رد نظریه الاشقر و دفاع از عدالت صحابه و صحیح بخاری
خلاصه مقاله
«محمد بن سلیمان الاشقر»، روایتی از صحیح بخاری را تضعیف کرد تا جواز مشارکت زنان در مجلس شورا را اثبات کند؛ واکنشهای زیادی در رد این نظر صورت میپذیرد؛ شیخ عبدالرحمن عبدالخالق، ابواسحاق حوینی، عدنان بن عبدالقادر و عبدالمحسن بن حمد العباد البدر ردی بر این مقاله زدند.
عمده نقدها: صحیح بخاری، صحیحترین کتاب مدون حدیثی است؛ باید میان روایت و شهادت تفاوت قائل شد؛ زوال عقل الاشقر بر رد عدالت صحابه و صحیح بخاری ارجحیت دارد؛ نظر الاشقر به نظر شیعیان در مورد عدم عدالت تمامی صحابه نزدیک است؛ علما در موارد دیگر نیز روایت شاهد قذف را پذیرفتهاند؛ روایت مورد استناد الاشقر ضعیف است؛ حکومت گاندی و تاچر اسلامی نیست و در موفقیتشان تردید است و ملکه سبأ نیز ابتدا موحد نبود، پس از قبول توحید، حکومت به حضرت سلیمان رسید.
متن مقاله
«محمد بن سلیمان الاشقر»، از علمای اهل سنت معاصر، روایتی از صحیح بخاری را از لحاظ سندی و دلالی تضعیف کرده است؛ اگر این روایت رد شود، از عایشه که در جنگ جمل شرکت کرد، دفاع میشود و جواز مشارکت زنان در ولایات عامه و مجالس شورا و ... اثبات میشود، ولی در عوض دو قاعده «عدالت صحابه» و «صحت تمام روایات صحیح بخاری» زیر سؤال میرود؛ قصد وی از نوشتن مقاله در این زمینه، اثبات جواز مشارکت زنان در مجلس شورای کویت بود که در سال 2004 میلادی صورت پذیرفت.[1]
واکنشهای زیادی در رد این نظر صورت میپذیرد؛ شیخ عبدالرحمن عبدالخالق، در روزنامه الوطن[2] و شیخ ابواسحاق حوینی در گفتگو با مجله الفرقان،[3] و شیخ عدنان بن عبدالقادر در مقالهای اینترنتی[4] ردی بر این مقاله زدند؛ همچنین شیخ عبدالمحسن بن حمد العباد البدر، کتابی در رد نظریه محمد الاشقر نگاشت.[5]
عمده نقدهای وارد شده بر نظر محمد بن سلیمان الاشقر:
- صحیح بخاری، صحیحترین کتاب مدون در احادیث نبوی است و علمای اهل سنت در صحت آن تردید نکردهاند؛ آیا علمای سابق نفهمیدند و الاشقر فهمیده؟
- باید میان روایت و شهادت و بین شاهد و قاذف، قائل به تفاوت شد. حوینی: اصل در شاهد، عدالت است تا خلافش ثابت شود (قاضی از شاهد دلیل بر صدقش را نمیپرسد)؛ ولی راوی در موضع اتهام است تا عدالتش ثابت شود (علما روایت راوی مجهول را نمیپذیرند.) (هیچیک از علما در عدالت ابوبکره خدشه نکردهاند)
- برخی از منتقدین مانند حوینی ترجیح میدهند زوال عقل الاشقر را به دلیل کهولت سن بپذیرند و عدالت صحابه و صحیح بخاری زیر سؤال نرود.
- رد نظر الاشقر به دلیل تشابه به نظر شیعیان در مورد عدم عدالت تمامی صحابه.
- آیه 13 سوره نور و دروغگو بودن قاذف در مورد همسران پیامبر است نه سایر زنان مؤمن.
- علما در موارد دیگر نیز روایت شاهد قذف را پذیرفتهاند.
- روایت مورد استناد الاشقر در اسقاط شهادت ابوبکره توسط عمر، ضعیف است.
- حکومت گاندی و تاچر منطبق بر الگوی اسلامی نیست و در موفقیت آنان تردیداتی وجود دارد.
- در مورد ملکه سبأ نیز ابتدا موحد نبود، پس از قبول توحید، حکومت در اختیار حضرت سلیمان قرار گرفت.
بنابراین علمای سلفی با این ایرادات نقل شده کوشیدند از دو قاعده «عدالت صحابه» و «صحت تمام روایات صحیح بخاری» دفاع کنند و مجبور شدند عالمی چون «محمد بن سلیمان الاشقر» را به زوال عقل متهم کنند، مشارکت زنان در ولایات عامه و مجالس شورا و ... را حرام بدانند هرچند طعنی بر عایشه در جنگ جمل صورت پذیرد.
پینوشت:
[1]. «زیر سؤال بردن یکی از احادیث صحیح بخاری، توسط عالم معاصر اهل سنت»
«جنجال بر سر یکی از روایات صحیح بخاری»
«تضعیف «ابوبکره» صحابی، از راویان صحیح بخاری»
«اشکالات دلالی «الاشقر» بر حدیث مورد استناد در منع ولایت زنان»
[2]. روزنامه کویتی الوطن، «رداً علی شیخی و استاذی د. محمد الاشقر»، تاریخ نشر: 1 ژوئن 2004.
[3]. موجود در پایگاه رسمی شیخ ابی اسحاق الحوینی؛ فایل سخنرانی وی در رد دیدگاه دکتر الاشقر در یوتیوب گذاشته شده است.
[4]. مجله الفرقان، «حوار مع مجلة الفرقان»، کویت، تاریخ نشر: 17 ژانویه 2009، به نقل از پایگاه رسمی شیخ عدنان بن عبدالقادر.
[5]. کتاب «الدفاع عن الصحابی ابیبکره و مرویاته و الاستدلال لمنع ولایة النساء علی الرجال»
افزودن نظر جدید