مباحث کلامی
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/144.jpg?itok=O6TMrmz8)
«حامد حفنی داود» در نامهای به منظور تقدیر از کتاب «عبدالله بن سبأ» نوشته علامه عسکری، نوشته است: «از لغزشهای علمای متعصب ما، داستان عبدالله بن سبأ است؛ «مرتضی عسکری» برای ما اثبات کرد که عبدالله بن سبأ موجودی خیالی و ساخته و پرداخته دشمنان شیعه است؛ من با کمال صراحت اعجاب خود را نسبت به این نویسنده اعلان میکنم و او و کتابش را به بزرگی و اهمیت یاد میکنم.»
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/142.jpg?itok=uYuv7Doc)
کتاب المُراجعات، مکاتبات شیخ سلیم، مفتی الازهر با سید شرفالدین است که درباره اثبات حقانیت شیعه و امامت بلافصل امیرالمؤمنین است که مورد استقبال گسترده قرار گرفت و به زبانهای مختلف ترجمه شد؛ برخی بزرگان سلفی این مکاتبات را انکار کردهاند، در حالیکه با توجه به فتوای شیخ شلتوت، عجیب و یا منحصر به فرد نیست.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/86_0.jpg?itok=JoR4WIBn)
در رد نظریه «محمد بن سلیمان الاشقر» که برای اثبات جواز مشارکت زنان در ولایات عامه و مجالس شورا، یکی از روایات صحیح بخاری را از لحاظ سندی و دلالی تضعیف کرده بود، عدهای از علما و شاگردانش ردیههایی بر او زدند تا از دو قاعده «عدالت صحابه» و «صحت تمام روایات صحیح بخاری» دفاع کنند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/650000.jpg?itok=h09IiG7G)
از آنجایی که بعد از رحلت عبدالمطلب، جدّ بزرگوار پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله)، سرپرستی آن حضرت بر دوش ابوطالب افتاد، این مدافع محکم پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)، بنا بر وصیت پدر بزرگوارش، محمد، برادر زادهی خود را با حمایتهای بیدریغ و همه جانبه تا آخرین لحظات زندگانی خود مورد پشتیبانی قرار داد.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/345_4.jpg?itok=tQYE7_Ng)
صحابه نقش بهسزایی در حادثهی عاشورا داشتند، برخی یاور امام، برخی رویاروی امام و برخی دیگر بیطرف بودند. اما از یاران امام از بین صحابه، که قریب به ده نفر بودند، در این مقاله اعتراف ابن حجر را در مورد شش صحابه پرداختهایم: حبیب بن مظاهر، انس بن حارث، طریف بن ابان، عبدالله بن بقطر، عمار بن ابی سلامه، و یزید بن مغفل.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/999954.jpg?itok=lxZpv8Gd)
اهل سنت نیز مانند شیعیان اهل بیت را دوست دارند. اما سوال اینجاست که اگر اهل سنت محب اهل بیت هستند، پس چرا در شادی و عزای اهل بیت خوشحال یا ناراحت نیستند! به نظر میرسد که تقصیر و کوتاهی از علمای اهل سنت است، که حقایق را برای مسلمانان بازگو نکردهاند، زیرا امام حسین از همه مسلمانان است و فقط اختصاص به شیعیان ندارد.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/4_17.jpg?itok=JvnryUsW)
برخی عالمان اهل سنت، اقرار کردهاند، قاعده قبح تقدیم مفضول بر افضل را قبول ندارند؛ مثل ابن ابیالحدید که میگوید: «حمد خدای را که شخص ناشایست را بر شایستهترین افراد مقدم داشت.» ابن حجر هیثمی نیز میگوید: «اهل سنت اجماع دارند بر صحت رهبری شخص ناشایست در حالیکه فرد شایستهای میان جامعه اسلامی هست، چرا که اجماع دارند خلافت عثمان، صحیح است.»
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/99990_6.jpg?itok=xxh3utEV)
عبدالعزیز دهلوی میگوید اگر حدیثی به حد تواتر برسد در حکم آیه قرآن است. با توجه به این سخن حدیث غدیر متواتر است پس عمل به مقتضای آن مانند عمل به قرآن واجب است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/066.jpg?itok=PxH4HOzH)
پس از آنکه خداوند خود را مالک روز جزا نامید، برای آگاه نمودن مردم از دقیق بودن حساب و کتاب الهی، آیات متعددی را بیان فرمود و برای رسیدن به بهشت برین خداوند عبور از روی پل صراط را شرط گذاری کرد.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/66663_0.jpg?itok=yFDOD_4w)
ابن حبان شافعی از علمای قرن چهارم هجری در رابطه با زیارت امام رضا مینویسد: من بهدفعات قبر امام رضا (علیه السلام) را زیارت کردهام، زمانیکه در طوس بودم هر مشکلی برایم رخ میداد، قبر علی بن موسیالرضا را (درود خدا بر جدش و خودش باد) زیارت و برای برطرف شدن مشکلم دعا میکردم و دعایم مستجاب و مشکلم حل میشد.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/77770_0.jpg?itok=98xYCD_9)
حاکم نیشابوری میگوید: از ابوالحسین بن ابیبکر فقیه شنیدم که میگفت: هر دعایی که نزد قبر علی بن موسی الرضا (علیه السلام) داشتهام خداوند آن را اجابت کرده است. تا جایی که فرزندار نمیشدم و در نزد قبر علی بن موسی (علیه السلام) از خداوند خواستم که فرزندی به من عطا بفرماید و خداوند فرزندی به من روزی فرمود.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/02_30.jpg?itok=-5hu3UtW)
با آمدن دین اسلام، تمامی مردم باید به دین اسلام بگروند و بعد از آن نیز دین جدیدی نخواهد آمد؛ چرا که پیامبر خاتم حضرت محمد (صلیاللهعلیهوآله) به عنوان آخرین مرسل، آورنده دین اسلام بود و اگر قرار بود دین جدیدی پس از آن به مردم ابلاغ شود، میبایست خاتمیت نیز به پیامبر بعدی میرسید که چنین چیزی به اتفاق همه فرق محال و غیرممکن است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/01_31.jpg?itok=Tn4EHpOr)
غلو کنندگانی که همواره بر شیعیان نسبت به شرافت اصحاب خاصهای همچون امیرالمومنین (علیهالسلام) اتهام به بزرگنمایی و غلو را نثار میکنند، برای فضیلت بخشی به احمد بن حنبل او را فدایی اسلام معرفی میکنند. «اسحاق بن راهویه میگوید: اگر احمد بن حنبل جان خودش را فدای اسلام نمیکرد، دین اسلام از بین میرفت.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/64_1.jpg?itok=rtT8-qtY)
از جمله غلوهایی که در فضیلتتراشی نسبت به احمد بن حنبل گفتند اینکه: حضرت خضر (علیهالسلام) به احمد بن حنبل سلام رسانده و میگوید: ساکنان آسمان و ملائکه (به خاطر تسلیم نشدن در مقابل حکومت) از تو راضی هستند.