پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ قرآنیون بر این باورند که بر اساس آیات وحی، خداوند محافظت از قرآن را ضمانت کرده است. ازاین رو تحریف و تغییری در آن صورت نگرفته است؛ اما در مقابل، خداوند نگهداری از حدیث را بر عهده نگرفته و امکانات و شرایط حفظ حدیث نیز مانع اعتماد به آن است.[1] در نتیجه نمی‌توان حدیث را از مصادر و منابع تشریع دین به حساب آورد.
آنها در اثبات مدعای خود به دلایلی مانند مخدوش بودن احادیث از نظر سند و متن و عدم اهتمام پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و بزرگان صحابه به حفظ و صیانت از سنت استناد کرده‌اند.[2]
غلام احمد پرویز یکی از سردمداران فرقه قرآنیون است که از معتقد بود قرآن تنها پیام الهی برای هدایت بشر است که در هر زمان و مکان، حکم آن نافذ است و خداوند آن را برای همیشه حفظ کرده است. اگر حدیث پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) هم مانند قرآن در هر زمان حجیت داشت، باید خداوند آن را حفظ می‌کرد و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نیز مجموعه مستند آن را به امت می‌سپرد.[3]

اما در نقد و پاسخ به این ادعا گفته می‌شود که:
اگرچه این ادعا درباره جعل و وضع و نقل ناقص اخبار، قابل پذیرش است، اما نمی‌توان کلیت سنت را مورد انکار قرار داد. تلاش‌های محدثان از زمان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برای حفظ و کتابت حدیث و شکل گیری دانش‌هایی مانند "رجال" و "مختلف الحدیث" برای پاسداری از این حقیقت بوده است. از این‌رو علامه طباطبایی کسانی را که به بهانه وجود روایات ساختگی، احادیث را به کلی کنار گذاشته‌اند، تخطئه کرده و کار آنها را سوء استفاده از وجود روایات ساختگی و تفریط نسبت به روایات دانسته است.[4]
بدون تردید حفاظت از قرآن جز با حفظ سنت میسر نیست؛ زیرا قرآن شامل دو بُعد تنزیل و تأویل یا لفظ و معناست. خداوند از طریق کاتبان و حافظان وحی، حفظ بُعد تنزیلی آن را تضمین کرده است؛ اما اگر بُعد دیگر آن نیز تضمین نشود، متن قرآن گرفتار سوء فهم و تفسیر به رأی شده و غرض اساسی از حفظ الفاظ قرآن محقق نخواهد شد.
اگر مبنای داوری دربارۀ سنت محکیه تنها جوامع حدیثی اهل سنت باشد، به طور طبیعی شبهاتی مانند تأخیر در نگارش حدیث و عدم صیانت از سنت مطرح می‌شود؛ اما شیعه معتقد است که با وجود جلوگیری خلفا از کتابت حدیث، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) واهل بیت (علیهم‌السلام) و یاران وفادارشان به پاسداری از سنت اهتمام کامل داشتند.[5]
تاریخ حدیث شیعه تا عصر رسالت و امامت از اتصال کاملی برخوردار بوده و هیچ حلقه‌ای از آن نیفتاده است و گردآورندگان جوامع اولیه حدیثی شیعه با سنت مکتوب روبرو بوده‌اند و نخستین جامع حدیثی شیعه در دوران غیبت صغرا تدوین شده است.[6]

اما سعادت انسان در دنیا و آخرت وابسته به شناخت دقیق آموزه‌های اسلام و عمل به رهنمودهای آن است و مهم‌ترین منبع شناخت اسلام هم قرآن است، ولی بر آشنایان و مفسران این کتاب الهی پوشیده نیست که آنچه در قرآن آمده در بسیاری از موارد، کلیاتی است که نیازمند توضیح و تفسیر است و بهترین مفسر برای کتاب خدا، سخنان و احادیث صادره از جانب پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و اهل بیت (علیهم‌السلام) است.

پی‌نوشت:
[1]. القرآن و کفی مصدرا للتشریع الاسلامی، احمد صبحی منصور، ص216.  و دراسات فی القرآنیون وشبهاتهم حول السنة الهی بخش، خادم الحسین، ص109و110و243.
[2]. دراسات فی القرآنیون وشبهاتهم حول السنة الهی بخش، خادم الحسین، ص233.
[3]. همان، ص224.
[4]. المیزان فی تفسیر القرآن، طباطبایی سید محمد حسین، ج1، ص240.
[5]. بحار الانوار، محمد باقر مجلسی، ج9، ص632.
[6]. تاریخ عمومی حدیث، معارف مجید، ص357.