عقائد شیخیه
به نظر میرسد که خود شیخ، شخصی زاهد و وارسته بوده است، گرچه در برخی از مسایل، به دلایلی به بیراهه رفته است». اما نقاط کوری در زندگی شیخ احمد وجود دارد، که قضاوت کردن در این خصوص را، برای ما دشوار میکند. ما در ذیل به گوشهای از رفتارهای ایشان اشاره میکنیم، که با زهد تنافی دارد و نمیتوان فاعل این امور را به زهد منتسب کرد. در احوالات شیخ آمده است: «او بارها به شاهزادگان فاسد و...
ملا صدرا مینویسد: «وجود نبی و امام تنها به جهت این نیست که مردم در اصلاح دین و دنیاشان به آنها نیازمندند؛ اگرچه این جایگاه و اصلاح دین و دنیای مردم نیز ضرورتاً بر وجود پیامبر و امام مترتب میشود. بلکه پیامبر و امام کسانی هستند، که زمین و آسمان با وجود آنها قوام یافته و ساکنان زمین به خاطر وجود آنان به حیات طبیعی خویش ادامه میدهند؛ چرا که وجود پیامبر و امام...
روایات زیادی از ائمه اطهار (علیهم السلام) وارد شده، که به شدت مردم را از غلوّ در مقام پیامبر و ائمه (علیهم السلام) نهی کردهاند و حتی از غالیان بیزاری جستهاند. شیخیه قائل است: خداوند پیامبر اکرم و اهل بیت را واسطهٔ فیض خویش قرار داده است؛ به این معنی که ابتدا ایشان را خلق کرده است و سپس دیگر خلائق توسط پیامبر اکرم و اهل بیت خلق شدند...
رهبران شیخیه در آثار خود به معراج «جسمانی و روحانی» پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) تصریح کردهاند؛ اما در بعض جاها، عباراتی دارند، که تنها با معراج روحانی سازگار است و به گونهای معراج جسمانی را نفی میکند. به سبب همین تناقض گوییها بوده، که مشهور شده، شیخیه قائل به نفی معراج جسمانی هستند. یکی از اعتقادات اصیل اسلامی و بلکه یکی از ضروریات...
یکی از اعتقادات شیخیه، خصوصاً شیخیه کرمان، اعتقاد به رکن رابع است؛ تا جایی که شیخیه کرمان، اصول دین را چهار امر «توحید، نبوت، امامت و رکن رابع» میدانند.[۱] هر چند اعتقاد به واسطهگری بین امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و بین سایر مردم، از زمان شکلگیری این اعتقاد، در میان مردم رواج داشته است، اما اصطلاحسازی رکن رابع، از ابداعات و اختراعاتِ شیخ احمد احسائی و از مختصاتِ فرقۀ شیخیه...
یکی از ابعاد شخصیتی شیخ احمد احسائی در مباحث علمی، مَشرب اخباریگری وی، در مباحث فقهی بوده است. ما در این مقاله سعی داریم، نکاتی را پیرامون این مطلب عرض کنیم؛ اما قبل از اینکه وارد موضوعِ بحث شویم، بهتر است ابتدا کمی با این مشرب فقهی آشنا شویم. پس از انقراض صفویان در قرن دوازدهم، میان فقهای شیعه، دربارۀ چگونگی استنباطِ احکام شرعی...
یکی از ادعاهایِ اثبات نشدۀ شیخ احمد احسائی، این بود که اعتقاد داشت، نیازِ به علم رجال ندارد و میتواند با نگاه کردن به احادیث، قطع پیدا کند که آیا این حدیث، کلامِ امام (علیه السلام) است یا از غیر امام صادر شده و جعلی است؟ علم رجال، یکی از علومی است که در شناختِ راویانِ احادیث و صفاتی بحث میکند که منجر به اعتمادِ به کلامشان میشود و یک فقیه...
شیخ احمد احسائی معتقد است، امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در عصر غیبت، جسم مادی ندارد؛ بلکه دارای جسم هورقلیایی است و هماکنون در عالم هورقلیا و در شهر جابرسا و جابلقا زندگی میکند. وی میگوید، حضرت هرگاه بخواهد به یکی از عوالم هفتگانه تشریف بیاورد، باید به صورتی از صورتهای آن اقلیم در بیاید و کسی او را در این حالت نمیشناسد...