک فرشته و ده فرشته از نظر تعداد یکی باشند؟ شاید روح، هم موجود باشد و هم غیر موجود؟
به عبارت دیگر، مفاهیم عقلی بر سه گونه است: عقل پذیر، عقل گریز، عقل ستیز. درک حقیقت خداوند، حقیقت روح و مسائلی از این قبیل، خارج از عهده ذهن بشر و عقل گریز است؛ اما اعتقاد به تثلیث و پذیرفتن اینکه یک خدای واحد، سه اقنوم(شخصیت) دارد و همچنین اعتقاد به تجسم خداوند در جسم محدود بشری و مسائلی از این قبیل، جزء مفاهیم عقل ستیز است؛ مفاهیمی که عقل انسان، بی هیچ شکی آنها را مردود می شمارد و در بطلان آنها کوچک ترین تردیدی به خود راه نمی دهد.

پی نوشت:
[1]. جورج برائتل، آیین کاتولیک، ترجمه حسن قنبری، انتشارات دانشاه ادیان و مذاهب، قم، ص ۹۵.
در تدوین این مقاله ار کتاب "درآمدی بر الهیات مسیحی" محمد ضیا توحیدی بهره گرفته شده.

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.