انحرافات و بدعتها
حديث، بعد از قرآن دومين منبع استنباط احکام نزد شيعه و اهل سنت بوده و بسياري از احکام فقهي که توسط پيامبر اکرم (ص) تشريع شده، در قالب احاديث و روايات به ما رسيده است. اما عدهای فقط قرآن را تنها منبع و مصدر تشریع دین میدانند، مانند فرقه قرآنیون که فقط قرآن را حجت میدانند و سنت را انکار میکنند.
قرآنیون عصمت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) را نپذيرفته و برخی اعمال ايشان را اجتهاد میدانند که در برخی موارد، باعث شده که پیامبر (صلیالله علیهوآله) مورد عتاب خداوند قرار گیرد. از سوی ديگر، سنت نبوی را خاص اعراب زمان عصر اسلام میدانند و افراد ديگر را که بعد عصر نزول قرآن و اسلام هستند، خارج از خطاب پیامبر میدانند.
احمد صبحی منصور در ردیف قرآنیون معاصر و تأثیرگذار در این عرصه به شمار میآید که قرآن بسندگی، مبنای اصلی گرایشات آنها محسوب میشود. ایشان با استناد به برخی از آیات قرآن تلاش میکند تا جایگاه پیامبر (ص) در غیر از شأن ابلاغ و نیز کارکرد سنت را در تمامی حوزههای دینی، از اعتبار ساقط کند.
براى به دست آوردن نظر امام (علیهالسلام) در مسأله خلافت، نباید تنها بر یک یا دو خطبه تکیه کرد؛ بلکه باید همه کلمات آن حضرت را در این موضوع، کنار هم بچینیم و نتیجه گیرى کنیم؛ امیرالمؤمنین بارها در نهج البلاغه در موارد متعددى در مسأله خلافت، تکیه بر نص فرمودهاند.
در نیمه دوم قرن سیزده هجری و در رویارویی با پیشرفتهای خیره کننده غرب و تهاجم همه جانبه استعمار به کشورهای اسلامی، جریانهایی در ایران شکل گرفت که برخی دینی و برخی غیردینی بودند. یکی از این جریانها که با شعار اتحاد امت اسلامی و بازگشت به قرآن و دوران طلایی چهل سال اول اسلام شکل گرفت؛ «جریان قرآنیان شیعه» است.
نظریه عدم عصمت، پیروی از دو امر متضاد است؛ چرا که «پیروی از پیامبران»، امری واجب و لازم است؛ زیرا برآورده شدن هدف رسالت، بدان بستگی دارد. حال اگر فرض کنیم که پیامبر، معصوم از گناه نیست، حکم متابعت از او به این معناست که خداوند، بندگان خود را دعوت به انجام گناه کند! که نادرستی آن، مشخص است.