مباحث کلامی
غلو حامیان احمد بن حنبل و روایت سلمه بن شبیب: شخصی چهارصد فرسخ راه را پیمود و نزد احمد بن حنبل آمده و می‌گوید: در خواب به من گفتند: نزد احمد بن حنبل برو و به او بگو: خداوند و ملائکه آسمان‌ها و زمین از تو راضی هستند.
حنابله بر خلاف آنچه درباره غلو و زیاده‌گویی به شیعیان نسبت می‌دهند، خود پا در این ورطه گذاشتند و در راستای فضیلت تراشی برای احمد بن حنبل به داستان سرایی و دیدن خواب تمسک جستند.
ابوحنیفه می‌گوید: چهل مساله‌‌ای که از پیش آماده کرده بودم، از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم و ایشان در پاسخ می‌فرمود: عقیده‌ی شما در این باره چنین و چنان است، عقیده‌ی علمای مدینه در این مساله این چنین است و عقیده‌ی ماهم این است. به این ترتیب جعفر بن محمد، با متانت تمام و با تسلط خاصی که داشت، همه مسائل را پاسخ گفت.
عالمان فرق اسلامی، احترام خاصی نسبت به اهل بیت نشان داده و خود را محب اهل بیت نشان می‌دهند، اما در لابه‌لای کلمات برخی از علما، عقیده قلبی آنان نسبت به اهل بیت ظاهر می‌شود، که همین اظهارات باعث شده ذهبی نام ایشان را در دو کتاب، که یکی مخصوص ضعفاست، و دیگری در مورد کسانی‌که در وثاقتشان بین علما اختلاف است، بیاورد.
امام صادق (علیه السلام) از شجره طیبه پیامبر است، او کسی است که به همراه پدر بزرگوارشان امام باقر (علیه السلام) علوم الهی پیامبر را در زمان خفقان حاکمان غاصب در آن روزگاران گسترش دادند، و از ره آورد این فرصت توانستند فرهنگ و معارف اهل بیت را پخش کنند و شاگردانی تربیت کنند تا علم اخذ شده از این دو امام همام را نشر دهند.
کسانی‌که شیعیان را متهم به غلو زیاده‌گویی نسبت به پیشوایان خود معرفی می‌کنند، با غفلت از مسئله غلوی که به شیعیان نسبت می‌دهند، احمد بن حنبل را ملاک و معیار برای ورود و خروج در دین قرار داده‌اند و در مورد وی می‌گویند: «بغض و دشمنی با احمد بن حنبل، نشانه خروج از دین است.»
دین مبین اسلام شاخصه‌هایی را برای ارزیابی عمل بندگان در حوزه دین بیان داشته که با آن بتوان میزان ایمان و درجه خلوص مسلمانان با آن سنجید. پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) دوستی و دشمنی برای خداوند باری تعالی را ملاک برای این مهم قرار داده است.
ملاک و معیار در امور دینی در درجه اول صاحب و آورنده آن دین است، زیرا او بهتر از هر کس دیگر به انجام امور آن واقف است.
در حوزه دین، شاخص قرار دادن یک فرد برای میزان عمل بقیه افراد، باید دقت بسیار بالایی لحاظ گردد و اینگونه نیست که هر کس بتواند شخص دیگر را شاخص در این خصوص قرار دهد، مگر اینکه آن شخص خودش مامور و فرستاده از جانب خداوند باشد.
اهل سنت معتقدند که ازدواج موقت اگرچه در ابتدای اسلام بوده است، اما بعدا توسط پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) تحریم شده است. این در حالی است که بنا به گفته بخاری، تحریم از سوی عمر بوده است.
در زمان حضور پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) به پیروان امام علی (علیه‌السلام) شیعه می‌گفتند و بسیاری از صحابه آن حضرت را شایسته‌ترین فرد برای خلافت بعد از نبی مکرم اسلام (صلیاللهعلیهوآله) می‌دانستند، ازجمله سلمان، ابوذر و مقداد.
شرافت و بزرگی امام علی (علیه السلام) نه تنها در زمان حیات پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) و دوران متصل به آن، بلکه در ادوار پس از آن نیز برای بسیاری از عالمان و بزرگان متقن بوده و هست و بسیاری از بزرگان علمی مذاهب به این موضوع اذعان دارند.
ابن خلدون مالکی می‌نویسد: «گروهی از صحابه پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) مانند زبیر، عمار بن‌یاسرو مقداد بن‌اسود از شیعیان علی (علیه‌السلام) بودند و ایشان را سزاوارتر از دیگران به خلافت می‌دانستند.» بنابراین اتفاق و اجماع بر خلافت خلیفه اول وجود نداشت.
یکی از شبهات اشاعره در مساله اختیار انسان، تقابل اختیار انسان با علم ازلی خداوند است. به این معنا که خداوند، همه چیز را از ازل دانسته و در این صورت افعال انسانی نیز از اول، مشخص شده و انسان مجبور است. در پاسخ باید گفت که خداوند به افعال انسان با این قید که او با اختیار خود چه کاری را انجام می‌دهد، علم دارد.