زرتشت و باستان‌گرایی
پیرامون سرنوشت کورش دوم (مشهور به کورش کبیر)، سخن بسیار است. این نوشتار به بررسی این مسئله از نگاه گزنفون، مورخ یونانی می‌پردازیم. گزنفون در كتاب 8، فصل 7 می‌نویسد، کورش هنگامی که پیر شد، برای بار هفتم به پارس سفر کرد. پس از ورود به پارس، مراسم قربانى را به جا آورد و براى خدايان (دقت شود: برای خدایان)...
مدتی است که در فضای مجازی، پیام‌هایی جهت‌دار از سوی جریانات اسلام‌ستیز منتشر می‌شود که در آن روش عقد ازدواج ایران باستان، با عقد ازدواج اسلامی مقایسه شده است! در این پیام، معاندین که سر در آخور استعمار دارند، طبق معمول پشتِ ملیت ایرانی مخفی شدند. این در حالی است که فرهیختگان ایرانی، در گذر تاریخ، بزرگترین مبلغین و مدافعین اسلام بودند و ایرانیان...
با مطالعه تاریخ، و کنار نهادن تعصبات جاهلانه، درمی‌یابیم که آرتمیس یک شخصیت ایرانی نبود. بلکه اصالتاً یونانی بود، و در پی کسب قدرت جنایات بسیاری مرتکب شد و سرنوشتی او نیز سخت و ناگوار بود. وی نه در منابع ایرانی و نه در منابع یونانی، شخصیتی متعالی نیست، بلکه کارنامه‌ای ننگین از خود باقی گذاشت. لذا اینکه برخی او را الگوی زنان ایرانی می‌نامند، توهینی بزرگ به بانوان این سرزمین است.
ایرانی‌گرایی یا به تعبیری «پارسی‌گرایی» از جریان‌های فکری بود که در سالهای پیش از مشروطه شکل گرفت. این جریان، واکنش عده‌ای از ایرانیان دوره قاجار در قبال آشنایی با پیشرفت و تمدن‌غرب از یکسو و آگاهی از عقب‌ماندگی و ضعف خود از سویی دیگر بود. این نوعی رجعت به عقب و بازگشت به گذشته‌هایی بود که ایران، بزرگترین قدرت عصر خود به‌شمار می‌آمد...
زمینه‌های تغییر پوشش زنان در ایران را می‌بایستی در تجددگرایی و گرایش دختران و بانوان ایرانی به زنان و دختران غربی، گسترش سازمان‌های آموزشی در ایران به شیوه‌های غربی و تغییر لباس مردان جستجو کرد که توسط کنگره زنان شرقی، تشکّل بانوان ایرانی و نیز سازمان‌ها و کلوپ‌های متعدد زنان و اجرای مراسم‌های ویژه هموار شد. زمزمه‌های اولیۀ تغییر پوشش زنان در سال...
سیاست تظاهرگرایانه مذهبی دولت مطلقه پهلوی مربوط به سالهای 1299 ـ 1305 ش؛ یعنی اندکی پس از سلطنت رضا شاه بوده که حمایت و یا عدم مخالفت علنی تعداد زیادی از مقامات دینی را به دنبال داشته است. اما از سال 1305 ـ 1320 ش به مرور زمان، سیاست فرهنگی و مذهبی رضا شاه و دولت مطلقه وی را تجددطلبی، سکولاریسم و ناسیونالیسم باستانگرا...
ارکان سازنده دولت مطلقه ایرانی در مقاطع مختلف زمانی در سیاست‌های فرهنگی، مذهبی و اجتماعی، بازتاب گسترده‌ای یافت. ابتدا رویکرد حمایتی و تظاهرگرایانه مذهبی اتخاذ شد اما به مرور زمان، تجددطلبی فرهنگی و مذهبی تحت تأثیر اندیشه لیبرالیسم و ناسیونالیسم، جایگزین شد که رویکرد و مواضع مقامات مذهبی ایران نیز تابعی از این متغیر قرار گرفت...
بنابر اسناد تاریخی، از منابع شیعه و سنی، مادر امام سجاد، شهربانو نام داشت. پدر شهربانو هم یزدگرد نام داشت که یک شاهزاده ساسانی بود (و ممکن است با یزدگرد سوم متفاوت باشد. اما این از اصل ماجرا چیزی کم نمی‌کند و مادر امام سجاد بنا بر اسناد، یقیناً یک شاهزاده خانم ساسانی بود.) همچنین امامت از دید شیعه، یک امانت الهی است و ربطی به خون ایرانی و یا خون عربی ندارد...
چند وقتی است که جریان باستانگرای ضد اسلامی، در مسیر خوش‌رقصی برای استعمار، با در هم آمیختنِ برخی مسائل به انتشار یاوه‌نامه‌ای پرداخته است که در آن به اسامی اسلامی تاخته و اسامی باستانی را ستوده است. این نوشتار به بررسی ادعای آنان می‌پردازد. نویسنده باستانگرا، از اینکه برخی نام فرزندانشان را غلامرضا، غلامعلی، غلامحسین و... می‌نامند...
به گفته توکلی، فرح در سالهای اخیر سعی در ارزش‌گذاری و احیای عصر پهلوی داشته است که خود را با بیان خاطرات در نقش یک مورخ معرفی می‌کند. این تلاش‌ها در سرمایه گذاری و تاسیس شبکه «من و تو» و ساخت بعضی فیلم‌ها مانند «از تهران تا قاهره» و «انقلاب 57» دیده می‌شود. فرح در این برنامه‌ها انقلاب را یک فاجعه معرفی می‌کند که همه دربار جز خودش و شاه در آن مقصر بوده‌اند...
جایگاه زنان در دوره ساسانیان به موقعیت طبقاتی آنان بستگی داشت. زنان طبقه بالا نظیر ملکه و مادر شاه در فعالیت‌ها و تصمیم‌گیری‌های خود آزادتر بودند. مُهرهای برجا مانده از آنها اهمیت ایشان را نشان می‌دهد چنان که در نقش برجسته‌ها نیز حضور ایشان در بزم‌های شاهانه به چشم می‌خورد. این زنان در شکار، باده‌گساری و بزم‌ها در کنار مردان شرکت می‌کردند...
این مقاله درصدد تبیین پایه‌های ایدئولوژیک سیاست‌های فرهنگی رژیم پهلوی است. مؤلف ابتدا به معرفی چهره‌های برجسته تجددطلبی در ایران و نوع تفکر آنان پرداخته و سپس ضمن بیان مبانی ایدئولوژیک رژیم پهلوی، تأثیر آن را بر سیاست‌های فرهنگی تشریح کرده است. در ادامه با تبیین سیاست‌های فرهنگی رژیم پهلوی، خواستگاه فکری آن را در اندیشه‌ها و آرمان‌های...
روز 4 خرداد 1339 فرمان اجرای قانون اصلاحات ارضی از سوی شاه صادر شد. مسئله اعطای زمین به کشاورزان یکی از اصولی بود که بعد از انقلاب کمونیستی 1917 روسیه ، همواره از طریق احزاب کمونیست جهان مطرح می‌شد و کوشش می‌گردید تا از این طریق «کشاورزان و دهقانان رنج کشیده» کشورهای جهان سوم به ایدئولوژی کمونیستی گرایش یابند. البته مسئله بهبود...
مهر شاهپور رئیس مغان «دشمن بزرگ عیسویان» بود، شانزده نفر عیسوی را که از انکار دیانت خود امتناع کرده بودند، برهنه کرد و امر داد که هر شب آنها را به کوهستان ببرند و دست و پا بسته در آنجا بگذارند و نان و آب به مقداری که نمیرند به آنها بدهند. پس از اینکه این شکنجه یک هفته به عمل آمد، مهرشاهپور از نگهبان احوال آنان را پرسید...